Jermenski manastirski kompleks u Iranu

Jermenski manastirski kompleks u Iranu
Jermenski manastirski kompleks u Iranu
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Armenian Monastic Ensembles of Iran ;
Mesto	Pokrajina Istočni Azerbejdžan Iran
Koordinate	38° 58′ 44″ N 45° 28′ 24″ E / 38.97889° S; 45.47333° I
Površina	1.292.819, 6.550.122 ha (1,391579×1011, 7,050493×1011 sq ft)
Uključuje	Manastir svetog Tadeja; Manastir svetog Stefana; Crkva Džordžor;
Kriterijumi	Kulturno dobro: ii, iii, vi.
Referenca	1262
Upis	2008 (-1976. sednica)
	Jermenski manastirski kompleks u IranuLokacija Jermenskog manastirskog kompleksa u Iranu

Jermenski manastirski kompleks Irana, na severozapadu zemlje, sastoji se od tri jermenska hrišćanska manastira koji su osnovani u periodu između 7. i 14. veka: svetog Tadeja, svetog Stefana i crkve Corcor.

Jermenski manastirski kompleks upisan je na Unesko listu svetske baštine 8. jula 2008. godine na 32. zasedanju Odbora za svetsku baštinu. ^[1]. Tri crkve se nalaze na ukupnoj površini od 129 hektara i upisane su prema UNESKO-ovim kriterijumima (ii), (iii) i (vi) zbog svoje izuzetne vrednosti u predstavljanju jermenske arhitektonske i dekorativne tradicije, i kao središnje mesto širenja jermenske kulture u regionu i mesto hodočašća apostolu svetom Tadeju, ključnoj ličnosti jermenske verske tradicije. Oni predstavljaju poslednje ostatke stare jermenske kulture na njenom jugoistočnom obodu. Kompleks je dobro očuvan.

Manastir Svetog Tadeja

Kompleks manastira sv. Tadeja nalazi se u dve zone, od kojih prva obuhvata površinu od približno 30 hektara i sadrži četiri kapele i sam manastir. Glavni manastirski kompleks od 64 × 51 metra opasan je zidom sa kulama u uglovima. Duž zida su monaške sobe. Glavna, takozvana Bela crkva, izgrađena je u obliku grčkog krsta sa kupolom u obliku kišobrana i zvonikom. Tu je i Crna crkva, najstariji deo kompleksa, koja takođe ima kupolu. Spoljašnjost karakteriše jermenska arhitektonska umetnička forma od kamene fasade različitih boja. Unutrašnja dekoracija čini spoj jermenske i persijske tradicije. Severoistočno od glavnog manastira postoje još tri kapele.

Druga zona udaljena je oko dva kilometra jugoistočno od manastira i zauzima površinu od približno 2 hektara gde se nalazi peta, Sandohtina crkva.

Manastir sv. Tadeja, za koji se pretpostavlja da je grobnica jednog od apostola Isusa Hrista, Tadeja, oduvek je bilo mesto velike duhovne vrednosti za hrišćane i ostale stanovnike ovog regiona. On je i dalje živo mesto hodočašća za pripadnike Jermenske crkve.

Manastir Svetog Stefana

Manastir svetog Stefana nalazi se u klisuri reke Araks, koja se graniči sa Azerbejdžanom. Centralno područje manastira prostire se na površini od 72 hektara. Glavna crkva je smeštena na strmoj padini unutar zatvorenog zida na prostoru od 48 x 72 metra. Pored manastira nalaze se monaške sobe. Dužina crkve, sagrađene u obliku grčkog krsta je 27, a visina 25 metara. Četvorostubni ulaz pokriven je zvonikom na dva nivoa; prvi je pravougaonog oblika, a drugi ima stubove koji nose kupolu u obliku kišobrana. Fasada manastira je od kamena, u duhu jermenske verske arhitekture. Unutar crkve postoje slike slične onima iz crkve Ečmijadzin, koja je spoj hrišćanske i islamske umetnosti. Nizvodno od manastira na prostoru od 11 hektara nalazi se selo, groblje i pridružena crkva u obliku bazilike sa četiri stuba koji nose kupolu. Groblje u selu ima grobnice iz 16. veka. Desetak kilometara uzvodno, u blizinu grada Džolfa na obali reke Araks, nalazi se crkva Čupan -pastir koja je dobro očuvana, ali su ostale građevine pored crkve u ruševinama.

Crkva Corcor

Stara crkva Corcor nalazi se u dolini reke Makučaj i zauzima površinu od 0,8 hektara. To je zapravo ostatak velikog manastira koji je nekada tamo postojao, pošto je crkva preseljena na novu lokaciju udaljenu 600 metara zbog potapanja nastalog usled izgradnje brane. Pre nego što je demontirana, napravljeni su detaljni planovi i blokovi su numerisani kako bi se mogli ponovo sastaviti na novom mestu. Od 1500 kamenih blokova koji su korišćeni na novom lokalitetu za obnovu crkve sa kupolom, samo 250 su bili novi blokovi. Ova rekonstrukcija izvršena je u periodu 1987–88.