Anastasijevići
| Anastasijevići | ||||||||||
|
Anastasijevići su porodica kapetana Miše Anastasijevića (1803—1885), čije kćerke su bile udate za Đorđa Karađorđevića, Vasilija Garašanina, Jovana Marinovića, predsednika ministarskog saveta, predsednika Senata, Radovana Damnjanovića, ministra i grofa Petra pl. Čarnojevića[1], zemljoposednika, a praunuka za Milovana Milovanovića, ministra inostranih poslova.
Kapetan Miša Anastasijević (1803—1885)
[uredi | uredi izvor]Major Miša Anastasijević, poznat kao kapetan Miša, veletrgovac, dobrotvor, sin je Anastasa i Ruže iz Poreča, kod današnjeg Donjeg Milanovca. Bio je carinik na dobrovačkoj skeli od 1817. do 1822. Oženio se 1825. Hristinom Urošević, kćerkom O. Ilije Uroševića sveštenika u selu Brzaska, na austro-rumunskoj strani Dunava, sestrom Sime Uroševića knez Miloševog sekretara. Knjaz Miloš je angažovao Mišu Anastasijevića kao svog poslovođu, a 1833. imenuje ga za dunavskog kapetana (nadzorno-arbitražna funkcija). Kapetan Miša je zakupio monopol na izvoz soli iz kneževine Vlaške i kneževine Moldavije, današnje Rumunije, a kasnije i na uvog zoli iz Austrougrske, čime je postao vodeći trgovac solju na Balkanu. Imao je oko deset hiljada zaposlenih, 23 stovarišta i oko 80 borodova. Sa 1, 5 miliona dukata prihoda godišnje, bio je jedan od najbogatijih ljudi na Balkanu. Pozajmljivao je novac kneževini Moldaviji. Kapetan Miša Anastasijević bio je vlasnik mnogih imanja (mošija) vlastelinstva u Vlaškoj.
Kapetan Miša Anastasijević i Hristina Anastasijević, rođ. Urošević imali su pet kćerki Saru, Ružicu, Jelenu, Anku i Persidu.
Karađorđevići
[uredi | uredi izvor]Sara Anastasijević, kćerka majora Miše Anastasijevića, bila je udata za potpukovnika Đorđa Karađorđevića.
Karađorđev stariji sin bio je Aleksa Karađorđević. Međutim, naslednik je bio mlađi sin knez Aleksandar Karađorđević koji je 1842. godine postao knez Srbije.
Ruski gardijski poručnik Aleksa Karađorđević je sa Marijom Trokin, kćerkom pukovnika Nikolaja Trokina, maršala dvorjanstva (plemstva) imao sina — jedinca potpukovnika Đorđa Karađorđevića.
Potpukovnik Đorđe Karađorđević, sa Sarom, kćerkom majora Miše Anastasijevića i Hristine Urošević imao sinove Aleksu i Božidara.
- Aleksa Karađorđević (1858—1920). Nema potomstva.
- Božidar Karađorđević (1861—1908), bavio se primenjenom umetnošću. Nema potomstva.
Grofovi Čarnojevići od Mače i Malog Orosina
[uredi | uredi izvor]Ružica Anastasijević, kćerka kapetan Miše Anastasijevića bila je udata za grofa Petra Čarnojevića, potomka patrijarha Arsenija Čarnojevića, zemljoposednika iz Banata, čija je porodica imala ugarsko plemstvo.
Posle Čarnojevićeve smrti Ruža Čarnojević, rođ. Anastasijević bila je udata za Aleksu Spasića, ministra iz porodice pukovnika Tatar-Jovanče Spasića, čije su sestričine bile udate za pukovnika Vojislava Blaznavca, Vladimira Garašanina, generala Milivoja Zečevića i Mihaila Vujića, predsednika vlade.
Garašanin
[uredi | uredi izvor]Jelena Anastasijević, kćerka kapetan Miše Anastasijevića bila je udata za bratanca Ilije Garašanina Vasilija Garašanina.
Damnjanovići
[uredi | uredi izvor]Anka Anastasijević, kćerka kapetan Miše Anastasijevića bila je udata za Radovana Damnjanovića, ministra policije i predsednik Vrhovnog suda. Radovan Damnjanović, bio je jedan od vodećih zaverenika u Tenkinoj zaveri (1855) nazvanoj po Stefanu Stefanoviću Tenki, poznatom rusofilu, bivšem predsedniku saveta(pred. vlade), odnosno planu za ubistvo kneza Aleksandra Karađorđevića i povratak na presto kneza Miloša ili nekog drugog vladara, verovatno Damnjanovićevog pašenoga Đorđa Karađorđevića. Pošto je zavera otkrivena Damnjanović, Stefan Stefanović Tenka i Paun Janković (bivš. zastupnika kneževskog predstavnika, tj. vd. predsednika 6. vlade Srbije i bivši ministar pravde) i drugi zaverenici osuđeni su na smrt, ali su pomilovani na doživotnu robiju u teškom gvožđu i sprovedeni u zloglasnu Gurgusovačku kulu, tadašnjoj tamnici za političke krivce.[2]
Marinovići
[uredi | uredi izvor]Jedna kćerka kapetan Miše Anastasijevića bila je udata Jovana Marinovića, rodom iz Sarajeva, dugogodišnjeg predsednika državnog saveta, predsednika ministarskog saveta (vlade) 1873, dugogodišnjeg poslanika (ambasadora) u Parizu. Po završetku mandata ostao je da živi sa porodicom u Parizu[3]. Imali su dva sina i jednu kćerku.
- Velizar Marinović sin Jovana Marinovića je studirao tehniku u Sankt-Petersburgu u Rusiji, gde se upoznao i oženio Agripinom Bronkov, Ruskinjom poljskog porekla. Potom su se preselili u Francusku gde su dobili sina Petra i još jednog sina.
Petar-Pjer Marinović, sin Velizara J. Marinovića je bio vazduhoplovni as -avijatičar u francuskoj avijaciji u vreme Prvog svetskog rata, Petar-Pjer Marinović (Pierre Marinovitch; Pariz , 1. avgust 1898 — Brisel , 2. oktobar 1919). Drugi sin je bio poznati inženjer koji se istakao prilikom izgradnje panamskog kanala.
- Kćerka je bila udata za jednog rumunskog ministra i boljara. Imali su jednu kćerku koja je bila udata za Milovana Milovanovića, ministra inostranih poslova[3].
Milovanovići
[uredi | uredi izvor]Milovan Milovanović (1863—1912) sin pukovnika Đorđa Đoše Milovanovića, državnog savetnika i Katarine Milovanović, ministar inostranih poslova i ministar pravde. Milovan Milovanović se oženio Marijom German, unukom Jovana Marinovića, praunukom kapetana Miše Anastasijevića i kćerkom jednog rumunskog ministra iz boljarske porodice.[4]
Zanimljivosti
[uredi | uredi izvor]Kapetan Miša je jednom prilikom izjavio da ga je svrgavanje kneza Aleksandra i pokušaj dovođenja zeta na presto koštalo koliko i podizanje zdanja na Velikoj pijaci, koje je potom 1863. poklonio svome otečestvu. Ta kampanja ga je stajala oko 80.000 dukata.
Imanja i zadužbine
[uredi | uredi izvor]Kapetan Miša Anastasijević imao je devet vlastelinstava (spahiluka) u Vlaškoj koje je postepeno kupovao: Brncenj — 1844. godine za 42.000 dukata, Dragoješć — 1851. godine za 24.000 dukata, Ceptura — 1851. godine za 6.000 dukata, Klezanj — 1853. i 1856. godine za 200.000 dukata, Hađiješć — 1854. godine za 21.000 dukata, Balačica — 1856. godine za 36.000 dukata, Mogrešć — 1862. godine za 21.000 dukata, Karaula — 1863. godine za 89.000 dukata, Gvardinica — 1867. godine za 73.000 dukata. Kapetan Miša je najviše stanovao u najboljem i najskupljem vlastelinstvu Klezanju gde je i sahranjen.
Na svom glavnom spahiluku Klezanj u Vlaškoj osnovao je dve škole. Jednu za mušku decu, sa četiri razreda i dva učitelja, a drugu za žensku decu, sa učiteljicom. Te škole je pohađalo oko 162 đaka, koji su poticali iz rumunskih, srpskih i bugarskih porodica. Svi đaci su imali besplatno školovanje, knjige i pribor za pisanje a trideset i dvoje i stan, hranu i odeću.
Izgradnja kapetan-Mišinog zdanja započeta je 1857, verovatno sa planom da postane dvor, ali je razvoj političkih događaja naveo Anastasijevića da je 1863. godine pokloni 'svome otečestvu'. U tu veliku zgradu smešteni su Velika škola, gimnazija, Ministarstvo prosvete, Narodna biblioteka i muzej. Danas se u njoj na levoj strani od ulaza nalazi Rektorat Univerziteta u Beogradu, i desno Katedra za srpski jezik Filološkog fakulteta u prizemlju i deo Katedre za klasične jezike Filozofskog fakulteta na spratu.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „grof Petar Čarnojević”. Arhivirano iz originala 25. 12. 2015. g. Pristupljeno 13. 01. 2010.
- ^ O Radovanu Damnjanoviću njegovom učešću u zaveri vid. Slobodan Jovanović, Ustavobranitelji i njihova vlada, Sabrana dela 3, BIGZ, Jugoslavijapublik, SKZ, Beograd 1990, 63, 131, 155, 159—166, 168, 171, 177—180, 216, 221, 222, 232.
- ^ a b Milan Jovanović Stojimirović, Siluete starog Beograda, Beograd (2008). str. 62.
- ^ Milan Jovanović Stojimirović, Siluete starog Beograda, Beograd (1971). str. 137.
