Pređi na sadržaj

Имитација живота (film iz 1959)

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Imitacija života
Filmski poster Rejnolda Brauna
Izvorni naslovImitation of Life
RežijaDaglas Serk
ScenarioEleanor Grifin
Alan Skot
ProducentRos Hanter
Temelji se naImitation of Life
po priči
Fani Herst iz 1933.
Glavne uloge
Muzika
Grafička obradaIstmankolor
Direktor
fotografije		Rasel Meti
MontažaMilton Karut
StudioUniversal-International[1]
DistributerUniversal Pictures
Godina1959.
Trajanje125
ZemljaSAD
Jezikengleski
Budžet1,2 miliona dolara[3]
Zarada6,4 miliona dolara (približno u SAD/Kanada)[4]
IMDb veza

Imitacija života (engl. Imitation of Life) je američki dramski film u režiji Daglasa Serka i produkciji Rosa Hantera. Film je izdao studio Juniversal internešonal 1959. godine. Bio je to Serkov poslednji holivudski film i bavio se rasnim, društvenim i porodičnim pitanjima. Imitacija života je druga filmska adaptacija istoimenog romana Fani Hurst iz 1933. dok je prva, u režiji Džona M. Stala, objavljena 1934. godine.

Glavne zvezde filma su Lana Tarner i Džon Gevin. Vodeću glumačku postavu čine Robert Alda, Sandra Di, Suzan Kohner, Huanita Mur i Den O'herlihi. Kohner i Mur su dobile nominacije za Oskara i Zlatnog globusa za sporednu glumicu za svoje uloge. Kohner je osvojila nagradu Zlatni globus. Zvezda gospel muzike Mahalija Džekson pojavljuje se kao solista crkvenog hora.

Godine 2015. godine, Kongresna biblioteka Sjedinjenih Američkih Država odabrala je film Imitaciju života iz 1959. za čuvanje u Nacionalnom filmskom registru, smatrajući ga „kulturološkim, istorijskim ili estetskim značajnim“. Verzija filma iz 1934. dodata je u Nacionalni filmski registar 2005. godine.[5][6]

Radnja

[uredi | uredi izvor]

U 1947. godini, udovica Lora Meredit ima ambiciju da postane poznata brodvejska glumica. Nakon što gubi iz vida svoju ćerku Suzi na prepunoj plaži na Koni Ajlendu, ona se obraća nepoznatom muškarcu, fotografu Stivu Arčeru, tražeći pomoć u potrazi za devojčicom. U međuvremenu, Eni Džonson, koja je i sama samohrana majka, pronalazi Suzi i brine o njoj. Njena ćerka, Sara Džejn, približno je istog uzrasta kao Suzi. Lora pronalazi svoju kćer i razgovara sa Eni.

Lora i njena kćerka su belkinje a Eni Džons i Sara su Afroamerikanke. Lora, pretpostavljajući da je Eni samo dadilja Sari, pokazuje začuđenost, jer je Sara svetlijeg tena. Sara Džejn odbija da se identifikuje kao crna

U znak zahvalnosti za Eninu ljubaznost, Lora privremeno prima majku i ćerku u svoj dom, jer Eni traži posao i smeštaj. Eni ubeđuje Loru da joj dozvoli da ostane i brine o domaćinstvu, kako bi Lora mogla da se fokusira na svoju glumačku karijeru. Lora postaje uspešna brodvejska glumica, a njen agent je Alen Lumis. U međuvremenu, Dejvid Edvards je njen glavni dramaturg i ljubavnik.

Iako Lora ranije započne romansu sa Stivom, kojeg je upoznala na Koni Ajlendu, njihova veza se raspada zbog njenih profesionalnih ambicija. Njena posvećenost karijeri ograničava vreme koje provodi sa ćerkom Suzi, koja se emocionalno okreće Eni. Sara Džejn, se sa druge strane, suočava sa problemima u vezi sa svojim identitetom i sve više se udaljava od svoje majke.

Jedanaest godina kasnije, Lora je visoko priznata brodvejska zvezda i živi u luksuznoj kući blizu Njujorka. Eni nastavlja da živi sa njom, kao kućepaziteljka, osoba od poverenja„” i najbolja prijateljica. Nakon što odbije Dejvidov poslednji scenario i njegov predlog za brak, Lora prihvata ulogu u dramskoj predstavi, koja postiže veliki uspeh.

Tokom proslave posle premijere, Lora ponovo sreće Stiva, kog nije videla skoro deset godina. Njihova romansa se ponovo budi. Lora dobija ponudu da igra u italijanskom filmu, te poverava Stivu da se brine o Suzi. Suzi razvija jednostrajnu ljubav prema Stivu.

Sara Džejn počinje da se viđa sa belim tinejdžerom, ali on je zloupotrebljava kada sazna da je crna. Neko vreme kasnije, ona ponovo prolazi kao belkinja kako bi dobila posao plesačice u noćnom klubu, ali svojoj majci govori da radi u biblioteci. Kada Eni sazna istinu, ona odlazi u klub da i Sara Džejn biva otpuštena. Njeno odbijanje majke ostavlja duboke posledice na Eni, koja postaje sve slabija i depresivnija.

Po Lorinom povratku iz Italije, saznaje da je Sara Džejn pobegla od kuće. Ostavila je Eni poruku u kojoj je napisala da ako njena majka stvarno brine o njoj, treba da je ostavi na miru i dozvoli joj da živi svoj život.

Lora traži pomoć od Stiva da angažuje privatnog detektiva koji će pronaći Saru Džejn. Detektiv otkriva da Sara Džejn živi i radi u Kaliforniji kao belkinja ali pod drugim imenom. Eni, koja je sve depresivnija, odlučuje da otputuje i da se poslednji put sretne sa svojom ćerkom, kako bise oprostila od nje. Pri susretu, Eni se izvinjava što je previše volela svoju ćerku i požele joj je sve najbolje. Moli Sara Džejn da obeća da će se, ako ikada bude imala potrebu za pomoć, obratiti Lori ako ne može da stupi u kontakt sa njom. Sarina cimerka sasvim slučajnu prekida njihov razgovor, pretpostavljajući da je Eni sluškinja. Eni se predstavlja kao bivša dadilja Mis Linde, čime je prihvatila novi identitet svoje kćerke Sare Džejn.

Nakon povratka u Njujork, Eni postaje teško bolesna. Lora i Suzi brinu o njoj. Suzi je veoma uznemirena kada saznaje da Stiv i njena majka planiraju da se venčaju. Eni govori Lori o tome da je Sara zaljubljena u Stiva. Nakon sukoba sa majkom, Suzi odlučuje da napusti Njujork i ode na školovanje u Denver.

Ubrzo potom, Eni umire, a Lora plače pored nje. Ona organizuje veličanstvenu sahranu kakvu je Eni želela: u velikoj crkvi, sa gospel horom, a zatim i impresivnom pogrebnom povorkom sa bendom i četiri bela konja koji vuku kočiju. Pre nego što povorka krene, Sara Džejn stiže i probija se kroz gomilu ljudi kako bi se bacila na majčin kovčeg. Ona se izvinjava, govoreći: „Ubila sam svoju majku!” Lora odvodi Sara Džejn do limuzine, gde se ona pridružuje njoj, Suzi i Stivu, a povorka polako prolazi ulicama grada. Velika afroamerička grupa ljudi u tišini posmatra povorku.

Uloge

[uredi | uredi izvor]
Sa leva na desno: Sara Džejn (Karin Diker), Eni (Huanita Mur), Suzi (Teri Burnham) i Lora (Lana Tarner) u reklamnoj fotografiji iz filma

Nastanak i produkcija

[uredi | uredi izvor]

Filmski scenario napisali su Eleanor Grifin i Alan Skot. Zajedno sa rediteljem Daglasom Serkom, odlučili su da unesu izmene u priču kako bi ona odražavala društvo iz 1959. godine. Kao rezultat toga, radnja filma iz 1959. razlikuje se od romana iz 1933. i filma iz 1934. godine.[7]

U romanu lik Lore Meredit, postaje uspešna zahvaljujući komercijalnoj proizvodnji porodičnog recepta za vafle svoje služavke Delile. U produkciji iz 1934. u kojoj ovu ulogu glumi Bia Pulman ovaj recept je pretvoren u recept za palačinke. Kao rezultat toga, Bia, belkinja i poslovna žena, postaje bogata. Ona nudi Delili 20% profita, ali Delila to odbija i odlučuje da ostane Bijina asistentkinja. U romanu, Delilina ćerka Peola zauvek napušta kraj. U oba filma, ćerka se vraća na majčinu sahranu i pokazuje kajanje. Moli Hiro je opisala scenu iz 1959. kao „gotovo identičnu“ onoj iz 1934. godine.[7]

Tokom 1950-ih, aktivizam u Pokretu za građanska prava dobija na zamahu, sa značajnim trenucima kao što su odluka Vrhovnog suda SAD u slučaju Brown v. Board of Education i bojkot autobusa u Montgomeriju, koji su privukli nacionalnu pažnju. Osim toga, sve više žena je radilo tokom i nakon Drugog svetskog rata. Istovremeno, scenaristi su prepoznali da su rasna diskriminacija i njene nepravde i dalje prisutne u društvu.

Oni su kreirali liniju filmske radnje u kojoj Lora postaje zvezda Brodveja zahvaljujući sopstvenom talentu, dok Eni dobija platu kao dadilja Lorinog deteta i kućepaziteljka. Producent Ros Hanter je takođe mudro shvatio da će ove izmene u priči omogućiti Lani Tarner da nosi niz glamuroznih kostima i pravog nakita, što će privući žensku publiku. Garderoba Lane Tarner za film Imitacija života koštala je više od 1,078 miliona dolara, čime je postala jedna od najskupljih u istoriji kinematografije tog vremena.[8]

Iako je veliki broj glumica, većinom belkinja,[9] bilo na audiciji za ulogu Sare Džejn u verziji iz 1959. godine, Suzan Kohner je dobila ulogu. Ona je mešanog irskog, meksičkog i češko-jevrejskog porekla. Njena majka Lupita Tovar bila je glumica rođena u Meksiku, a otac Paul Kohner, češko-jevrejski imigrant.[9]

Karin Diker je debitovala u ovom filmu kao mlada Sara Džejn. Istaknuta afroamerička gospel pevačica Mahalija Džekson dobila je posebno priznanje za jedinu scenu u kojoj izvodi verziju pesme Trouble of the World tokom Enine sahrane.

Prijem i kritika

[uredi | uredi izvor]
Reklamni plakat iz 1959. godine za bioskop na otvorenom

Film Imitacija života u režiji Daglasa Serka premijerno je prikazan u Čikagu 17. marta 1959, zatim u Los Anđelesu 20. marta i u Njujorku 17. aprila iste godine.[2] Nakon premijere u Njujorku, film je bio prvi na blagajnama u SAD dve nedelje[10] nakon čega je studio Juniversal pustio film u široku distribuciju 30. aprila.[11]

Iako u početku nije dobio dobre kritike i smatran je inferiornim u odnosu na originalnu verziju iz 1934. godine, mnogi kritičari su film nazvali „sapunicom“.[12] Imitacija života je bio šesti najuspešniji film 1959. godine, zaradivši 6,4 miliona dolara. Ujedno, to je bio najuspešniji film studija Juniversal internešonal te godine.[13] Hiro je napisala da su, za razliku od romana, ovaj film i prethodni film dobili „mnogo više kritičke pažnje“. Sa širom publikom, drugi film je postao „poznatiji“ od prvog.[7]

Huanita Mur i Suzan Kohner bile su nominovane 1959. godine za Oskara za najbolju sporednu glumicu, kao i za Zlatni globus u istoj kategoriji. Iako nijedna nije osvojila Oskara, Kohner je dobila Zlatni globus za svoju ulogu, kao i nagradu za najbolju novu glumicu. Mur je osvojila drugo mesto u kategoriji za najbolju žensku sporednu ulogu na dodeli nagrada Laurel 1959. godine, dok je film osvojio nagradu za najbolju dramu. Daglas Serk je bio nominovan za nagradu Udruženja američkih reditelja 1959.[14]

Od kasnog 20. veka, Imitacija života je ponovo procenjena od strane kritičara i smatrana remek-delom Serkove američke karijere. Emanuel Levi je napisao: „Jedno od četiri remek-dela režirana 1950-ih, vizuelno raskošna, metikulozno dizajnirana i snažno odigrana Imitacija života bila je dragulj u Serkovoj kruni, okončavajući njegovu holivudsku karijeru pre nego što se vratio u rodnu Nemačku.“[15] Serk je u svojoj verziji dao više prostora i intenziteta odnosu između Eni i Sare Džejn nego što su ti likovi dobili u verzijama iz 1930-ih. Kritičari su kasnije primetili da su Huanita Mur i Suzan Kohner zasenile Lanu Tarner u filmu.[8] Serk je izjavio da je namerno i suptilno umanjio ulogu Tarner kako bi stavio fokus na probleme dva crna lika.

Serkovo bavljenje rasnim i klasnim pitanjima je cenjeno zbog načina na koji je uhvatio duh vremena. Pišući 1997. godine, Rob Nelson je rekao:

„U suštini, prepušteno nam je da intuitivno shvatimo da su crni likovi (i film) sami po sebi proizvodi rasizma iz 1950-ih – što objašnjava perspektivu filma, ali ga ne čini manje zbunjujućim. Možda razmišljajući o konceptu Vilijama Edvarda Bergarta o dvostrukoj svesti crnih Amerikanaca, kritičarka Moli Haskel je jednom opisala dvostruku viziju filma Imitacija: ‘Agonizujuća potraga devojke mešovite rase za svojim identitetom nije prikazana iz njene perspektive, već kao podsmešljiv odraz u iskrivljenim ogledalima kulture od koje je beznadežno otuđena.’”[16]

Na agregatoru recenzija Rotten Tomatoes, 82% od 33 recenzije su pozitivne, a prosečna ocena je 7,8/10. Konsenzus sajta glasi: „Daglas Serk obogaćuje ovu raskošnu rimejk verziju Imitacije života rasnim komentarom i oštrim ivicama, pružajući izazovnu melodramu sa razornom snagom.“[11] Na sajtu Metacritic, koji dodeljuje prosečne ponderisane ocene, film ima ocenu 87 od 100 na osnovu 16 recenzija, što ukazuje na „univerzalno priznanje“.[17]

Godine 2015. BBC Online je rangirao film kao 37. najveći američki film ikada snimljen, na osnovu ankete među filmskim kritičarima.[18]

Nagrade i nominacije

[uredi | uredi izvor]

Film Imitacija života iz 1959. godine postigao je značajan uspeh kada je reč o nagradama i priznanjima. Huanita Mur i Suzan Kohner su nominovane za Oskara u kategoriji najbolje sporedne glumice, dok je Kohner osvojila Zlatni globus za najbolju sporednu glumicu i nagradu za najbolju novu glumicu. Film je takođe osvojio nagradu za najbolju dramu na dodeli Laurel nagrada 1959. godine. Reditelj Daglas Sirk bio je nominovan za nagradu Udruženja američkih reditelja, što je dodatno potvrdilo značaj ovog ostvarenja u istoriji kinematografije.

Nagrada Kategorija Nominovani Rezultat Ref.
Oskar Najbolja sporedna glumica Suzan Kohner Nominacija [19]
Oskar Najbolja sporedna glumica Huanita Mur Nominacija
Nagrade Udruženja reditelja Amerike Izuzetno rediteljsko dostignuće u filmu Daglas Serk Nominacija [20]
Zlatni globus Najbolja sporedna glumica – Film Suzan Kohner Pobednik [21]
Zlatni globus Najbolja sporedna glumica – Film Huanita Mur Nominacija
Laurel nagrade Najbolja drama Pobednik
Laurel nagrade Najbolja sporedna glumica Huanita Mur Nominacija
Laurel nagrade Najbolja kinematografija – u boji Rasel Meti Nominacija
Nacionalni odbor za očuvanje filmova Nacionalni registar filmova uvršten [22]

Kućni mediji

[uredi | uredi izvor]

Oba filma, iz 1934. i 1959. godine, izdana su 2003. godine na dvostranom DVD-u od strane Juniversal studija. Dvostruki DVD set filmova izdao je Juniversal 2008. godine. Blu-rej izdanje sa oba filma objavljeno je u aprilu 2015. godine.[23] Ovo izdanje je remasterovano i nije identično ranijim DVD izdanjima.[24]

Madmen entertejnment iz Australije objavio je trostruki DVD set, koji uključuje verziju filma iz 1934. godine, kao i video esej o filmu iz 1959. godine koji je napisao Sem Stags.[25]

Nasleđe u popularnoj kulturi

[uredi | uredi izvor]

Film Toda Hejnsa Far from Heaven (2002) je omaž Serkovom stvaralaštvu, posebno filmovima All That Heaven Allows (1955) i Imitation of Life.

Pesma I'm Livin' in Shame Dijane Ros i grupe The Supremes iz 1969. godine zasnovana je na ovom filmu.[26]

Pesma Imitation of Life grupe R.E.M. iz 2001. godine nazvana je po ovom filmu, iako nijedan od članova benda nije gledao film.[27]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Imitacija života na veb-sajtu AFI Catalog of Feature Films (jezik: engleski)
  2. ^ a b „Imitation of Life - Details”. AFI Catalog of Feature Films. Pristupljeno 24. 6. 2018. 
  3. ^ Archer, Eugene (16. 10. 1960). „HUNTER OF LOVE, LADIES, SUCCESS”. New York Times. str. X9. 
  4. ^ "1959: Probable Domestic Take", Variety, 6 January 1960 p 34
  5. ^ Mike Barnes (16. 12. 2015). „'Ghostbusters,' 'Top Gun,' 'Shawshank' Enter National Film Registry”. The Hollywood Reporter. Pristupljeno 16. 12. 2015. 
  6. ^ „Complete National Film Registry Listing”. Library of Congress. Pristupljeno 2020-05-01. 
  7. ^ a b v Hiro, Molly (zima 2010). „'Tain't no tragedy unless you make it one': Imitation of Life, Melodrama, and the Mulatta”. Arizona Quarterly: A Journal of American Literature, Culture, and Theory. Johns Hopkins University Press. 66 (4): 94. S2CID 141801126. doi:10.1353/arq.2010.a406967. 
  8. ^ a b Handzo, Steven (1977). „Intimations of Lifelessness”. Bright Lights Film Journal (6). Pristupljeno 2013-03-09. „Turner wears $1,000,000 worth of jewels in the film and a $78,000 Jean Louis wardrobe — 34 costume changes at an average cost of $2,214.13 each. [referring to the cost of the wardrobe]” 
  9. ^ a b Foster Hirsch (9. 4. 2015). „Imitation of Life”. Film Forum (Podkest). Pristupljeno 2015-06-15. 
  10. ^ „National Boxoffice Survey”. Variety. 5. 5. 1959. str. 3. Pristupljeno 16. 6. 2019 — preko Archive.org. 
  11. ^ a b „Imitation of Life”. Rotten Tomatoes. Fandango Media. Pristupljeno 28. 3. 2024. 
  12. ^ Gallagher, Tag (jul 2005). „White Melodrama: Douglas Sirk”. Senses of Cinema. Pristupljeno 2013-03-09. „The critics had barfed all over the film, hating it as "a soap opera" for the same reasons Sirk and we loved it.” 
  13. ^ "Database: 1959". Box Office Report. Retrieved from http://www.boxofficereport.com/database/1959.shtml Arhivirano 2007-02-03 na sajtu Wayback Machine
  14. ^ Awards and nominations for Imitation of Life. Internet Movie Database. Retrieved from https://www.imdb.com/title/tt0052918/awards on January 16, 2007.
  15. ^ Levy, Emanuel (15. 8. 2009). „Imitation of Life (1959)”. 
  16. ^ Nelson, Rob (11. 6. 1997). „Passing Time/ Through a Glass, Darkly: Juanita Moore and Lana Turner in Douglas Sirk's 'Imitation of Life”. Minneapolis City Pages. Arhivirano iz originala 2015-04-08. g. Pristupljeno 2015-04-05. 
  17. ^ „Imitation of Life (1959) Reviews”. Metacritic. Fandom, Inc. Pristupljeno 1. 12. 2022. 
  18. ^ „The 100 Greatest American Films”. bbc.com. 20. 7. 2015. 
  19. ^ „The 32nd Academy Awards (1960) Nominees and Winners”. oscars.org. Arhivirano iz originala 6. 7. 2011. g. Pristupljeno 2011-08-21. 
  20. ^ „12th DGA Awards”. Directors Guild of America Awards. Pristupljeno 5. 7. 2021. 
  21. ^ „Imitation of Life – Golden Globes”. HFPA. Pristupljeno 5. 7. 2021. 
  22. ^ „Complete National Film Registry Listing”. Library of Congress. Pristupljeno 16. 12. 2015. 
  23. ^ Imitation of Life (DVD (Blu-ray)). Universal Studios. 7. 4. 2015. 
  24. ^ Tooze, Gary W. (2015). „Imitation of Life Blu-ray Lana Turner Claudette Colbert”. DVDBeaver. 
  25. ^ Imitation of Life (DVD). Madman Entertainment. 23. 4. 2008. OCLC 269454090. 
  26. ^ Ribowsky, Mark (2009). The Supremes: A Saga of Motown Dreams, Success, and BetrayalNeophodna slobodna registracija. Cambridge, Massachusetts: Da Capo Press. str. 341. ISBN 978-0-306-81586-7. 
  27. ^ In Time: The Best of R.E.M. 1988–2003 (US CD album booklet notes). R.E.M. Warner Bros. Records. 2001. 2-48550. 

Literatura

[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Имитација_живота_(филм_из_1959)&oldid=28954289”