Saobraćaj u Grčkoj
Grčka je izrazito sredozemna zemlja koja izlazi na nekoliko mora (Egejsko, Jonsko, Sredozemno) sa brojnim zalivima, ostrvima i poluostrvima, a u unutrašnjosti je izrazito planiska zemlja i najčešće je odvojena prirodnim preprekama od drugih balkanskih zemalja. Ovakvi prirodni uslovi uslovili okrenutost moru i, sa tim u vezi, pomorskom saobraćaju, a u poslednjih decenija, i aviosaobraćaju. Glavna čvorišta u zemlji su dva najveća grada, Atina i Solun.
Grčka ima razvijen drumski, železnički, vazdušni i vodni saobraćaj.
Ukupna dužina železničke mreže u Grčkoj je 2.571 km, od čega je 764 km elektrifikovano (2004. godine). Na pruge standardne širine koloseka otpada 1565 km, dok su ostalo pruge uskog koloseka. Postoji čak i 23 km trokolosečne pruge (2 standardna koloseka i jedan uski kolosek).
Trenutno jedini grad sa metro sistemom je prestonica Atina (pogledati Atinski metro), a u Solunu je izgradnja u toku (pogledati Solunski metro). Grad Atina ima i savremen tramvajski prevoz od 2004. godine.
Železnička veza sa susednim zemljama:
Turska - da
Bugarska - da
Severna Makedonija - da
Albanija - ne
Ukupna dužina puteva u Grčkoj je oko 117.000 km, od čega je 107.406 km asfaltirano (2006. godina). Dužina auto-puteva trenutno iznosi 1030 km, ali se u narednim godinama očekuje izgradnja novih deonica. Oni nose oznake rednih jednocifrenih brojeva.
Savremeni auto-putevi u Grčkoj su:
Auto-put 1, poznat i kao "Narodni put" - deo evropskog koridora E75, Atina - Larisa - Solun - granica sa Severnom Makedonijom, ukupna dužina 553 km, izgrađen savremeni auto-put celom dužinom. Danas postoje planovi za skraćenje puta izgradnjom mosta preko zaliva i probijanjem jednog dužeg tunela.- Auto-put 2, poznat i kao "Put Ignjacija" - deo evropskog koridora E90, Igumenica - Janjina - Grevena - Solun - Kavala - granica sa Turskom, ukupna dužina 670 km, izgrađen savremeni auto-put u dužini od 360 km od Soluna do turske granice, dok je ostali deo puta u izgradnji.
- Auto-put 3 - Larisa (početak od Auto-puta 1) - Kozani - Grevena (veza na Auto-put 2) - granica sa Severnom Makedonijom, ukupna dužina 670 km, od 2002. godine započeti prvi radovi na izgradnji savremenog auto-puta u vidu gradnje čvorišta postojećeg magistralnog puta sa dve trake.
- Auto-put 4 - deo evropskog koridora E90, Kozani - Ber - Solun, dati auto-put će postati deo Auto-puta 2.
- Auto-put 5, poznat i kao "Jonski put" - deo evropskog koridora E55, Patras - Amfilohija - Arta - Janjina, ukupna dužina 196 km, izgrađen savremeni auto-put u dužini od oko 100 km od Patrasa do Arte, a predviđeni rok izgradnje cele dužine puta je 2012. godina.
- Auto-put 6 - Janjina - Trikala - Larisa (veza na Auto-put 1) - Volos, izgradnja u planu.
- Auto-put 7 - Korint (početak od Auto-puta 8) - Tripolis - Kalamata, sa granom ka Sparti, ukupna dužina 205 km, od toga danas izgrađeno 47 od Korinta do Tripolisa.
- Auto-put 8 - deo evropskog koridora E94, Atina - Korint (veza sa Auto-putem 7) - Patras (veza sa Auto-putem 5), ukupna dužina 215 km, od čega je veći deo savremeni auto-put.
U uvodnom delu je naglašeno da je Grčka je izrazita primorska i sredozema zemlja, pa je pomorski saobraćaj izuzetno razvijen i savremen. Grčka trgovačka flota poseduje 3.338 brodova (1999. godine) sa više od 1000 ukupnih registarskih tona (GRT). Veoma je razvijen i putnički pomorski prevoz, jer je obala veoma razuđena, sa mnogo ostrva i poluostrva. Turistički prevoz takođe je razvijen i on se oslanja na prevoz putnika između Atine (tj. atinskog međunarodnog aerodroma) i ostrva, kao krajnjih odredišta turista.
Glavne pomorske luke su:
- Aleksadrupoli
- Volos
- Elefsina
- Kavala
- Krf
- Igumenica
- Lavrion
- Mitilini
- Patras
- Pirej
- Rodos
- Solun
- Halkis
- Heraklion (Iraklion)
Većih reka u Grčkoj nema, pa nema ni rečnog saobraćaja. Sa druge strane, postoji saobraćaj kanalima, tačnije kroz Korintski kanal.
Gasovodi i naftovodi
[uredi | uredi izvor]Naftovod: Dužina tokova je 547 km (2006. godine).
Gasovod: Dužina tokova je 26 km (2006. godine).
S obzirom na razuđenost grčke zemlje, postojanje brojnih ostrva i razvijenost turizma avio-prevoz igra veoma važnu ulogu. U Grčkoj postoji 82 zvanično upisanih aerodroma (2005. godine), od kojih je 67 sa čvrstom podlogom (pogledati: Aerodromi u Grčkoj). Čak 40 aerdoroma ima IATA kod (IATA Airport Code), mnogi i na ostrvima sa 10-20 hiljada stanovnika.
Najveći i po prometu najzaposleniji su sledeći aerodromi:
- Međunarodni aerodrom „Elefterios Venizelos“ u Atini - ATH
- Međunarodni aerodrom „Makedonija“ u Solunu - SKG
- Međunarodni aerodrom „Dijagora“ na Rodosu - HER
- Međunarodni aerodrom „Nikos Kazancakis“ u Heraklionu - RHO
- Međunarodni aerodrom „Joanis Kapodistrijas“ na Krfu - CFU
- Međunarodni aerodrom „Hipokrat“ na Kosu - KGS
Najveći i najvažniji aerodrom u zemlji je Međunarodni aerodrom u Atini, najopterećeniji aerodrom na Balkanu i jedan od najopterećenijih u Evropi. Zajedno sa aerodromom u Solunu spada u red stalno prometnih aerodroma uz velike gradove. Ostali aerodromi u Grčkoj su namenjeni najviše turističkom aviosaobraćaju i uglavnom uposleni su tokom letnje turističke sezone.
U zemlji zvanično postoji i 8 heliodroma (2005. godine).
