Đalo film
Đalo (ital. Giallo) jeste italijanski termin za film koji meša žanrove horora i misterije. Reč đalo na italijanskom znači žuto.[1] Termin vodi poreklo od serije jeftinih kriminalističkih novela mekog poveza, koje su imale žute korice i bile su popularne u Italiji još od 1920-ih.[2]
Tri reditelja koja su dala najveći doprinos đalo podžanru su Dario Arđento, Mario Bava i Lučo Fulči. Bavin film Devojka koja je znala previše (1963) kritičari smatraju prvim đalo filmom. Najveću popularnost ovi filmovi stekli su tokom 1960-ih i 1970-ih. Veliki broj objavljen je i tokom 1980-ih, dok se nakon toga mogu primetiti samo tragovi đaloa u pojedinim savremenim filmovima.
Smatra se da je popularnost đaloa u Americi dovela do nastanka slešer filmova, zbog čega mnogi kritičari smatraju da je đalo samo posebna vrsta i začetnik slešera.[3] Osim slešera, đalo ostvarenja u sebi često sadrže elemente kriminalističkih, psiholoških i eksploatacionih filmova.[4]
Spisak poznatih đalo filmova[uredi | uredi izvor]
| Godina | Naslov filma | Originalni naslov | Režiser |
|---|---|---|---|
| 1963. | Devojka koja je znala previše | La ragazza che sapeva troppo | Mario Bava |
| 1964. | Krv i crna čipka | Sei donne per l'assassino | Mario Bava |
| 1966. | Treće oko | Il terzo occhio | Mino Gverini |
| 1968. | Slatko Deborino telo | Il dolce corpo di Deborah | Romolo Gverijeri |
| 1968. | Mirno mesto na selu | Un tranquillo posto di campagna | Elio Petri |
| 1969. | Jedna na drugoj | Una sull'altra | Lučo Fulči |
| 1969. | Kuća koja je vrištala | La residencia | Narciso Ibanjez Serador |
| 1970. | Ptica sa kristalnim perjem | L'uccello dalle piume di cristallo | Dario Arđento |
| 1970. | Crveni znak ludila | Il rosso segno della follia | Mario Bava |
| 1970. | Pet lutaka za avgustovski mesec | 5 bambole per la luna d'agosto | Mario Bava |
| 1971. | Gušter u koži žene | Una lucertola con la pelle di donna | Lučo Fulči |
| 1971. | Mačka sa devet repova | Il gatto a nove code | Dario Arđento |
| 1971. | Četiri muve na sivom somotu | 4 mosche di velluto grigio | Dario Arđento |
| 1971. | Krvavi zaliv | Reazione a catena | Mario Bava |
| 1972. | Ne muči malu gusku | Non si sevizia un paperino | Lučo Fulči |
| 1972. | Šta ste uradili sa Solanž | Cosa avete fatto a Solange? | Masimo Dalamano |
| 1973. | Ne okreći se | Don't Look Now | Nikolas Roug |
| 1975. | Tamno crveno | Profondo rosso | Dario Arđento |
| 1978. | Savršen zločin | Indagine su un delitto perfetto | Đuzepe Rozati |
| 1979. | Napolitanski krimić | Giallo napoletano | Serđo Korbuči |
| 1982. | Bezumlje | Tenebrae | Dario Arđento |
| 1982. | Njujorkški trbosek | Lo squartatore di New York | Lučo Fulči |
| 1985. | Fenomen | Phenomena | Dario Arđento |
| 1987. | Pozornica straha | Stage Fright | Majkl Soavi |
| 1988. | Opera | Opera | Dario Arđento |
| 1992. | Trauma | Trauma | Dario Arđento |
| 1996. | Stendalov sindrom | La sindrome di Stendhal | Dario Arđento |
| 1997. | Voštana maska | Wax Mask | Serđo Stivaleti |
| 2001. | Besani | Non ho sonno | Dario Arđento |
| 2009. | Đalo | Giallo | Dario Arđento |
| 2022. | Iza tamnih naočara | Occhiali Neri | Dario Arđento |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Simpson, Clare (4. 2. 2013). „Watch Me While I Kill: Top 20 Italian Giallo Films”. WhatCulture. Arhivirano iz originala 2015-11-17. g.
- ^ Needham, Gary. „Playing with Genre: An Introduction to the Italian Giallo”. Kinoeye. Pristupljeno 3. 9. 2014.
- ^ Kerswell 2012, str. 46–49.
- ^ „Giallo Film—The Underrated Genre That Redefined Horror and Murder Mysteries”. No Film School (na jeziku: engleski). 2022-07-05. Pristupljeno 2022-07-06.
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
