Đorđe F. Nedeljković
Đorđe Nedeljković | |
|---|---|
.jpg) Fotografija Đorđa i Filipa Nedeljkovića | |
| Puno ime | Đorđe F. Nedeljković |
| Datum rođenja | 1824 |
| Mesto rođenja | Novi Sad, Austrijsko carstvo |
| Datum smrti | 6. decembar 1899 |
| Mesto smrti | Novi Sad, Austrougarska |
| Zanimanje | trgovac |
Đorđe F. Nedeljković (Novi Sad, 1824 — Novi Sad, 6. decembar 1899) bio je srpski dobrotvor i trgovac.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Otac mu je poreklom iz stare šidske porodice dok mu je majka iz istaknute kameničke porodice Mačvanski. Njegov ujak bio je gradonačelnik Novog Sada i sudija Pavle Mačanski.[1]
Gimnaziju je završio u Novom Sadu i Kačkemetu a studije filozofije u Pešti.[1]
Posle završetka studija bavio se trgovinom i vodio je veliku trgovinu u Beču.[1]
Nedeljković je dao niz velikih donacija za potrebe Srba Novog Sada. Za izgradnju gimnazije u Novom Sadu[2] priložio je 500 forinti, Zadruzi žena Srpkinja je davao novac za pomoć sirotinje, direktno je pomagao stare i bolesne Novosađana.[1]
Politički je bio aktivan kao član Narodne liberalne stranke. Takođe je bio član Matice srpske, član Srpske čitaonice i počasni član vatrogasnog društva.[1]
U Spomenici Matice srpske iz 1927. godine o Đorđu je zapisano sledeće: „Da je imao ljubavi prema svom narodu i da je poznavao narodne potrebe, svedoči već to, što je svoju zadužbinu namenio takvoj svrsi, koju mogu da uoče samo ljudi jače obrazovanost, naime, na pomaganje književnih i prosvetnih vođa u malenu delu srpskog naroda, koji u ono vreme nije imao pomoći ni sa koje druge strane, do li do sama sebe“.[1]
Sahranjen je na Uspenskom groblju.[1]
Testament
[uredi | uredi izvor]
Svojim testamentom za narodne potrebe poklonio je 126.000 kruna: „… sećajući se srpskoga naroda, iz koga sam ponikao i srpske istočno-pravoslavne vere, u kojoj sam vaspitan, naređujem i zaveštavam sledeće legate“:[1]
- 20.000 kruna za fond velike srpske gimnazije u Novom Sadu tj. na umnožavanje tog fonda
- 20.000 kruna fondu Sv. Save u Sremskim Karlovcima
- 10.000 kruna društvu Sv. Save u Beogradu
- 2.000 kruna institutu za umobolne koji se u tom momentu osnivao na Cetinju
- 20.000 kruna Srpskoj pravoslavnoj crkvenoj opštini u Novom Sadu, da njima posebno rukuje kao sa „Fondom Đorđa F. Nedeljkovića za miraz siromašnim devojkama“, koje se udaju za dobre i solidne zanatlije Srbe: „…Umoljavam srpsku pravoslavnu crkvenu opštinu, da sa ovom fundacijom rodoljubno, pravedno i bez obzira na političke stranke upravlja, a da uzima u obzir osobito takove zanate, kojima mi Srbi poglavito oskudevamo“.
- 20.000 kruna Matici srpskoj za „Fondaciju Đorđa F. Nedeljkovića za siromašne srpske spisatelje iz Austrougarske“. Pomoć će se izdavati srpskim dobrim siromašnim obolelim ili ostarelim spisateljima iz Austrougarske.
- 10.000 kruna društvu Srpskog Narodnog pozorišta u Novom Sadu za pripomoć glumcima i glumicama. Ako pozorište nestane onda novac ide za razvijanje dramske književnosti.
- 10.000 kruna Srpskoj ženskoj zadruzi u Novom Sadu za drva sirotinji i za odelo deci.
- 2.000 kruna trgovačkoj bolnici u Novom Sadu dokle joj god uprava bude u srpskim rukama.
- 2.000 kruna političkoj opštini u Novom Sadu da se podeli sirotinji bez razlike u veri i nacionalnosti.
- Još oko 30.000 kruna podelio je fizičkim licima.
Privatni život
[uredi | uredi izvor]Njegova supruga bila je Anastasija Stanković, bratanica znamenitog kompozitora Kornelija Stankovića.[1]
