Japanski nosač aviona Sorju
| Japanski nosač aviona Sorju | |
|---|---|
 Nosač aviona Sorju | |
| Opšti podaci | |
| Karijera |  |
| Kobilica postavljena | 20. novembar 1934. |
| Porinut | 21. decembar 1935. |
| Završetak gradnje | 29. januar 1937. |
| Sudbina | Potonuo 4. juna 1942. |
| Glavne karakteristike | |
| Deplasman | 16.100 tona standardni deplasman 18.800 tona puni deplasman |
| Dužina | 222,50 metara |
| Širina | 21,30 metara |
| Gaz | 7,62 metara |
| Pogon | 4 × parne turbine, snage 152.000 KS |
| Brzina | 34,5 kn (63,9 km/h) |
| Posada | 1100 oficira i mornara |
| Naoružanje | Topovi: 12 × 127mm, 28 × 25mm Avioni: 65 + 6 |
Sorju je bio japanski flotni nosač aviona korišćen u Drugom svetskom ratu i bio je prvi japanski flotni nosač aviona koji je od samog početka projektovan kao nosač aviona (Akagi je prepravljen od bojnog krstaša a Kaga je prepravljen od bojnog broda). Zajedno sa drugim brodom ove klase (Hirju) potopljen je u bici za Midvej.
Istorija projekta
[uredi | uredi izvor]Na Londonskoj pomorskoj konferenciji održanoj tokom 1930. godine, odlučeno je da se odnos u težini kod nosačima aviona između Sjedinjenih Američkih Država, Ujedinjenog Kraljevstva i Japana promeni od 5:5:3 na 10:10:7. To je uvećalo limit tonaže, tako da su one mogle da povećaju broj izgrađenih brodova. Japanu je nakon modernizacije nosača aviona Kaga ostao limit od 15.900 tona, što je bilo dovoljno da se uradi modernizacija nosača aviona Akagi ili izgradi jedan novi nosač aviona. Japanski admiralštab se odlučio za izgradnju jednog teškog nosača aviona, pošto se nalazio u okviru još važećih ograničenja Vašingtonske konferencije. Odlučeno je da se pri projektovanju za trup novog nosača aviona koriste crteži za trup teških krstarica klase Mogami. U poređenju sa krstaricama, trup nosača aviona bio je nešto uvećan, kako bi se osigurala neophodna sigurnost plovljenja. Iz tog razloga oklopna zaštita broda bila je maksimalno olakšana i uključivala 47 mm oklopni pojas u rejonu mašinskog i kotlovskog odeljenja, a hangarna paluba bila je pokrivena sa 12 mm debelim oklopom, koji je nad sladištima municije dostigao 25 mm. Sistem za opsluživanje i naoružavanje aviogrupe bio je maksimalno uprošćen i nalazio se i u hangaru i na poletnoj palubi. Ostrvska nadgradnja nalazila se na desnom boku, a dva dimnjaka bila su, tradicionalno u japanskoj floti okrenuta prema površini vode. Kotlovsko odeljenje bilo je isto kao i kod krstarica Mogami. I pored toga što je od početne težine krstarica težina Sorju-a narasla skoro duplo, brzina je bila samo za 3 kn (5,6 km/h) manja. Naoružanje je bilo standardno kao i na ostalim nosačima aviona i činili su ga univerzalni topovi 127/40 mm i protivavionski topovi 25/60 mm. Gradnja nosača aviona počela je 20. novembra 1934. godine na doku u brodogradilištu Kure. Porinut je 21. decembra 1935. godine, a ulazi u sastav japanske flote 29. januara 1937. godine.
Taktičko-Tehnički podaci
[uredi | uredi izvor]| Standardna težina: | 16.100 tona |
| Puna težina: | 18.800 tona |
| Dužina: | 222.50 metara |
| Širina: | 21.30 metara |
| Gaz (srednji): | 7.62 metara |
| Poletna paluba: | 216.90×22.00 metara |
| Pogon: | 8 kotla „Kanpon“ |
| Snaga: | 152.000 KS (4 parne turbine) |
| Brzina: | 34,5 kn (63,9 km/h) |
| Daljina plovljenja: | 7.750 nautičkih milja/18 kn (33 km/h) |
| Količina goriva: | 2050 tona nafte |
| Posada: | 1100 čoveka |
| Univerzalna artiljerija: | 6×2 topa 127 mm |
| Protivavionska artiljerija: | 14×2 topa 25 mm |
| Aviogrupa: | 65+6 |
| Lovci: | 12+2 A5M2 |
| Obrušavajući bombarderi: | 18+2 D1A2 |
| Torpedonosci: | 35+2 B4J1 |
Modernizacija
[uredi | uredi izvor]Ni Sorju kao ni drugi brod ove klase (Hirju) nisu imali nikakve promene osim u aviogrupi sve do svog potapanja. Tokom 1941. godine aviogrupa na nosaču aviona dobila je nove tipove aviona i imala sledeći sastav: 12+2 A6M2, 34+2 B5N2 i 16+2 D3A1, a pri napadu na Perl Harbor brod je nosio 18+3 A6M2, 18+2 B5N2 i 18+2 D3A1. U vreme operacije „MI“ (vidi:Bitka za Midvej) na Sorju su se nalazila za ispitivanje i dva izviđačka aviona, tako da je aviogrupa u toj bici imala sledeće sastav: 18+3 A6M2, 18+2 B5N2, 18+2 D3A1 i 2 D4J1-C
U službi
[uredi | uredi izvor]Nosač aviona Sorju je upisan u spisak japanske flote 29. januara 1937. godine i ulazi u sastav 2. divizije nosača aviona. Zajedno sa nosačima aviona Akagi, Kaga, Šokaku, Zuikaku i Hirju učestvuje u napadu na Perl Harbor. Nakon izvršenog napada, zajedno sa nosačem aviona Hirju odlazi prema ostrvu Vejk gde svojim avionima pomažu u njegovom osvajanju (28. decembar 1941). Prilikom Indonezijske operacije nosači aviona Sorju i Hirju su pružali podršu osvajanju ostrva Ambon, a 19. februara 1942. godine su svojim avionima bombardovali grad Darvin - Australija, i u njegovoj luci potopili par brodova. Tokom operacije za zauzimanja ostrva Java, avioni sa ta dva nosača aviona potapaju američki avio-transporter Lengli. U operacij „C“ - napad na Britance u Indijskom okeanu, njihovi avioni zajedno sa avionima sa drugih nosača aviona potapaju britanske teške krstarice Dorsetšir i Kornuol, nosač aviona Hermes i bombarduju luke i lučka postrojenja u Kolombu i Trinkonamaliju. Za vreme Midvejske bitke Sorju dobija 3 pogotka bombama među poređane avione, što izaziva strahovite eksplozije i ogroman požar koji izmiče kontroli. Brod tone u 19:12 sati 4. juna 1942. godine.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
- Tabular record of movement from combinedfleet.com
- US Navy photos of Sōryū Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. novembar 2006)
- WW2DB: Sorju