Južna hemisfera
Južna hemisfera ili južna polulopta predstavlja onu polovinu Zemljine kugle koja se nalazi južno od ekvatora — riječ „hemisfera“ u grčkom jeziku znači doslovno „polulopta“.
Na južnoj hemisferi se nalazi pet kontinenata (Antarktik, Australija, veći dio Južne Amerike, dio Afrike i Azije), i četiri okeana (dio Atlantskog okeana, Indijski okean, veći dio Tihog okeana, i Južni okean).
Geografija
[uredi | uredi izvor]Klima južne hemisfere je nešto blaža nego klima sjeverne hemisfere, jer je južna hemisfera znatno pokrivenija okeanima a manje kopnom, a voda se i sporije hladi i sporije zagrijeva nego kopno. Južna hemisfera je i manje zagađena nego sjeverna, zbog znatno manjeg broja ljudi (svega 10-12% ljudskog stanovništva živi na južnoj hemisferi), nižeg nivoa industrijalizacije. Uz sve to, vjetrovi se uglavnom kreću u pravcu zapad-istok, te se zagađenost i sporo širi od sjevera ka jugu.
Južni umjereni pojas, pododjeljak južne hemisfere, je skoro sav pokriven okeanima. Samo Urugvaj, Lesoto i Novi Zeland leže u potpunosti u ovoj zoni. Zemlje koje djelimično leže u toj zoni su Čile (veći dio), Argentina (veći dio), Paragvaj, Brazil, Namibija, Bocvana, Južnoafrička Republika (veći dio), Mozambik, Madagaskar i Australija.
Zbog nagetosti zemljine ose u odnosu na Sunce i Ekliptiku, ljeto traje od 21. decembra do 21. marta, a zima od 21. juna do 21. septembra, dakle suprotno od sjeverne hemisfere. Osim toga, gledano sa južne hemisfere, Sunce se sa istoka na zapad kreće preko sjeverne strane neba, a ne južne.
Južni pol je okrenut ka galaktičkom centru te čini, uzevši u obzir i vedrije nebo, izuzetan položaj za posmatranje zvijezda, gdje se vidi veći broj njih i gdje jače sjaje.
Lista kontinenata i zemalja
[uredi | uredi izvor]Kontinenti
[uredi | uredi izvor]- Antarktik
- Afrika (oko jedne trećine — južno od Librevila u Gabonu na zapadu i južno od Somalije na istoku)
- Australija
- Južna Amerika (veći dio kontinenta, južno od ušća rijeke Amazon na istoku i Kita na zapadu)
Afričke zemlje
[uredi | uredi izvor]Cijelim dijelom
[uredi | uredi izvor]- Angola
- Bocvana
- Burundi
- Komori
- Lesoto
- Madagaskar
- Malavi
- Mozambik
- Namibija
- Ruanda
- Južnoafrička Republika
- Svazilend
- Tanzanija
- Zambija
- Zimbabve
Većim dijelom
[uredi | uredi izvor]Djelimično
[uredi | uredi izvor]Azijske zemlje
[uredi | uredi izvor]Cijelim dijelom
[uredi | uredi izvor]Većim dijelom
[uredi | uredi izvor]Zemlje Indijskog okeana
[uredi | uredi izvor]Cijelim dijelom
[uredi | uredi izvor]Djelimično
[uredi | uredi izvor]Zemlje Okeanije
[uredi | uredi izvor]Cijelim dijelom
[uredi | uredi izvor]- Australija
- Kukova ostrva
- Uskršnje ostrvo
- Fidži
- Nauru
- Novi Zeland
- Nijue
- Papua Nova Gvineja
- Pitkern
- Samoa
- Solomonova ostrva
- Tahiti
- Tokelau
- Tonga
- Tuvalu
- Vanuatu
Većim dijelom
[uredi | uredi izvor]Zemlje Južne Amerike
[uredi | uredi izvor]Cijelim dijelom
[uredi | uredi izvor]Većim dijelom
[uredi | uredi izvor]Djelimično
[uredi | uredi izvor]Druge teritorije
[uredi | uredi izvor]
|
|
Vidi još
[uredi | uredi izvor]- Južna nebeska hemisfera (Južno nebo)
- Ekvinocij