Pređi na sadržaj

Juraj Križanić

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Juraj Križanić
Spomen-ploča u Varaždinu, gde je živeo Križanić.
Datum rođenja1618.
Mesto rođenjaObrh (Ribnik), Sveto rimsko carstvo
Datum smrti12. septembar 1683.(1683-09-12) (64/65 god.)
Mesto smrtiBeč, Sveto rimsko carstvo

Juraj Križanić bio je hrvatski teolog, filozof, pisac, lingvist, istoričar, etnograf, novinar, enciklopedist i pan-slavist iz 17. veka.[1]

Biografija

[uredi | uredi izvor]

On zagovara jedinstvo katoličke i pravoslavne crkve i jedinstvo slovenskih naroda. Nastavak rada njegovih sunarodnika i dalmatinskih zemljoposjednika — Vinka Pribojevića; Mavra Orbina; Franja Glavinića i Rafaela Levakovića. Pokušava da pravoslavnom svetu nametne ideju Brestovska unija i Užgorodska unija.

U Moskvu je otišao 1659. godine, ali je 1661. godine optužen za podršku unijama i poslan u egzil u Tobolsk, gde je proveo 16 godina.[1] U Tobolsku Križanić stvara svoju ogromnu kreativnost, uključujući ideju univerzalnog slovenskog jezika zasnovanog na najpopularnijem ruskom jeziku. Godine 1664. bio je u društvu Avakuma Petrova.

Posle smrti cara Alekseja Romanova, 5. marta 1676. godine, Križanić je dobio kraljevsko oproštenje i dozvolu za povratak u Moskvu, a zatim napustio Rusiju.[1]

Od 1676. godine živi u Pospolita (Državna zajednica Poljske i Litvanije) i postaje jezuit. Umro je 12. septembra 1683. na vrhuncu bitke u Beču, nakon što se pridružio vojnoj kampanji Jana III Sobjeskog.[2][1]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b v g Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 400. 
  2. ^ Križanič, Юriй Gasparovič

Vidi još

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Јурај_Крижанић&oldid=28530932”