Avram Vinaver
Avram Vinaver | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1862. |
| Mesto rođenja | Varšava, Ruska Imperija |
| Datum smrti | 24. avgust 1915. |
| Mesto smrti | Đevđelija, Srbija |
Avram Josif Vinaver (Varšava, 1862 — Đevđelija, 24. avgust 1915) bio je srpski lekar poljskog jevrejskog porekla, po završetku studija medicine 1887. u Krakovu nastanio se 1890. u Šapcu.[1]
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rodio se u Poljskoj, u jevrejskoj porodici. U Varšavi je završio osnovno, srednje obrazovanje i studije medicine u Krakovu. Dr Avram Vinaver je zahvaljujući svom poznanstvu sa Vilhemom Rendgenom začetnik radiologije u Srbiji. Bio je oženjen Ružom i njihov sin je poznati srpski pisac, erudita i prevodilac Stanislav Vinaver.
Prijateljstvo sa Rendgenom
[uredi | uredi izvor]Prema zvaničnim podacima prvi rendgen snimak napravljen u Srbiji je snimak šake kralja Petra I Karađorđevića iz 1908. godine, ali postoje dokazi da su prvi snimci pravljeni nekoliko godina ranije u Šapcu u ordinaciji dr Vinavera. Naime dr Vinaver bio je prijatelj sa Vilhemom Rendgenom, pronalazačem H-zraka i tvorcem prve rendgenske cevi. Njihovo prijateljstvo je izrodilo saradnju koja je omogućila stanovnicima Šapca da se slikaju na staklu i pre kralja i pre Beograđana. Nabavio je 1897. prvi rendgen aparat u Srbiji, u Šapcu.[2]
Prvi svetski rat
[uredi | uredi izvor]U Prvom svetskom ratu bio je upravnik III rezervne bolnice u Valjevu. Zarobljen je od strane okupacione austrougarske vojske i kao vojno lice, major, osuđen na smrt. Istorijski događaji koji su potom usledili, Kolubarska bitka i brzo napredovanje srpske vojske primorali su okupatore na panično povlačenje te kazna nije izvršena.
Borba sa pegavim tifusom i smrt
[uredi | uredi izvor]Borio se protiv pegavog tifusa koji se proširio u pandemijskim razmerama, pa je i sam oboleo. Uspeo je da preboli ovu smrtonosnu bolest, ali je ostao previše iscprljen. Zbog slabosti umro je od malarije u Đevđeliji 1915. Po sopstvenoj želji sahranjen je u zajedničkoj grobnici.[2]
O njegoj borbi sa tifusom i brizi za pacijente njegov sin Stanislav napisao je pesmu: Dr Avram Vinaver, koja pripada poetskom ciklusu: Ratni drugovi.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Avram Josif Vinaver
- ^ a b „Vladimir Dimitrijević: Srbi i Jevreji”. Arhivirano iz originala 17. 05. 2010. g. Pristupljeno 27. 08. 2010.
