Pređi na sadržaj

Adriana Zaharijević

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Adriana Zaharijević
Datum rođenja(1978-09-20)20. septembar 1978. (45 god.)
Mesto rođenjaBeograd, Jugoslavija
ObrazovanjeDoktor političkih nauka
ZanimanjeFilozofkinja
Značajni radoviNeko je rekao feminizam?

Ko je pojedinac?

Život tela
Nagrade1. "Anđelka Milić" - 2021. godine 2. Emma Goldman Snowball - 2022. godine

Adriana Zaharijević (Beograd, 1978) srpska je filozofkinja, feministička teoretičarka, prevoditeljka i društvena aktivistkinja. Viša je naučna saradnica na Institutu za filozofiju i društvenu teoriju.[1]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Adriana Zaharijević je rođena u Beogradu, 20. septembra 1978. godine. Završila je Petu beogradsku gimnaziju, i Filozofski fakultet, odsek za filozofiju, gde je obranila diplomski rad „Prirodno stanje, ugovor i suveren u filozofiji Tomasa Hobsa. Magistarski rad pod nazivom „Istorija feminizma kao istorija sporova. Uslovi mogućnosti nastanka feminističkog pokreta u Engleskoj i SAD“, odbranila je u junu 2009. godine na Fakultetu političkih nauka. Na istom fakultetu je i doktorirala s tezom „Osvajanje prava glasa u Engleskoj“ 2013. godine. što je ujedno bio i prvi doktorat u oblasti studija roda odbranjen u Beogradu.[1]

Od 2013. godine je zaposlena na Institutu za filozofiju i društvenu teoriju gde je sa koleginicama i kolegama učestvovala u pokretanju Grupe za studije angažovanosti,[2] čija je i koordinatorka. Gostujuća je predavačica na master studijama roda na Fakultetu političkih nauka u Beogradu. Bila je angažovana i kao docentkinja na Univerzitetu u Novom Sadu (ACIMSI). Kao istraživačica, gostovala je na Pravnom fakultetu Univerziteta u Edinburgu[3] (CITSEE), pri laboratoriji LEGS-CNRS (Laboratoire d’études de genre er de sexualité, Pariz 8); ZIFG (Zentrum für Interdisziplinäre Frauen- und Geschlechterforschung, TU Berlin), i Institutu za sociologiju Varšavskog univerziteta.[1]

Članica je Udruženja književnih prevodilaca Srbije, Srpskog filozofskog društva i Srpskog udruženja za pravnu i socijalnu filozofiju.[1]

Društveni angažman[uredi | uredi izvor]

Tokom studija Zaharijević počinje da prevodi tekstove sa engleskog jezika. Upravo preko jednog prevoda dolazi u kontakt s Centrom za ženske studije, u kojem stiče prva znanja o feminizmu. Paralelno, kao studentkinja jednogodišnjeg specijalističkog, a potom i dvogodišnjeg magistarskog programa studija roda na Fakultetu političkih nauka, učestvuje u ustanovljavanju ove discipline na Univerzitetu u Beogradu.

Rana prevodilačka aktivnost dovodi je još u razdoblju osnovnih studija u kontakt s Trećim programom Radio Beograda, gde je bila zaposlena od 2004. do 2011. godine. U toj retko intelektualno stimulativnoj sredini, dobija podršku da uvodi nove teme kakve su početkom dvehiljaditih bile feministička i kvir teorija.

Dalje prevodilačke aktivnosti je dovode u vezu i sa Ženama u crnom, feminističkom i antimilitarističkom organizacijom, s kojom je proputovala Srbiju uzduž i popreko. Tokom jedne od radionica, pokrenuta je ideja o potrebi da se na srpskom jeziku sastavi knjiga koja će svakome na dostupan i zanimljiv način odgovoriti na pitanje šta je feminizam. Tako nastaje veliki, grupni poduhvat Neko je rekao feminizam? koji će doživeti nekoliko srpskih i jedno bosanskohercegovačko izdanje.

Od 2009. do 2019. godine će zajedno sa Katarinom Lončarević biti koordinatorka kurseva u beogradskom Centru za ženske studije, a kao predavačica će sarađivati s centrima za ženske studije u Zagrebu, Rijeci, Sarajevu i Kotoru.

U duhu postjugoslovenskog feminizma i njegovog specifičnog istorijskog konteksta, veruje da je feminizam zbilja subverzivan samo ako se u isto vreme bori za jednakost, protiv siromaštva i protiv rata.[4]

Radovi i publikacije[uredi | uredi izvor]

Pitanja koja su oblikovala političku svest u Srbiji devedesetih – o demokratiji, ratu, pravima – za nju postaju centralna. Tema prava – šta znači imati pravo, ko ga ima, kakva prava mogu biti i kako su istorijski bila raspoređena – ostaje konstitutivna za njena dalja interesovanja kroz povezivanje političke filozofije s feminističkom teorijom i društvenom istorijom. U knjizi Postajanje ženom propitivala su se prava žene, a u knjizi Ko je pojedinac? građanska prava zasnovana na specifičnom oblikovanju pola i klase u figuri pojedinca.[2]

Priredila je više zbornika, od kojih se posebno izdvaja zbirka tekstova Žarane Papić, čiji je naučni i aktivistički angažman ostao velika inspiracija za Adrianu Zaharijević. Istrajan antimilitaristički i antinacionalistički stav podstakao ju je da ispituje probleme nasilja, kontinuirane kritike, moći delovanja, otpora i radikalne promene. Sve ove ideje našle su svoj put ka knjizi Život tela. Pored istorije globalnog feminističkog pokreta, piše i o jugoslovenskom i istočno-evropskom feminizmu.

Pored naučnih radova, Zaharijević redovno piše i tekstove za širu javnost.[5]

Neke od najznačajnijih publikacija su:[1]

  • Postajanje ženom. Beograd: Rekonstrukcija Ženski fond, 2010
  • Adriana Zaharijević, Zorica Ivanović i Daša Duhaček (ur.) Žarana Papić. Tekstovi 1977–2002, Beograd: Centar za studije roda, Rekonstrukcija Ženski fond  i Žene u crnom, 2012
  • Adriana Zaharijević (ur.), Neko je rekao feminizam? Kako je feminizam uticao na žene XXI veka, Sarajevo: Sarajevski otvoreni centar, 2012
  • Ko je pojedinac? Genealoško propitivanje ideje građanina. Loznica: Karpos, 2014/2019
  • Život tela. Politička filozofija Džudit Batler. Novi Sad: Akademska knjiga, 2020
  • Zlatiborka Popov - Momčinović i Adriana Zaharijević, Neprekidno traganje za smislom. Žene i izgradnje mira u Bosni i Hercegovini i Srbiji [Neverending Quest for Sense. Women and Peace-Building in Bosnia-Herzegovina and Serbia]. Beograd: Fondacija Jelena Šantić, 2022
  • Judith Butler and Politics. Edinburgh University Press, 2023

Nagrade[uredi | uredi izvor]

Dobitnica je nagrade stidendista civilnog društva (2020),[6] nagrade Anđelka Milić[7] (2021) za knjigu Život tela – najbolji rad iz društveno humanističkih nauka objavljenih 2020. godine, što je značajan naučni doprinos rodne studije u Srbiji. Na predlog Ane Miškovske Kajevske FLAKS fondacija joj je dodelila nagradu Emma Goldman Snowball Awar 2022. godine.[8]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g d „Zaharijević Adriana”. INSTITUT ZA FILOZOFIJU I DRUŠTVENU TEORIJU (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-02-04. 
  2. ^ a b nula, Oštra; Nula, Oštra (2019-08-21). „Adriana Zaharijević: “Angažman je i bačena rukavica, izazov i otpor nečemu…””. ostranula.org. Pristupljeno 2023-02-04. 
  3. ^ „Home | Edinburgh Law School”. www.law.ed.ac.uk. Pristupljeno 2023-02-21. 
  4. ^ Prometej. „Intervju sa Adrianom Zaharijević: Feminizam je zbilja subverzivan samo ako se istovremeno bori za jednakost, protiv siromaštva i protiv rata”. www.prometej.ba (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-02-04. 
  5. ^ „Adriana Zaharijević”. Peščanik (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-02-21. 
  6. ^ „Civil Society Scholar Awards”. EducationUSA (na jeziku: engleski). 2020-03-16. Arhivirano iz originala 05. 02. 2023. g. Pristupljeno 2023-02-05. 
  7. ^ „Nagrada ANĐELKA MILIĆ”. SeFem (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 04. 02. 2023. g. Pristupljeno 2023-02-05. 
  8. ^ „Emma Goldman Snowball Award 2022”. flaxfoundation (na jeziku: holandski). Pristupljeno 2023-02-05. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Адриана_Захаријевић&oldid=27841062”