Pređi na sadržaj

Aleksandar Benua

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Aleksandar Benua
Portret Benua (1898)
Lični podaci
Datum rođenja(1870-05-03)3. maj 1870.
Mesto rođenjaSankt Peterburg, Ruska Imperija
Datum smrti9. februar 1960.(1960-02-09) (89 god.)
Mesto smrtiPariz, Francuska

Aleksandar Nikolajevič Benua (rus. Александр Николаевич Бенуа; Sankt Peterburg, 3. maj 1870[1][2] – Pariz, 9. februar 1960)[3] bio je ruski umetnik, likovni kritičar, istoričar i osnivač umetničkog pokreta i časopisa Mir iskusstva („Svet umetnosti“).[1][4] Kao dizajner za Ballets Russes pod Sergejem Djagiljevom, Benua je izvršio suštinski uticaj na savremeni balet i scenski dizajn.[4]

Mladost i obrazovanje

[uredi | uredi izvor]
Ana Karlovna Benua, rad A. Benua (1913)

Aleksandar je rođen u umetničkoj i intelektualnoj porodici Benua, istaknutim delom ruske inteligencije 19. i ranog 20. veka. Njegova majka Kamila (rus. Kamilla Albertovna Kavos, a potom i Benua) bila je unuka Katerina Kavosa. Njegov otac je bio Nikola Benua, ruski arhitekta. Njegova braća su bili Albert, slikar, i Leon, takođe istaknuti arhitekta. Njegova sestra Marija se udala za kompozitora i dirigenta Nikolaja Čerepnina (sa kojim je Aleksandar radio). Ne planirajući karijeru u umetnosti, Benua je diplomirao na Pravnom fakultetu Sanktpeterburškom državnom univerzitetu 1894.

Početak umetničke karijere

[uredi | uredi izvor]
Baba Jaga, iz Azbuke u slikama, 1904.

Tri godine kasnije, dok je bio u Versaju, Benua je naslikao seriju akvarela sa prikazom Poslednjih šetališta Luja XIV. Kada ih je izložio Pavel Tretjakov 1897. godine, skrenuli su pažnju na njega Sergeja Djagiljeva i umetnika Leona Baksta. Zajedno su trojica ljudi osnovali umetnički časopis i pokret Mir iskusstva (Svet umetnosti), koji je promovisao estetski pokret i art nuvo u Rusiji.[4]

Tokom prve decenije novog veka, Benua je nastavio da uređuje Mir iskusstva, ali se bavio i svojim naučnim i umetničkim interesima. Napisao je i objavio nekoliko monografija o ruskoj umetnosti 19. veka i Carskom selu. Godine 1903. Benua je štampao svoje ilustracije za Puškinovu pesmu Bronzani konjanik, delo koje je od tada prepoznato kao jedno od ključnih u ovom žanru. Godine 1904. objavio je svoju Azbuku u slikama, istovremeno bukvar za decu i razrađenu umetničku knjigu, čiji primerci na aukciji koštaju čak 10.000 dolara.[5] Ilustracije iz ovog toma predstavljene su na video prezentaciji tokom ceremonije otvaranja Zimskih olimpijskih igara u Sočiju 2014.

Tokom 1901. Benua je postavljen za scenskog direktora Marinskog teatra u Sankt Peterburgu, prostora za izvođenje Carskog ruskog baleta. Preselio se u Pariz 1905. i nakon toga je većinu svog vremena posvetio scenskom dizajnu i dekoraciji.[4]

Tokom ovih godina, njegov rad sa Ballets Russes bio je revolucionaran. Njegove scenografije i kostimi za predstave Silfide (1909), Žizela (1910) i Petruška (1911) ubrajaju se u njegove najznačajnije radove u karijeri. Iako je Benua sarađivao prvenstveno sa Ballets Russes, sarađivao je i sa Moskovskim umetničkim pozorištem i drugim značajnim pozorištima Evrope.

Preživevši preokret ruske revolucije 1917. godine, Benua je dobio priznanje za svoju stipendiju; izabran je za kustosa Galerije starih majstora u Muzeju Ermitaž u Lenjingradu, gde je radio od 1918. do 1926. godine. Za to vreme obezbedio je sliku da Vinčija Madona za muzej. Postala je poznata kao Madona Benua.

Benua je objavio svoje Memoare u dva toma 1955. godine.

Tokom 1927. napustio je Rusiju i nastanio se u Parizu.[1] Nakon što se nastanio u Francuskoj, radio je uglavnom kao scenograf.[1]

Porodica

[uredi | uredi izvor]

Aleksandar se 1894. oženio Anom Karlovnom Kind iz poznate ruske muzičke porodice. Prvi put su se sreli 1876. godine kada je Aleksandar bio učenik (muzika) Karla Ivanoviča Kinda (koji je prvi put došao u Rusiju kasnih 1840-ih, postavši prvi violinista u orkestru opere iz Sankt Peterburga).[6] Aleksandar je igrao centralnu ulogu u ruskoj umetničkoj zajednici i pre i posle Revolucije. Ana je uvek bila uz njega. Njeno prisustvo je u umetničkim krugovima ostalo pozitivno upamćeno uz nekoliko pomena umetnika poput Mstislava Dobužinskog. Bila je model koji su slikali Leon Bakst[7] Valentin Serov,[8] Zinaida Serebrjakova,[9] i drugi.

Galerija

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b v g Salmina-Haskell, Larissa. Russian Paintings and Drawings in the Ashmolean Museum. pp. 15, 23-24. Published by Ashmolean Museum, 1989
  2. ^ Various sources, e.g. Encyclopædia Britannica, give his birth date as 21 April (Julian)/4 May (Gregorian). This cannot be correct; it implies a 13-day gap between the calendars; however, in 1870 the gap was 12 days.
  3. ^ The supplement to The modern encyclopedia of Russian, Soviet and Eurasian history: Bashkir Autonomous Soviet Socialist Republic - Bugaev, Boris Nikolaevich. Gulf Breeze, Fla: Academic International Press. 1995. str. 122. 
  4. ^ a b v g Owen, Bobbi. Costume Design on Broadway: Designers and Their Credits, 1915-1985. p. 19 Greenwood Press: New York, 1987
  5. ^ "A Russian Alphabet Book" @ Streets of Salem.
  6. ^ Benois, Alexandre. „Autobiography of Alexandre Benois” (na jeziku: ruski). Arhivirano iz originala 2023-06-19. g. 
  7. ^ „Dinner by Lev (Leon) Bakst: History, Analysis & Facts”. Arthive. 
  8. ^ „Valentin Serov. Portrait of Anna Benois.”. www.freeart.com. 
  9. ^ „Zinaida Serebriakova. Portrait of Anna Cherkesova-Benois with her Son Alexander.”. www.freeart.com. 

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Katerina Clark, Petersburg: Crucible of the Cultural Revolution (Cambridge, MA, 1995).
  • John E. Bowlt, The Silver Age: Russian Art of the Early Twentieth Century and the 'World of Art' Group (Newtonville, MA, 1982).
  • Janet Kennedy, The Mir Iskusstva Group and Russian Art, 1898-1912 (New York, 1978).
  • Sergei Makovskii, Stranitsy khudozhestvennoi kritiki – Kniga vtoraia: Sovremennye Russkie khudozhniki (Saint Petersburg, 1909).
  • Gregory Stroud, Retrospective Revolution: A History of Time and Memory in Urban Russia, 1903-1923 (Urbana-Champaign, Illinois: University of Illinois at Urbana-Champaign, 2006).
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Александар_Бенуа&oldid=28538522”