Pređi na sadržaj

Alep

Koordinate: 36° 11′ 58″ S; 37° 09′ 44″ I / 36.199444° S; 37.162222° I / 36.199444; 37.162222
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Alep
arap. حلب
Alep
Administrativni podaci
Država Sirija
PokrajineAlep
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 2021.2.098.210
 — gustina9.537,32 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate36° 11′ 58″ S; 37° 09′ 44″ I / 36.199444° S; 37.162222° I / 36.199444; 37.162222
Aps. visina379 m
Površina220 km2
Alep na karti Sirije
Alep
Alep
Alep na karti Sirije
Pozivni brojwww.alp-city.org/
Alep
ﺣَﻠَﺐ‎, Helep, Halep, ܚܠܒ
Svetska baština Uneska
Zvanično imeStari grad Alep
MestoMount Simeon District, Alepski vilajet, Aleppo Eyalet, Mount Simeon Subdistrict, Sirija Uredi na Vikipodacima
Koordinate36° 12′ S; 37° 10′ I / 36.2° S; 37.16° I / 36.2; 37.16
Površina190 km2 (2,0×109 sq ft)
Kriterijumkulturna: iii, iv
Referenca21
Upis1986 (10. sednica)
Veb-sajthttp://whc.unesco.org/en/list/21

Alep (arap. حلب — Halab; grč. Αλεππο) je populaciono drugi najveći grad u Siriji[a] i glavni grad istoimene pokrajine. Prema proceni iz 2021. bilo je 2.098.210 stanovnika. Grad ima strateški položaj na prelazu iz Male Azije u Blisko-istočni region, nedaleko od Sredozemnog mora u neposrednoj blizini starog i nekada razvijenog grada Antiohije koji se nalazi na putu od Alepa do Sredozemnog mora što predstavlja razdaljinu od 150 km. Grad se takođe nalazi podjednako udaljen od Sredozemnog mora na zapadu i reke Eufrat na istoku. Centar grada je stavljen na UNESKO-vu listu Svetske baštine 1986. godine.

Istorija

[uredi | uredi izvor]
Ulaz na citadelu

Grad je postojao u starom veku, spominje se u drugom milenijumu pre nove ere, pod Arabljanima je od 638. godine, pod Turcima Seldžucima od 1090. do 1117. godine pod opsadom Krstaša od 1118. do 1124. godine. Mongoli su ga opustošili 1260. godine, a Tamerlan 1401. Bio je pod turskom vlašću od 1517. do 1918. godine. Razoren je u zemljotresima 1822. i 1830. godine.[4] Za vreme građanskog rata u Siriji 2012. i 2013. godine su u Alepu vođene borbe između snaga lojalnih predsedniku i opozicionara.

Tokom 28. novembra 2024. opozicione snage su izvele ofanzivu, te su već 29. novembra grad i zauzele.

Znamenitosti

[uredi | uredi izvor]
  • Suk (bazar, pijaca) u Alepu poznat je po izuzetnoj veličini i starosti. Dužina natkrivenih trgovačkih ulica u alepskom suku dostiže 30 km[5].
  • Citadela (tvrđava) na veštačkom brdu izdignutom 50 m, okružena odbrambenim šancem, iz trinaestog je veka. Naselje koje se u njoj nalazilo je značajno uništeno u zemljotresima. Danas citadela predstavlja turističku atrakciju i arheološki lokalitet u samom centru grada.
  • Velika džamija iz 713. godine u centru grada, u kojoj se nalaze mošti Svetog Zaharije, oca Jovana Krstitelja. Izgradnja današnje džamije počela je 1158. godine, ali je ona značajno oštećena u mongolskim osvajanjima u 13. veku. Minaret džamije izgrađen je za vreme Turaka, a visok je 45 m.
  • Alepski bor je vrsta bora koja je zastupljena u ovom delu Sirije, a sreće se i u čitavom Sredozemlju.
  • grad Alep je postojbina sapuna koji se i danas proizvodi, i predstavlja značajan proizvod tipičan za grad.

Galerija

[uredi | uredi izvor]
  • Suk u Alepu
    Suk u Alepu
  • Suk u Alepu
    Suk u Alepu
  • Minaret velike džamije
    Minaret velike džamije
  • Dvorište velike džamije
    Dvorište velike džamije

Napomene

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Do 2012. godine populaciono najveći grad Sirije bio je Alep sa 2,3 miliona stanovnika[1][2]da bi za vreme građanskog rata u toj zemlji došlo do velikog egzodusa stanovništva, prevashodno tokom Bitke za Alep koja je trajala u periodu od 2012. do 2016. godine, nakon čega je broj stanovnika u ovom gradu naglo opao. Danas je Alep, verovatno, populaciono drugi najveći grad Sirije mada za to ne postoje relevantni podaci jer nije sproveden skoriji popis stanovništva.[3]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Nacionalna agencija za statistiku [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. maj 2012)
  2. ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 33. ISBN 86-331-2075-5. 
  3. ^ „Violations Documention Center in Syria: Aleppo (19-07-2012–22-12-2016)”. Violations Documenting Center. Arhivirano iz originala 05. 12. 2018. g. Pristupljeno 11. 01. 2017. 
  4. ^ Mala enciklopedija Prosveta, Beograd, 1959.
  5. ^ „syriagate.com -&nbspsyriagate Resources and Information”. Arhivirano iz originala 06. 07. 2009. g. Pristupljeno 21. 03. 2009. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Алеп&oldid=28904150”