Amatersko pozorište u Beloj Palanci
Amatersko pozorište u Beloj Palanci je pozorište koje radi u okviru Centra za kulturu u Beloj Palanci.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Prvu pozorišnu trupu u varoši su osnovali Jovan Tošić, Jovan Petrović i Jovan Živković 1920. godine. Predstave njihove trupe se izvode u kafani "Sokolović". Kasnije sa učenicima Ženske radeničke škole i osnovne škole, izvode predstave u kafani Nacional, u školskim učionicama i u hotelu Evropa.
Učitelj Jovan Tošić je režirao i spremao predstavu Koštana jer je hteo time da kupi kartu za članstvo u ansambl Narodnog pozorišta Moravske banovine 1936. godine.
U leto 1939. godine, grupa učenika, omladinaca osniva Kulturno-umetničko društvo Luča.
Do 1941. godine su uglavnom predstave koje su izvođene bile: Ivkova slava, Pop Đira i pop Spira, Sumnjivo lice, Hasanaginica, Zona Zamfirova, Zulumćar..
Sledeće godine nije izvođene predstave zbog okupacije i rata.
Dramska sekcija KUD Krsta Jocić[uredi | uredi izvor]
Posle oslobođenja, pridaje se veća važnost kulturnoj sceni Palanke. Studentska diletantna grupa tada izvodi predstave Dr, Laža i paralaža, Zla žena [1]. Grupu su činili: Radivoj Živković, Rade Živić, Milka Paunović, Vida Petrović, Tiosav Petrović, Olivera Nikolić, Ćira Stoimenović, Vidica Mitić, Bisenije Jocić, Mirjana Cvetković, Olja Simonović, Dušanka Petrović, Ružica Ganić, Miljko Đorđević, Miodrag Despotović, Vera Petrović, Ljubinka Đorđević, Božidar Živković, Zlatija Zlatanović.
Tadašnja vlast uvidevši da nema objekta za kulturna dešavanja, počinje gradnju Doma kulture na mestu gde je bila kafana Lužnica. Gradnja je završena 1948. godine.
Prvi pisani trag o ovoj trupi nalazimo u niškom listu Narodne novine 1949. godine.
Godine 1950. KUD Krsta Jocić izvodi predstave Običan čovek, Podvala, Gospođa ministarka, Koštana i Zona Zamfirova[2].
Godine 1952. su izvodili kultnu predstavu Pečalbari Antona Panova, dramu sa muzikom i pevanjem iz makedonskog života u četiri čina.
Amatersko pozorište dobija svoju prvu nagradu koju su dobili od Saveta za prosvetu i kulturu Narodne republike Srbije za najuspešniji rad na narodnom prosvećivanju 1953. godine.
Sreosko amatersko pozorište[uredi | uredi izvor]
Na sednici Narodnog odbora sreza 25. decembra 1953. godine doneta je odluka o osnivanju Sreoskog amaterskog pozorišta u Beloj Palanci kao ustanove sa samostalnim finansiranjem. Prva predstava je bila Seoska učiteljica.
Sezona 1955/56 je obeležena kao krizna sezona prvenstveno zbog finansijske situacije. Odlazak glumaca koji su pretežno bili profesori, u neke druga mesta kako bi radili isto je bio veliki problem. Glumačke ekipe su se stalno menjale i nisu mogli da ustale rad i predstave na repertoaru. Novčana sredstva pristižu decembra 1955. godine i obnavljaju komad Pečalbari [3].
Od sredine juna 1960. do decembra 1961. godine, ova pozorišna trupa neće izvesti nijednu predstavu. Razlog tome jeste odsustva glumaca zvog službi, Savet za kulturu se raspao a sredstava uopšte nije bilo.
Adaptacija i dogradnja Doma kulture je počela 1974. a svečano otvaranje je bilo oktobra 1975. godine. Građanstvo je tada dobilo i malu salu, bioskop i foaje.
Amaterska dramska sekcija[uredi | uredi izvor]
Amateri su imali svoju premijeru pri Domu kulture 1977. godine. Nažalost, nisu imali premijera sve do 1981. godine kada je učitelj Ljubiša Janković okupio glumce u Domu kulture i režirao Prelo međutim sve je to prošlo samo mrtvo slovo na papiru. Njega nasleđuje Sima Erčević i uzima projekat u ruke te je Prelo izvedeno decembra 1981. godine.
Devedesete su zlatne godine ove trupe. Nižu se ne samo predstave za odrasle već i za decu.
Danas[uredi | uredi izvor]
Pozorište do dan danas organizuje Festival omladinskih scena Srbije. Lokacija amaterskog pozorišta jeste u Centru za kulturu u Beloj Palanci.
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Slobodan Krstić, Talija u Palanci (Beloj), 2012