Američki sistem mera
.svg)
Američki sistem mera (engl. United States customary units), sistem tradicionalnih mernih jedinica koje se legalno koriste u SAD. Veoma je sličan britanskom sistemu mera, sa određenim razlikama.[1]
Merne jedinice[uredi | uredi izvor]
Za dužinu[uredi | uredi izvor]
Osnovna jedinica za dužinu je jard (engl. yard), koji je definisan u odnosu na metar. Prema zakonu iz 1866, američki jard jednak je 3600/3937 m = 914,40183 mm, što je za oko 3 milionita dela više od zakonske metarske vrednosti britanskog jarda.[1] Delovi i množine jarda su:
| Naziv | Engleski | Definicija | U metarskom sistemu |
|---|---|---|---|
| jard | yard | standard | 0,91440183 m |
| stopa | foot | 1/3 jarda | 0,3048 m |
| inč | inch | 1/12 stope | 25,4 mm |
| fedom | fathom | 2 jarda | 1,8288 m |
| poul/rod/perč | pole/rod/perch | 5,5 jardi | 5,0292 m |
| čejn | chain | 22 jarda | 20.1168 m |
| ferlong | furlong | 220 jardi | 201.168 m |
| milja | statute mile | 1.760 jardi | 1.609,347 m |
| liga | league | 3 milje | 4.828,032 m |
| morska milja/čvor | nautical mile/knot | 6.080 stopa | 1.852 m |
Za površinu[uredi | uredi izvor]
Osnovna jedinica za površinu je kvadratni jard (engl. square yard), a njegovi najvažniji delovi i množine su kvadratni inč, kvadratna stopa, kvadratni poul, rod ili perč i ejkr (engl. acre of land).[1]
| Naziv | Engleski | Definicija | U metarskom sistemu |
|---|---|---|---|
| kvadratni jard | square yard | 0,8361 m2 | |
| kvadratna stopa | square foot | 0,0929 m2 | |
| kvadratni inč | square inch | 0.0006452 m2 | |
| kvadratni poul | square pole | 25,2929 m2 | |
| ejkr | acre of land | 160 kvadratnih poula | 4.046, 84 m2 |
Za zapreminu[uredi | uredi izvor]
Osnovna jedinica za zapreminu je kubni jard (engl. cubic yard). Njegovi najvažniji delovi i množine su: kubna stopa, kubni inč, ejkr-stopa (engl. acre foot) = 1 ejkr x 1 stopa. Najveća razlika između američkog i britanskog sistema postoji u jedinicama za zapreminu. Američki galon (ili samo galon) upotrebljava se jedino za merenje tečnosti: on je znatno manji od britanskog, svega 231 kubni inč = 3,78533 l . Za merenje suvih stvari koristi se vinčesterski ili američki bušel (ili samo bušel) = 2.150,42 kubna inča = 35,242 l.[1]
| Naziv | Engleski | Definicija | U metarskom sistemu |
|---|---|---|---|
| registarska tona | register ton | 100 kubnih stopa | 2,8317 m3 |
| okeanska tona | freight ton | 40 kubnih stopa | 1,1327 m3 |
| pinta | pint | 0,4732 l | |
| galon | gallon | 231 kubni inč | 3,78533 l |
| bušel | bushel | 2.150,42 kubna inča | 35,242 l |
| barel | barrel | 119,2405 l | |
| barel nafte | oil barrel | 4/3 barela | 158,9873 l |
Za masu[uredi | uredi izvor]
Osnovna jedinica za masu je funta (engl. pound, lb, avoirdupois pound). Po zakonu iz 1866, vrednost funte iznosi 453,592428 grama, dakle isto koliko i zakonska vrednost britanske funte (stvarna, izmerena vrednost ove funte bila je 1947. za oko 2 desetomilionita dela manja). Unca u sistemu Avoirdupois ima 437,5 grejna, dok se u ostala dva sistema, Troy (za merenje plemenitih metala) i apotekarskom, deli kao i u Velikoj Britaniji na 480 grejna.[1]
| Naziv | Engleski | Definicija | U metarskom sistemu |
|---|---|---|---|
| funta | pound (lb) | standard | 453,5924 g |
| grejn | grain (gr) | 1/7000 funte | 64,799 mg |
| dram | dram (dr) | 1/256 funte | 1,7718 g |
| unca | ounce (oz) | 1/16 funte | 28,3495 g |
| handredvejt | hundredweight (cwt) | 8 stouna | 50,8024 kg |
| kratka/brodska tona | short ton | 2.000 funti | 907,1849 kg |
| dugačka tona | long ton | 20 cwt | 1.016,047 kg |
| troj funta[a] | troy pound | 5.760 grejna | 373,2418 g |
| penivejt | pennyweight | 24 grejna | 1,5552 g |
| troj unca | troy ounce | 31,10348 g |
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Za merenje plemenitih metala.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž Nikola Gažević, Vojna enciklopedija 5, Vojnoizdavački zavod, Beograd (1972), str. 404
