Andrija Polgar

andrija polgar
Lični podaci
Datum rođenja	(1891-10-18)18. oktobar 1891.
Mesto rođenja	Novi Sad, Austrougarska
Datum smrti	17. jul 1941.(1941-07-17) (49 god.)
Mesto smrti	Beograd, Područje Vojnog zapovednika u Srbiji, Nacistička Nemačka
Zanimanje	stolarski radnik
Delovanje
Član KPJ od	1919.

Andraš Andrija Polgar (Novi Sad, 18. oktobar 1891 — Beograd, 17. jul 1941) bio je stolarski radnik i komunistički revolucionar.

Biografija

Rođen je 1891. godine u Novom Sadu. Završio je građansku školu i jedno vreme radio kao činovnik, a potom je izučio stolarski zanat.

Godine 1910. je postao član Socijaldemokratske partije Mađarske. Tokom Prvog svetskog rata je bio mobilisan u Austrougarsku vojsku. Posle završetka rata vratio se u Novi Sad.

Komunističkoj partiji Jugoslavije (KPJ), pristupio je 1919. godine. Bio je učesnik i jedan od organizatora aprilskog železničkog štrajka, aprila 1920. godine. Kao član Mesnog komiteta KPJ za Novi Sad bio je uhapšen avgusta iste godine.

Posle donošenja „Obznane“ i zabrane rada KPJ, pristupio je revolucionarnoj grupi Pelagićevci, zajedno sa Spasojem Stejićem, Lajošem Čakijem i dr. Bio je uhapšen 8. jula 1921. godine i zatvoren u beogradskoj „Glavnjači“, pod sumnjom da je učestvovao u Vidovdanskom atentatu na regenta Aleksandra. Februara 1922. godine je bio suđen na „Vidovdanskom procesu“, a iz zatvora je pušten 23. marta 1923. godine.

Tokom 1924. godine bio je aktivan u radu Nezavisne radničke partije Jugoslavije (NRPJ) na područiju Novog Sada i Bačke, a bio je i član rukovodstva Pokrajinskog odbora NRPJ za Vojvodinu. Na parlamentarnim izborima februara 1925. godine bio je kandidat za poslanika u novosadskom izbornom okrugu na listi Republikanskog saveza radnika i seljaka, ali nije izabran.

Jula 1927. godine je bio izabran za prvog predsednika Pokrajinskog odbora Nezavisnih sindikata za Vojvodinu. Duže vreme je bio član Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu, a novembra 1928. godine na Četvrtom kongresu KPJ u Drezdenu izabran je za člana Centralnog komiteta KPJ.

Period od 1928. do 1939. godine proveo je pretežno putujući po inostranstvu i boraveći u Austriji, Čehoslovačkoj, Sovjetskom Savezu i dr. Godine 1939. je bio uhapšen u Nemačkoj i izručen je Kraljevini Jugoslaviji. Januara 1940. je ponovo bio uhapšen i unterniran u koncentracioni logor u Bileći, gde je ostao do sredine godine.

Po povratku u Novi Sad, nastavlja partijsku aktivnost. Iako je bio bez ikakve funkcije u KPJ, bio je u stalnom kontaktu sa članovima Pokrajinskog komiteta KPJ za Vojvodinu. Posle okupacije Jugoslavije, nekoliko put je putovao na relaciji Novi Sad-Beograd.

U Beogradu je bio uhapšen juna 1941. godine, tokom masovnog hapšenja komunista. Streljan je 17. jula 1941. godine u Beogradu.

Literatura

• Slobodan Petrović Sedam sekretara SKOJ-a. „Rad“, Beograd 1979. godina.
• Hronologija Radničkog pokreta i SKJ 1919-1979 (knjiga prva). „Institut za savremenu istoriju“ Beograd i „Narodna knjiga“ Beograd, 1980. godina.