Artur Gajton
Artur Gajton | |
|---|---|
.jpg) | |
| Datum rođenja | 8. septembar 1919. |
| Mesto rođenja | Oksford, SAD |
| Datum smrti | 3. april 2003. (83 god.) |
| Mesto smrti | Pokahontas, SAD |
Artur Klifton Gajton (Oksford, 8. septembar 1919 — 3. april 2003) je bio američki fiziolog.
Gajton je dobro poznat po svom Udžbeniku medicinske fiziologije, koji je brzo postao standardni tekst o ovoj temi u medicinskim školama. Prvo izdanje je objavljeno 1956. godine, 10. izdanje 2000. (posljednje pre Gajtonove smrti), a 12. izdanje 2010. godine. 14. izdanje (2020) je najnovija dostupna verzija. [1] To je najprodavaniji udžbenik medicinske fiziologije na svijetu i preveden je na najmanje 15 jezika. [2] [3]
Biografija
[uredi | uredi izvor]Artur Gajton je rođen u Oksfordu, u državi Misisipi, u porodici dr Bilija S. Gajtona, veoma cenjenog specijaliste za oči, uši, nos i grlo, i Kejt Smolvud Gajton, profesorke matematike i fizike koja je bila misionar u Kini prije braka. [4][5]
Gajton je prvobitno namjeravao da bude kardiovaskularni hirurg, ali je djelimično paralizovan nakon što se zarazio poliomijelitisom. On je patio od ove infekcije 1946. godine tokom svoje posljednje godine usavršavanja. Pateći od paralize desne noge, leve ruke i oba ramena, proveo je devet mjeseci u Varm Springsu u Džordžiji, oporavljajući se i primenjujući svoj inventivni um na izgradnju prvih motorizovanih invalidskih kolica kontrolisanih „džojstikom“, motorizovanom dizalicom za podizanje pacijenata, specijalne proteze za noge i druge sprave za pomoć hendikepiranim osobama. Za te pronalaske dobio je predsjedničku nagradu. [6] [7]
Uprkos invaliditetu, bio je otac desetoro djece koja su svi postali proslavljeni lekari, uključujući profesora oftalmologije, profesora interne medicine, endokrinologa, reumatologa, dva anesteziologa, dva kardiotorakalna hirurga i dva ortopedska hirurga. Osmoro njegove djece je pohađalo medicinsku školu na Harvardu, jedno je pohađalo Medicinski fakultet Univerziteta Djuk, a jedno je pohađalo medicinsku školu Univerziteta u Majamiju nakon što je doktoriralo na Harvardu. [8][9]
Zbog invaliditeta je morao da odustane od svog plana da postane hirurg. Umesto toga, koncentrisao se na istraživanje i nastavu fiziologije i postao šef Odseka za fiziologiju i biofiziku Univerziteta u Misisipiju . Penzionisao se kao predsjedavajući katedre 1989. godine, ali je nastavio kao profesor emeritus sve do svoje smrti 3. aprila 2003. u saobraćajnoj nesreći, manje od mjesec dana nakon što mu je rođeno prvo praunuče.
Napomene
[uredi | uredi izvor]- ^ Hall, John E.; Hall, Michael E. (16. 6. 2020). Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology (14 izd.). Elsevier. ISBN 9781455770052.
- ^ Hall, John E.; Cowley, Allen W. Jr.; Bishop, Vernon S.; Granger, D. Neil; Navar, L. Gabriel; Taylor, Audrey E. (jun 2003). „Obituary as published in”. The Physiologist. 46 (3): 122 124. Arhivirano iz originala 2005-03-17. g.
- ^ Guyton, Arthur C.; Hall, John E. (2006). Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology with Student Consult Online Access (11th izd.). Philadelphia: Elsevier Saunders. ISBN 0-7216-0240-1.
- ^ Hall, John E.; Cowley, Allen W. Jr.; Bishop, Vernon S.; Granger, D. Neil; Navar, L. Gabriel; Taylor, Audrey E. (jun 2003). „Obituary as published in”. The Physiologist. 46 (3): 122 124. Arhivirano iz originala 2005-03-17. g.
- ^ Guyton, Arthur C.; Hall, John E. (2006). Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology with Student Consult Online Access (11th izd.). Philadelphia: Elsevier Saunders. ISBN 0-7216-0240-1.
- ^ Guyton, Arthur C.; Hall, John E. (2006). Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology with Student Consult Online Access (11th izd.). Philadelphia: Elsevier Saunders. ISBN 0-7216-0240-1.
- ^ Hall, John E.; Cowley, Allen W. Jr.; Bishop, Vernon S.; Granger, D. Neil; Navar, L. Gabriel; Taylor, Audrey E. (jun 2003). „Obituary as published in”. The Physiologist. 46 (3): 122 124. Arhivirano iz originala 2005-03-17. g.
- ^ Guyton, Arthur C.; Hall, John E. (2006). Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology with Student Consult Online Access (11th izd.). Philadelphia: Elsevier Saunders. ISBN 0-7216-0240-1.
- ^ Hall, John E.; Cowley, Allen W. Jr.; Bishop, Vernon S.; Granger, D. Neil; Navar, L. Gabriel; Taylor, Audrey E. (jun 2003). „Obituary as published in”. The Physiologist. 46 (3): 122 124. Arhivirano iz originala 2005-03-17. g.