Pređi na sadržaj

Asurini do Šingu

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Asurini do Šingu
Ukupna populacija
182 (2014)[1]
Regioni sa značajnom populacijom
Brazil (Para)
Jezici
šingu-asurinski[2]

Asurini do Šingu ili Asurinikin,[2] Kuben Kamrekti[2] je tupijski narod nastanjen u brazilskoj državi Para, u samo jednom selu na desnoj obali reke Šingu, na rezervatu Tera Indižena Kvaćinemu.[1]

Istorija

[uredi | uredi izvor]

Asurini do Šingu su prvi put pomenuti krajem 19. veka, kada su 1894. napali grupu nedomorodaca u blizini ušća reke Bakaže. U ovom periodu zabeleženo je još nekoliko napada na Brazilce, ali i nekoliko napada Brazilaca, koji su spaljivali sela Šingujskih Asurina.

Nakon ovih sukoba, sa obala reke Bakaže preselili su se na gornje tokove reka Ipijasava i Piranjakvara, na čijim obalama su sagradili nekoliko sela. Sredinom 20. veka, tačnije 1936. dolaze u sukob sa Kajapoima, pred kojima se povlače i naseljavaju obale reke Ipišuna. Odavde ih između 1965. i 1970. potiskuju Aravete. Pa ponovo naseljavaju obale reka Ipijasava i Piranjakvara, gde dolaze u sukob sa Brazilcima.[1]

Brazilska vlada je 1970-ih intenzivirala napore za uspostavljanje kontakta sa domorocima koji su živeli u izolaciji. Takođe su i Šingujski Asurini zbog sukoba sa drugim domorocima bili motivisani da to prihvate, pa 1971. uspostavljaju kontakt sa predstavnicima Brazilske nacionalne fondacije za zaštitu Indijanaca (FUNAI).[1]

Populacija

[uredi | uredi izvor]

Prema podacima antropologinje Berte Ribeiro (1982) oko 1930. bilo ih je približno 150. Od tada pa do godine 1971. u kojoj su uspostavili kontakt sa spoljnim svetom mnogi su ubijeni u sukobima sa Kajapoima ili Aravetima, a mnoge žene i deca su odvedeni u zarobljeništvo. Te je njihova populacija svedena na samo 100 osoba. Nakon kontakta, zbog širenja zaraznih bolesti na koje nisu imali imunitet, a koje su im preneli stranci, populacija im je do 1982. pala na 52. Zatim broj počinje da im raste, pa ih je 1992. bilo 66, već 2001. populacija prelazi broj iz vremena prvog kontakta i dostiže 106, nastavlja da raste i 2006. je već 124, a prema najnovijim podacima iz 2014. je 182.[1]

Šingujski Asurini govore šingu-asurinskim, jezikom iz tupijsko-gvaranske grane tupijskih jezika.[2]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ a b v g d „Asurini do Xingu”. Povos Indígenas no Brasil - pib.socioambiental.org. Pristupljeno 9. 5. 2019. 
  2. ^ a b v g „Asurini of Xingú”. Ethnologue. Pristupljeno 9. 5. 2019.