Bitka kod Dangen Hila (1647)
Bitka kod Dangen Hila (1647) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Deo Irskog rata i engleskog građanskog rata | |||||||
Progon protestanata u Irskoj na engleskoj graviri iz vremena ustanka. | |||||||
| |||||||
Sukobljene strane | |||||||
Engleski parlamentarci |
Irska katolička konfederacija Škotski rojalisti | ||||||
Komandanti i vođe | |||||||
pukovnik Majkl Džons[1] | general Tomas Preston | ||||||
Jačina | |||||||
5.000 pešaka, 1.500 konjanika i 2 topa[2] | 7.000 pešaka, 1.500 konjanika i 4 topa[2] | ||||||
Žrtve i gubici | |||||||
laki | 3.000[2] |
Bitka kod Dangen Hila (engl. Battle of Dungan's Hill) bila je deo engleskog građanskog rata. Snage engleskog Parlamenta pod pukovnikom Majklom Džounsom (engl. Michael Jones) potukle su Irce i škotske rojaliste kod Dangen Hila (engl. Dungan Hill) 8. avgusta 1647.[1][2]
Pozadina
[uredi | uredi izvor]Porazom kralja Čarlsa u Prvom engleskom građanskom ratu (1642-47), engleski Parlament u Vestminsteru usmerio je svoju pažnju na pobunu katoličke Konfederacije u Irskoj. Povoljni uslovi ponuđeni su grofu od Ormonda, kraljevskom namesniku Irske, za predaju Dablina, poslednjeg engleskog uporišta u Irskoj, i u junu 1647. prvi odredi Vojske novog obrasca stigli su u Irsku pod komandom pukovnika Majkla Džonsa. Ormond je predao Dablin Džonsu 19. juna 1647.[2][3]
Bitka
[uredi | uredi izvor]Pokreti trupa
[uredi | uredi izvor]Početkom avgusta, pukovnik Džons je krenuo iz Dablina na pobunjeničku vojsku u Lensteru, pod komandom generala Prestona, koja je opsedala engleski garnizon u Trimu u okrugu Mid. Irci su napustili opsadu i povukli se preko reke Bojne, ali su ih Englezi sustigli svega 10 milja južno od grada. Preston je zauzeo jak odbrambeni položaj na Dangenovom brdu kod današnjeg sela Samerhil.[2][3]
Sudar
[uredi | uredi izvor]Irska vojska, sa oko 1.000 konjanika, 7.000 pešaka i 4 topa postrojila se u žitnom polju, koristeći jarkove i ograde kao zaklon: regularna pešadija (naoružana kopljem i puškom) bila je u centru, većina konjice na desnom krilu, a oko 800 škotskih gorštaka (naoružanih mačevima i ponekom puškom) držali su levo krilo; iza pešadije, u rezervi, stajalo je 7 vodova konjice (oko 200-300 konjanika).[3]
Engleska vojska, 1.500 konjanika i 5.000 pešaka sa 2 topa, napala je 8. avgusta 1647. u 8. ujutro: engleska konjica napala je protivničku konjicu odmah, ne čekajući pešadiju: irska konjica, zbijena na desnom krilu, povukla se u neredu i pobegla sa bojišta. Kada je engleska pešadija krenula napred, škotski gorštaci na irskoj strani jurnuli su niz brdo, probili se kroz Engleze i utekli u močvaru, koja je bila levo od bojišta. Ostavši bez oba krila, irska pešadija odbila je nekoliko napada, a zatim se slomila i pokušala da utekne u močvaru. Engleska konjica gonila je i masakrirala begunce: irski gubici iznosili su oko 3.000 ljudi.[3]
Posledice
[uredi | uredi izvor]Irska pobunjenička vojska u Lensteru doživela je poraz od koga se nikada nije oporavila. Pukovnik Džons i pukovnik Džordž Monk (zapovednik engleskih snaga u Alsteru) zauzeli su više utvrđenja u severnom Lensteru. Vrhovni savet irske katoličke konfederacije u Kilkeniju pozvao je u pomoć irsku armiju iz Alstera pod komandom Ovena O'Nila: nakon pobune u njegovoj vojsci (izazvane neredovnim platama), Oven je tek u novembru krenuo na Dablin sa 8.000 ljudi, ali nedostatak topova onemogućio je osvajanje engleskih utvrđenja, a nedostatak zaliha naterao ga je na povlačenje. Tako je do kraja 1647. veći deo Lenstera bio u rukama Engleza.[3]