Branko Latas (istoričar)

Ukoliko ste tražili drugu osobu, pogledajte članak Branko Latas (partizan).

Branko Latas
Lični podaci
Datum rođenja	(1932-04-11)11. april 1932.
Mesto rođenja	Janja Gora, kod Plaškog, Kraljevina Jugoslavija
Datum smrti	12. decembar 2014.(2014-12-12) (82 god.)
Mesto smrti	Beograd, Srbija
Naučni rad
Polje	Istorija

Branko Latas (Janja Gora, kod Plaškog, 11. april 1932 — Beograd, 12. decembar 2014) bio je politikolog, istoričar i pukovnik Jugoslovenske narodne armije.

Biografija

Rođen je 11. aprila 1932. godine u Janja Gori, Latasovo Brdo, opština Plaški a preminuo je 12. decembra 2014. godine u Beogradu. Osnovnu školu završio je u Plavča dragi i Latasovu brdu sa prekidom dve godine zbog rata, što je nadoknadio završavajući po dva razreda za jednu školsku godinu. Srednju šumarsku školu završio je u Plaškom 1951. godine. Od 1951. do septembra 1954. godine pohađao je i sa odličnim uspehom završio  trogodišnju Vojnu akademiju Jugoslovenske narodne armije, koja je bila prva klasa sa rangom fakulteta.

Proizveden je u čin potporučnika i raspoređen elitnoj jedinici garde gde je proveo deset godina. Sa uspehom je vanredno završio studije na Filozofskom fakultetu - grupa za istoriju 1967, a 1983. godine doktorirao na Fakultetu političkih nauka u Beogradu. Od 1967. do 1983. godine proveo je na naučno-istraživačkom radu u Vojnoistorijskom institutu, a od 1983. godine do 1991. godine u Institutu za strategijska istraživanja i studije, odakle je preveden u rezervu i penzionisan u činu pukovnika.

Naučno istraživačke, publicističke i druge značajne delatnosti

U Vojnoistorijskom  institutu Jugoslovenske narodne armije, prestižnoj naučno-istraživačkoj ustanovi u Jugoslaviji uspešno i uporno je izučavao Jugoslovensku vojsku u otadžbini. Doktorirao je na Fakultetu političkih nauka u Beogradu sa disertacijom „Međunarodni položaj četničkog pokreta“.

Kao redaktor i urednik Zbornika dokumenata postepeno je napredovao u naučnim zvanjima od istraživača, naučnog saradnika, višeg naučnog saradnika do naučnog savetnika.

Naučno-istraživačku delatnost proširio je i na sve aspekte Narodooslobodilačkog rata (NOR-a) na celoj teritoriji Jugoslavije, tako da je bio stručno legitimiran da učestvuje na raznim naučnim skupovima istoričara pa su njegova sva saopštenja objavljivana u zbornicima tih skupova.

Bio je jedan od retkih istoričara kome je bila dostupna sva sačuvana arhivska građa domaće i strane provenijencije o Narodnooslodilačkoj borbi i četničkom pokretu na celoj teritoriji Jugoslavije, što je bila bitna pretpostavka za njegov  izuzetno obiman rad kao poznatog istoričara u čijim delima su sadržana autentična istorijska svedočenja. Objavio je knjigu „Saradnja četnička Draže Mihailovića sa okupatorom u ustašama 1941-1945. godine“. Koautor  je  obimnog dela  „Četnički pokret Draže Mihailovića 1941-1945. godine“ i knjige „Pop izdaje - četnički vojvoda Momčilo Đujić“. Pored toga, bio je redaktor dve od ukupno četiri knjige Zbornika Dokumenata četničkog pokreta Draže Mihailovića.

Objavio je oko 100 naučnih i stručnih radova, članaka i rasprava iz oblasti istorije NOR-a, kao i četničkog pokreta koje su u svojim radovima citirali pojedini pisci. Objavio je nekoliko feljtona istorijskog sadržaja u uglednim jugoslovenskim dnevnim i periodičnim listovima. Napisao je dvadeset biografija narodnih heroja Jugoslavije koje su objavljene i istoimenoj publikaciji.

Dok je radio u Institutu  za strategijska  istraživanja  i studije (od 1983. do 1991. godine) bio je glavni i odgovorni urednik  časopisa „Savremeni strategijski problemi“. Pored učešća u radu u drugim projektima, koordinirao je rad saradnika  na projektu „Titovo vojno delo“. Vodio je projekat i bio aktivni saradnik i učesnik u istraživanju, izradi i objavljivanju studije „Jugoslovenska neprijateljska emigracija“.

Organizovao je nekoliko okruglih stolova i učestvovao u radu oko 20 stolova i tribina iz oblasti Narodnooslobodilačkog rata, kao i ratovima na teritoriji Jugoslavije od 1991. do 1995. godine.

Učestvovao je  na okruglom stolu jugoslovenskih i američkih istoričara na Plitvičkim jezerima (1980. godine) u višednevnoj naučno-stručnoj raspravi o američko-jugoslovenskim odnosima sa težištem na Drugi svetski rat. Na Brdu kod Kranja učestvovao je sa engleskim istoričarima (1983. godine)  u raspravi  o problemu različitih gledanja na događaje o produžetku rata u zapadnom delu Jugoslavije posle kapitulacije Nemačke. Učestvovao je u Zagrebu na trodnevnoj raspravi o kontroverzama u istoriografiji i feljtonistici.

Bio je jedan od saradnika u ekipi istraživača za izradu istorijske osnove za filmove „Užička republika“ i „Neretva“. Pisao je recenzije za neka naučna dela iz oblasti istorije, a bio je i mentor za magistarske i doktorske teze i član komisija za odbranu teza.

Bio je veoma zapažen i uverljiv učesnik u televizijskoj emisiji „Kino - oko“ 1983. godine na raspravi istoričara o četničkom pokretu Draže Mihailovića.