Briško-beneški partizanski odred

Briško-beneški partizanski odred
Jugoslovenska partizanska zastava
Postojanje	6. decembar 1943 − maj 1945.
Deo	Narodnooslobodilački partizanskih odreda Jugoslavije
Angažovanje	Operacija Ribecal Operacija Kraj zime Završne operacije u Sloveniji

Briško-beneški narodnooslobodilački partizanski (NOP) odred je bio partizanska jedinica u sastavu Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije tokom Drugog svetskog rata u Sloveniji.

Istorijat

Formiran je 6. decembra 1943. od boraca sa teritorije Beneške Slovenije i Brda gde je i dejstvovao. Odlukom Operativnog štaba za zapadnu Sloveniju od 17. decembra 1943, rasformiran i ušao u sastav 3. soške brigade Goriške (kasnije 30. divizije). Novi Odred formiran je 24. decembra 1943; imao je dva bataljona s ukupno 200 boraca. U njegov sastav ušla je i Rezijanska četa. Glavni objekti napada Odreda bile su komunikacije koje iz Gorice vode prema Udinama (Videm), Čividaleu i dolinom Soče prema Tolminu i Bovecu, ali je, istovremeno, dejstvovao do slovenačkih etničkih granica na za- padu i održavao vezu s italijanskim partizanskim jedinicama u Furlaniji. U periodu januar—jun 1944. jedinice Odreda su u dva navrata izvršile prepad na nemačke garnizone u Nimisu i Atimisu kod Tarčenta, 8. marta uništile žičaru fabrike cementa kod Čividalea, 12. marta zapalile na aerodromu Belvedere kod Udina 9 nemačkih aviona, a 22. marta uništile uporište i električnu centralu u Logu kod Boveca. Briški bataljon Odreda je 22. juna kod Plava u dolini Soče razbio nemačku motorizovanu kolonu i naneo joj gubitke od 40 mrtvih i više ranjenih. U ofanzivi 9. korpusa na železničke pruge (kraj juna—početak jula), Odred je s uspehom rušio komunikacije Gorica—Udine i Gorica—Podbrdo. Rasformiran je 5. septembra 1944. i uključen u 17. brigadu Simon Gregorič. Oktobra 1944. na mesto ranijeg Odreda za teritoriju Brda, Beneške Slovenije i Rezije formiran je Operativni štab za Zapadnoprimorje koji je u svom sastavu imao 4 bataljona i 2 minersko–sabotažne čete. U završnim operacijama dejstva ovih jedinica usmerena su preko Beneške Slovenije, u pravcu Čividalea i Udina; one su oslobodile najzapadnije krajeve slovenačke etničke teritorije.