Valutni odbor
 | Ovaj članak se u velikoj meri ili u potpunosti oslanja na jedan izvor. |
 | Ovom članku je potrebna lektura teksta. To podrazumeva ispravku gramatičkih, pravopisnih i interpunkcijskih grešaka ili tona. |
 | Ovaj članak možda zahteva čišćenje i/ili prerađivanje kako bi se zadovoljili standardi kvaliteta Vikipedije. Problem: Dodati unutrašnje veze; dodati vezu ka člancima na drugim vikipedijama kroz Vikipodatke; popraviti neke delove vikisintakse. |
Valutni odbor je monetarni organ koji je dužan da održava fiksni kurs prema stranoj valuti.Radi se o aranžmanu s fiksnim deviznim kursom koji je vezan za valutu „sidro“, zlato ili čak korpu valuta, gdje se sav novac u opticaju može slobodno konvertovati u rezervnu valutu i gdje su osnovna djelovanja centralne banke jasno definisana zakonom o centralnoj banci.[1]
Osnovna pravila Valutnog odbora
[uredi | uredi izvor]Aranžman valutnog odbora se zasniva na sljedećim pravilima: 1. Pokriće emisije nacionalne valute je stabilna strana valuta, tzv. rezervna valuta, minimalno u 100% iznosu; 2. Nacionalna valuta je u svakom trenutku na zahtjev konvertibilna u stabilnu stranu valutu za koju je vezana, prema unaprijed definisanom omjeru; 3. Održavanje stabilnosti valute prvi je i osnovni cilj režima monetarnih banaka.
Valutni odbor u Bosni i Hercegovini
[uredi | uredi izvor]Monetarna politika BiH regulisana je Zakonom o Centralnoj banci Bosne i Hercegovine. Centralna banka Bosne i Hercegovine organizovana je po modelu valutnog odbora (engl. currency board), funkcioniše po pravilima pasivne monetarne politike i nema diskrecionih prava kao tipična centralna banka. To znači da ne može koristiti devizni kurs kao sredstvo za ublažavanje ekonomskih šokova, ne može kreirati novac bez pokrića i kreditirati vladu, ne može djelovati kao kreditor posljednje instance, odnosno posuđivati novac bankama i ne može direktno stimulisati ekonomski rast . U praksi, valutni odbor predstavlja vrlo jednostavno pravilo koje znači da svako onaj ko želi imati domaći novac – konvertibilnu marku (KM) mora ga kupiti za strani konvertibilni novac. S obzirom na to da je KM vezana za valutu „sidro“, evro, onda se ta kupovina KM obavlja po fiksnom deviznom kursu koji iznosi 1,95583 KM za jedan evro. Kada se KM kupuje za neki drugi konvertibilni novac, onda se te transakcije obavljaju po tržišnom deviznom kursu. Dakle, da bi valutni odbor funkcionisao, rezerve strane valute moraju biti dovoljne da svima onima koji posjeduju novčanice i kovanice KM, uključujući sredstva banaka na računima rezervi u Centralnoj banci Bosne i Hercegovine i depozite deponenata Centralne banke, omoguće da ih mogu konvertovati u rezervnu valutu. Jednostavnije rečeno, svaka emitovana KM ima pokriće u stranoj valuti ili, izraženo jezikom struke, monetarna pasiva ne smije nikada biti veća od devizne aktive Centralne banke Bosne i Hercegovine.
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
