Vasil Glavinov
| Vasil Glavinov | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1869. |
| Mesto rođenja | Veles, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 24. januar 1929. (59/60 god.) |
| Mesto smrti | Sofija, Kraljevina Bugarska |
Vasil Kostov Glavinov (Veles, 1869 — Sofija, 24. januar 1929) je bio makedonski i bugarski socijalista, učesnik socijalističkog i komunističkog pokreta i pobornik balkanske federacije.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1869. godine u Velesu, Osmansko carstvo. Osnovno obrazovanje završio je kod Jovan Hadžikonstantinova Džinota, a nakon toga je izučio stolarski zanat. Na rad u Bugarsku otišao je 1887. godine.
Socijalističke ideje usvojio je kao član sofijskog radničkog društva „Bratstvo“, formiranog 1893. godine. Širio je socijalističke ideje među pripadnicima makedonske emigracije u Bugarskoj. Godine 1893. osnovao je Makedonsku socijalističku grupu, neformalnu grupu čiji su članovi bili socijalisti Nikola Karev, Vele Markov, Dimo Hadžidimov i ostali. U Veles se vratio 1894. godine i osnovao „Čitaonicu“, prvo prosvetno-radničko društvo na području Makedonije.
Makedonska socijalistička grupa je pod vođstvom Glavinova 1895. godine pokrenula svoje prvo glasilo nazvano „Revolucija“, a od 1898. i „Političku slobodu“.
Polazeći do stava da bez nacionalne nema ni ekonomske slobode, socijalisti su se zalagali za slobodnu Makedoniju. Zbog toga su sarađivali sa članovima TMORO-a. Nakon Prve socijalističke konferencije, održane u Kruševu 3. jula 1900. godine, većina članova grupe priključila se redovima TMORO-a i aktivno učestvovala u Ilindanskom ustanku 1903. godine. Glavinov se oštro suprotstavio njihovom prelazu.
Nakon Mladoturske revolucije 1908. godine, stvoreni su uslovi za legalno delovanje raziličitih političkih grupacija u Osmanskom carstvu. Glavinov je u ovom periodu posebno bio aktivan. Početkom 1909. godine, postao je glavni i odgovorni urednik novoosnovanog glasila „Radnička iskra“.
Januara 1910. godine, u Beogradu je bila održana Prva balkanska socijaldemokratska konferencija na kojoj su kao predstavnici socijaldemokratskih organizacija iz Makedonije učestvovali Vasil Glavinov, Stojan Divlev, Dušan Cekić i Mihail Cokov. U Solunu je krajem iste godine održana konferencija s ciljem osnivanja Osmanske socijaldemokratske partije, ali su svi napori propali.
Rad u Bugarskoj[uredi | uredi izvor]
Nakon izbijanja Balkanskih ratova, Glavinov se vratio u Bugarsku, gde je proživeo ostatak života. Snažno se protivio Balkanskima i Prvom svetskom ratu. Pozdravio je Oktobarsku revoluciju u Rusiji 1917. godine. U Bugarskoj se uključio u rad uskih socijalista, koji su 1919. osnovali Komunističku partiju Bugarske.[2] Učestvovao je 1920. godine u formiranju Centralne emigrantske komisije pri Centralnom komitetu Komunističke partije Bugarske, a zatim i u formiranju Emigrantskog komunističkog saveza.
Nakon napada bugarskih komunista na crkvu Svete Nedelje u Sofiji 16. aprila 1925. godine, bio je nakratko uhapšen, ali se nakon toga povukao iz politike. Umro je u Sofiji 1929. godine.
Njegova rodna kuća u Velesu je danas uređena u spomen-muzej.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Mishkova 2009, str. 122.
- ^ MacDermott 1978, str. 87.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- MacDermott, Mercia (1978). Freedom Or Death, the Life of Gotsé Delchev. Journeyman Press. str. 87—. ISBN 978-0-904526-32-5.
- Mishkova, Diana (2009). We, the People: Politics of National Peculiarity in Southeastern Europe. Central European University Press. str. 122—. ISBN 978-963-9776-28-9.
- Makedonska enciklopedija (knjiga prva). „MANU“, Skoplje 2009. godina.