Велика храстова стрижибуба
| Velika hrastova strižibuba | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Cerambyx cerdo | |
Naučna klasifikacija 
| |
| Domen: | Eukaryota |
| Carstvo: | Animalia |
| Tip: | Arthropoda |
| Klasa: | Insecta |
| Red: | Coleoptera |
| Infrared: | Cucujiformia |
| Porodica: | Cerambycidae |
| Rod: | Cerambyx |
| Vrsta: | C. cerdo
|
| Binomno ime | |
| Cerambyx cerdo Linnaeus, 1758
| |
| |
| Države i pokrajine koje naseljava Cerambyx cerdo | |
| Sinonimi | |
|
Cerambyx acuminatus | |
Velika hrastova strižibuba (lat. Cerambyx cerdo) je najkrupnija strižibuba u Srbiji — odrastao primerak može da dostigne dimenzije i do 50 mm. Telo je crne boje, dok su pokrilca prema vrhu crvenkastobraon boje i završavaju se sa unutrašnje strane (kod šava) sa po jednim zubom. Vratni štit je uži od osnove pokrilca, grbast sa po jednom bodljom sa strane. Abdomen je sjajan i sa retkim dlačicama. Antene su končaste i duge, kod mužjaka znatno duže od tela. Prvi i drugi članak zadnjih tarzusa sa donje strane sa glatkim žlebom.[2]
Larve su bele, valjkaste, sa tri tačkasta prosta oka, kratkim antenama i kratkim nogama i dostižu dužinu do 90 mm.
Rasprostranjenje
[uredi | uredi izvor]Vrsta je rasprostranjena na području Evrope (osim na severu), Male Azije i severne Afrike. U Srbiji je široko rasprostranjena vrsta.[3][4]
Bionomija
[uredi | uredi izvor]Imago leti u maju i junu, obično toplih večeri. Ženka polaže jaja pojedinačno u pukotine kore potpuno zdravih stabala. U svemu položi oko 100 jaja. Posle dve nedelje pile se mlade larve, koje se ubušuju plitko u drvo gde ostaju do sledećeg proleća. Iduće godine larve prodiru dublje u drvo gradeći duboke hodnike. U avgustu pretvara se u lutku, iz koje se kasnije izvaljuje imago.
Razviće traje tri godine, a obuhvata četiri kalendarske godine. U toku svog razvića izgriza hodnik dug do 1 m, čiji su zidovi tamni od gljivica.
Značaj
[uredi | uredi izvor]Hrani se hrastom, a ređe ide na jasen, brest i jabuku. Napada sva dubeća stabla, na donjim delovima najvrednijeg dela stabla. Nanosi veliku tehničku štetu drvetu.
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Ženka -
Ženka spreda
.jpg)
-
Mužjak
Status zaštite
[uredi | uredi izvor]Vrsta se nalazi na Evropskoj crvenoj listi saproksilnih tvrdokrilaca[5] a na području Srbije je strogo zaštićena vrsta - nalazi se na Prilogu I Pravilnika o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva.[6]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ World Conservation Monitoring Centre (1996). „Cerambyx cerdo”. The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 1996: e.T4166A10503380. Pristupljeno 27. 12. 2017.
- ^ Pavićević, Dragan; Ilić, Nastas; Đurić, Milan (2015). Strižibube Srbije. Beograd: Zavod za zaštitu prirode Srbije; HabiProt. ISBN 978-86-80877-49-5.
- ^ Ilić, Nastas; Ćurčić, Srećko. A checklist of longhorn beetles (Coleoptera: Cerambycidae) of Serbia. Auckland, New Zealand. ISBN 978-1-77557-805-5. OCLC 927351262.
- ^ „Alciphron – Cerambyx cerdo”. www.alciphron.habiprot.org.rs. Pristupljeno 23. 09. 2020.
- ^ Union, Publications Office of the European (2010-04-20). „European red list of saproxylic beetles.”. op.europa.eu (na jeziku: engleski). doi:10.2779/84561. Pristupljeno 2020-06-07.
- ^ Pravilnik o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva. „Službeni glasnik RS“ broj 36/09. 2010.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]
.svg){kind=small}
