Galerija savremene likovne umetnosti Niš
| Galerija savremene likovne umetnosti Niš | |
|---|---|
 GSLUN se nalazi na drugom spratu ove zgrade | |
 | |
| Osnivanje | 9. jun 1970. |
| Lokacija | Niš Grad Niš Srbija |
| Vrsta | ustanova kulture |
| Direktor | Emilija Ćoćić Bilić Milica Todorović (umetnički direktor) |
| Zaposleni | 21 |
| Adresa | Kej kola srpskih sestara 1 |
| Veb-sajt | http://www.gslunis.org/ |
Galerija savremene likovne umetnosti Niš (GSLUN) jedna je od samostalnih ustanova kulture grada Niša, koja u svom sastavu ima bogat fond slika i drugih inventarskih jedinica razvrstanih u šest zbirki, najpoznatijih likovnih umetnika iz Srbije i svih krajeva nekadašnje Jugoslavije.
Nakon osnivanja 1970. godine, GSLUN je prvo koristila, kao izložbeni prostor, Paviljon u Tvrđavi, od 1982. Salon 77 (Bali-begova džamija u niškoj Tvrđavi), a od 1994—2017. i galeriju „Srbija“. U tim prostorima, za 40 godina postojanja GSLU priredila je 1.055 izložbi (605 samostalnih i 450 kolektivnih), stranih i domaćih umetnika, na kojima je posebno pratila i pratstavljala rad niških umetnika i učesnika Likovne kolonije Sićevo.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Galerija savremene likovne umetnosti Niš (GSLUN) formirana je na inicijativu istaknutih kulturnih i javnih radnika Niša i drugih centara iz nekadašnje Jugoslavije koji su bili uključeni i u rad Galerije.
Kao samostalna ustanova kulture grada Niša, GSLUN osnovana je 9. juna 1970. godine sa ciljem da putem organizovanja različitih vrsta izložbi, predavanja, seminara i kroz prikaupljenje stručne dokumentacije i naučno-istraživački rad u oblasti savremene likovne umetnosti, široj kulturnoj javnosti, a pre svega građanima Niša i jugoistočne Srbije približi dela savremene likovne umetnosti.
Prvi vršilac dužnosti direktora bio je Lazar Trifunović, a prvi predsednik Saveta Ivan Tabaković.
Od 1. oktobra 1975. GSLUN radila je pri Narodnom muzeju u Nišu, kao odeljenje savremene umetnosti, da bi do 26. decembra 1980. godine, ponovo postala samostalna institucija kulture grada Niša.
Od marta 1981. godine GSLUN se nalazi na drugom spratu zgrade br.1 na Keju kola srpskih sestara u strogom centru Niša.
Od septembra 2013. godine, odlukom Vlade Srbije, GSLUN, dobila je status ustanove kulture od nacionalnog značaja i tako postala prva ustanova te vrste u Nišu.[1]
Galerija „Srbija“[uredi | uredi izvor]
Galerija „Srbija“, nekada gradska kafana, izložbeni je prostor u strogom centru grada Niša na Trgu kralja Milana, ukupne površine 280 m2 koji je GSLUN koristila od 1994. do 1. juna 2017. godine kada je u procesu restitucija vraćena starim vlasnicima. U njoj su više od 20 godina priređivane velike retrospektivne i kolektivne izložbe, ali i druge kulturne manifestacije.[2]
Zgrada galerije sagrađena je u prvoj deceniji 19. veka kao prizemni ugostiteljski objekat, u duhu zapadno evropskog eklektičnog stila. Tokom marta 2006. saniran je krov i fasada i izvršena adaptacija enterijera galerije. Kada je ona dobila sadašnji izgled - modernog galerijskog prostora evropskih standarda, bez podrške čelnika Grada Niša i višegodišnjeg sudskog spora oduzeta je sudskom odlukom i dodeljena naslednicima prvobitnih vlasnika objekta.[2]
Organizacija[uredi | uredi izvor]
Galerija savremene likovne umetnosti Niš ima ukupno: 21 zaposlenog, od toga 12 sa visokom spremom (7 iz osnovne delatnosti ustanove, od čega 2 magistra i 5 iz administrativno-finansijske službe), 2 radnika sa višom stručnom spremom i 7 sa srednjom stručnom spremom.
U svom sastavu Galerija savremene likovne umetnosti Niš ima konzervatorsku radionicu i dva izložbena prostora:Paviljon u Niškoj tvrđavi i Salon 77.
Paviljon u Niškoj tvrđavi[uredi | uredi izvor]
Paviljon u Niškoj Tvrđavi (nekadašnji turski arsenal) ukupne površina 305 m2, namenjen je autorskim izložbama i izložbama koje po konkursu odobri Umetnički savet GSLUN. Umetnički paviljon se nalazi u Niškoj tvrđavi 50 metara severno od Stambol kapije, u nekadašnjem turskom arsenalu sagrađenom 1857. godine. Objekat je pravougaone osnove, zidan od pritesanog i neobrađenog kamena sa četvorovodnim krovom pokriven đeramidama. Godine 1971. na objektu paviljona izvršeni su obimni radovi na revitalizaciji i adaptaciji enterijera, i postavljena gipsana zidna konstrukcija i četiri para stubova koji nose plafonsku konstrukciju sa rasvetom.
Salon 77[uredi | uredi izvor]
Ovaj salon, u Bali-begova džamija u Niškoj tvrđavi, površine oko 72 m², najmanji je izložbeni prostor u sastavu GSLU u Nišu. U njemu se priređuju postavke manjeg obima - samostalne izložbe mlađih umetnika, izložbe sa tematskim sadržajima i izložbe dela iz pojedinih ciklusa starijih umetnika. Bali-begova džamija u Niškoj tvrđavi, izgrađena 1523. nalazi se u centralnom delu Niške tvrđave, sa leve strane glavne staze koja vodi od Stambol kapije. Džamija je rekonstruisana i pretvorena u izložbeni salon u periodu od 1976. do 1977. godine. Kvadratne je osnove, sa 16 prozora i kupolom na pandantivima, visine 12 metara.
Zadaci[uredi | uredi izvor]
Osnovni zadaci Galerija savremene likovne umetnosti Niš su:
- organizacija kolektivnih i samostalnih izložbi stranih i domaćih umetnika,
- praćenje rada i pružanje pomoći niškim umetnicima
- saradnja sa likovnim udruženjima u cilju organizacije kolektivnih i samostalnih izložbi,
- muzeološka delatnost,
- izdavačko-informativni rad i organizacija:
- organizacija rada Likovne kolonije Sićevo i Grafičke radionice Sićevo, koja se odvijala u dva saziva: prolećnom i jesenjem.
Zbirke Galerije[uredi | uredi izvor]
GSLU formiranja galerijskih zbirki započela je odmah po osnivanju, na inicijativu dr Lazara Trifunovića koji je na osnivanju Galerije istakao:
Jedan od važnih zadataka Galerije predstavlja stavaranje bogatog i moćnog umetničkog fonda. Da bi se to ostvarilo neophodna je dinamična politika zasnovana na sigurnim i strogim kriterijumima.[3]
Nastanak zbirki GSLU predstavlja jedan od načina kojim se bitno afirmiše kultura u Gradu Nišu koji je, vremenom, postao centar trajne ostavština za budućnost cele jugoistočne Srbije. Sva dela koja se čuvaju u depou GSLU urađena su po svim muzeološkim principima i o njima se vodi kompletna dokumentacija.
Fond GSLUN trenutno čini 1.388. dela podeljenih u 6 zbirki:
- zbirka savremenog slikarstva, broji 570 dela, a nastala je pre svega zahvaljujući Likovnoj koloniji Sićevo i poklona umetnika
- zbirka savremene grafike, broji 277 dela srpskih i inostranih autora koja pružaju, ne samo sažet presek kroz razvoj grafičkog medija na prostoru Srbije, nego i prikaz najnovijih dostignuća na svetskoj grafičkoj sceni.
- zbirka savremenih crteža, broji 116 dela, U zbirci se nalaze dela umetnika kroz koja možemo pratiti razvoj tehnike crteža od sedamdesetih godina do danas.
- zbirka savremene skulpture, sa 47 dela izvedenih u različitim materijalima,
- zbirka likovnih umetnika Niša, broji 332 dela (192 slike, 192 grafike, 29 skulptura, 72 crteža, 36 šriremih medija)
- zbirka proširenih medija broji 31 delo
Sadržaj zbirki usklađen je sa izložbenom politikom institucija. U početku su izlagana dela srpskih i međunarodnih umetnika otkupljivana ili poklanjana i bila pokazatelj aktuelnih, umetničkih praksi. Tako su ahvaljujući likovnoj koloniji Sićevo i otkupnim nagradama Kolonije Zbirke su popunjavane u kontinuitetu. Za potrebe Fonda otkupe su činili: SIZ za kulturu, KPZ, RZK, a svojevremeno su učestvovala i pojedina niška preduzeća kao što su: EI Niš, Hanivel, DIN i Đuro Salaj.
Od devedesetih godina kada su fondovi za otkup ukinuti, zbog opšte društveno-ekonomske situacije u Nišu zbirka se popunjavala uglavnom individualnim poklonima autora. Zahvaljujući poklonima umetnika Fond je obogaćen delima poznatih umetnika Zorana Petrovića, Ljubice Cuce Sokić, Siniše Vukovića, Bože Ilića, Kendži Nagai (Japan), Inger Lise Rasmusen ( Danska) , Mairin Grant (Irska), Radomira Damnjanovića Damnjana, Petra Omčikusa, Svetomira Arsića Basare, Miška Pavlovića i drugih.
Najveći doprinos u kontinuiranom popunjavanju Zbirke GSLU ima pored Likovne kolonije Sićevo i Grafička radionica Sićevo (ustanovljena 2005) .
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Tijana Nikolić Niš dobio prvu ustanovu kulture od nacionalnog značaja, Izvor: City radio, 30. 09. 2013. Niš Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. mart 2016)
- ^ a b „Tribina „Gubitak galerje „Srbija“ i perspektive izlagačke prakse u Nišu“.”. www.gslunis.org, 25. maj 2017. Pristupljeno 8. 6. 2017.
- ^ Program razvoja, Galerija savremene srpske umetnosti u Nišu, 1970
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Mediji vezani za članak Galerija savremene likovne umetnosti Niš na Vikimedijinoj ostavi
- Zvanična prezentacija Galerije savremene likovne umetnosti Niš Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. oktobar 2013)
- Galerija savremene likovne umetnosti Niš, na sajtu Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije
- Statut Galerija savremene likovne umetnosti Niš, (2011) [1]
