Gausova nagrada
Gausova nagrada je nagrada kojom se odaje počast naučnicima čija su matematička istraživanja imala uticaja van matematike – bilo u tehnologiji, u poslu ili jednostavno u svakodnevnom životu ljudi. Nagradu Karl Fridrih Gaus zajednički dodeljuju Međunarodna matematička unija i Nemačko matematičko društvo za „izuzetne matematičke doprinose koji su našli značajnu primenu van matematike“.
Istorija Gausove nagrade
[uredi | uredi izvor]Nagrada je dobila ime po nemačkom matematičaru Karlu Fridrihu Gausu.
Zvanično proglašenje nagrade održano je 30. aprila 2002. godine, na 225. godišnjicu Gausovog rođenja. Nagrada je napravljena posebno da oda priznanje matematičarima; dok matematičari utiču na svet van svoje oblasti, njihove studije često nisu priznate. Nagrada ima za cilj da oda počast onima koji su dali doprinos i efekte u oblasti poslovanja, tehnologije, pa čak i svakodnevnog života.
Premijerno je dodeljena 2006. godine, i od tada dodeljuje se svake četvrte godine, na Međunarodnom kongresu matematičara.
Prethodnom laureatu uručena je medalja i novčana torbica od 10.000 evra koju je finansirao suficit budžeta Međunarodnog kongresa matematičara za 1998. godinu.
Dobitnici Gausove nagrade
[uredi | uredi izvor]| Godina | Dobitnik | Ražlog |
|---|---|---|
| 2006 | Kjoši Ito | „Za postavljanje temelja teorije stohastičkih diferencijalnih jednačina i stohastičke analize.“[1][2] |
| 2010 | Iv Majer | „Za fundamentalni doprinos teoriji brojeva, teoriji operatora i harmonijskoj analizi, i njegovoj ključnoj ulozi u razvoju talasa i analize više rezolucija.“[3] |
| 2014 | Stenli Ošer | „Za njegov uticajni doprinos u nekoliko oblasti primenjene matematike i za njegove dalekosežne pronalaske koji su promenili našu koncepciju fizičkih, perceptivnih i matematičkih koncepata, dajući nam nove alate za razumevanje sveta.“[4] |
| 2018 | Dejvid L. Donoho | „Za njegov fundamentalni doprinos matematičkoj, statističkoj i računarskoj analizi važnih problema u obradi signala.“[5] |
| 2022 | Eliot H. Lib | „Za duboke matematičke doprinose izuzetne širine koji su oblikovali polja kvantne mehanike, statističke mehanike, računarske hemije i kvantne teorije informacija.“[6] |
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ „Carl Friedrich Gauss Prize for Applications of Mathematics 2006 | International Mathematical Union (IMU)”. www.mathunion.org. Pristupljeno 2023-03-25.
- ^ „Gauss Prize — KYOTO UNIVERSITY”. web.archive.org. 2017-12-01. Arhivirano iz originala 01. 12. 2017. g. Pristupljeno 2023-03-25.
- ^ „2010 Gauss Prize Awarded” (PDF).
- ^ „2014 Gauss Prize Awarded” (PDF).
- ^ „Carl Friedrich Gauss Prize 2018 | International Mathematical Union (IMU)”. www.mathunion.org. Pristupljeno 2024-01-28.
- ^ „Carl Friedrich Gauss Prize 2022 | International Mathematical Union (IMU)”. www.mathunion.org. Pristupljeno 2024-01-28.