Gajo Vojvodić
| gajo vojvodić | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Gajo Vojvodić i Komen Žugić | ||||||
| Lični podaci | ||||||
| Datum rođenja | 9. maj 1914. | |||||
| Mesto rođenja | Građani, kod Cetinja, Kraljevina Crna Gora | |||||
| Datum smrti | 27. maj 1988. (74 god.) | |||||
| Mesto smrti | Meljine, kod Herceg Novog, SR Crna Gora, SFR Jugoslavija | |||||
| Profesija | vojno lice | |||||
| Delovanje | ||||||
| Član KPJ od | juna 1942. | |||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1972. | |||||
| Čin | general-potpukovnik | |||||
| Odlikovanja |
| |||||
Gajo Vojvodić (Građani, kod Cetinja, 9. maj 1914 — Meljine, kod Herceg Novog, 27. maj 1988) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i general-potpukovnik JNA.
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je 9. maja 1914. u Građani, kod Cetinja. Poticao je iz činovničke porodice Nika Vojvodića. Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a gimnaziju u Cetinju i Peći. Tokom studija na Pravnom fakultetu u Beogradu, pripadao je revolucionarnom studenstkom pokretu.[1][2]
Za vreme odsluženja vojnog roka u Jugoslovenskoj vojsci, završio je školu rezervnih oficira, a 1941. bio je učesnik Aprilskog rata.[3]
Nakon okupacije Jugoslavije, 1941. aktivno se uključio u akcije na pripremi ustanka u rodnom kraju. U članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) primljen je juna 1941. godine. Tokom Trinaestojulskog ustanka učestvovao je u akcijama Radomirsko-građanskog partizanskog odreda, čiji je bio komandant, a potom u Ljubotinjsko-građanskoj četi, čiji je bio komandir.[2][3]
Učestvovao je u napadu na Pljevlja 1. decembra 1941. godine. Zajedno sa ostalim borcima Lovćenskog partizanskog odreda 21. decembra 1941. ušao je u sastav tada formirane Prve proleterske udarne brigade, kada je postavljen za komandira Prve čete Prvog crnogorskog (lovćenskog) bataljona. Kasnije je postavljen za zamenika komandanta bataljona.[3]
Marta 1943, tokom bitke na Neretvi, prebačen je u Treću proletersku sandžačku udarnu brigadu, gde se nalazio na dužnosti komandanta Prvog bataljona. Sa ovom brigadom prošao je kroz borbe na Sutjesci, a od jula 1943. do avgusta 1944. nalazio se na dužnosti rukovodioca obaveštajnog rada 17. istočnobosanske divizije. Septembra 1944. postavljen za komandanta Četvrte srpske udarne brigade, sa kojom je učestvovao u borbama za oslobođenje Beograda.[3]
Decembra 1944. otišao je na školovanje u Sovjetski Savez, gde je u Moskvi završio Višu vojnu akademiju Vorošilov. Nakon povratka u Jugoslaviju, nastavio je profesionalnu vojnu službu u Jugoslovenskoj armiji, gde je završio Školu operatike na Višoj vojnoj akademiji JNA. Nalazio na odgovornim dužnostima, bio je komandant Prve proleterske divizije, načelnik štaba armije i vojne oblasti, pomoćnik komandanta armije, predavač na Ratnoj školi JNA i dr. Aktivna služba u JNA prestala mu je 1972. u činu general-potpukovnika.[1][2][3]
Pored vojnih dužnosti, nekoliko godina je rukovodio radom Saveza izviđača Srbije, a na njegovu inicijativu je Saveza izviđača postao deo organizacije Pokret Gorana, radi zajedničkog delovanja na očuvanju životne sredine.[4]
Aktivno se bavio publicističkim radom. Objavio je oko 25 bibliografskih jedinica u obliku članaka i zapisa o događajima u ratu, posebno o svojim saborcima. Godine 1986. objavio je knjigu Priča jednog proletera. Bavio se i prevodilačkim radom sa ruskog jezika, a objavio je prevod knjige Bitka za Moskvu.[4]
Umro je 27. maja 1988. godine.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su – Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden za vojne zasluge sa velikom zvezdom i dr.[5][2]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Ko je ko 1970, str. 1143.
- ^ a b v g Vojna enciklopedija 1975, str. 589.
- ^ a b v g d Vojvodić 1986, str. 385.
- ^ a b Vojvodić 1986, str. 386.
- ^ Ko je ko 1970, str. 1144.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Ko je ko u Jugoslaviji — jugoslovenski savremenici. Beograd: Hronometar. 1970. COBISS.SR 4897031
- Vojna enciklopedija tom X. Beograd. 1975. COBISS.SR 73016839
- Vojvodić, Gajo (1986). Priča jednog proletera. Cetinje / Beograd: Obod / Vojno izdavački i novinski centar.
- Rođeni 1914.
- Umrli 1988.
- Cetinjani
- Komunisti Crne Gore
- Učesnici Aprilskog rata
- Jugoslovenski partizani
- Borci Prve proleterske brigade
- Borci Treće proleterske brigade
- Diplomci Više vojne akademije JNA
- General-potpukovnici JNA
- Nosioci Partizanske spomenice 1941.
- Sahranjeni na Novom groblju u Beogradu
- Oficiri NOVJ