Gradska celina u Irigu
Gradska celina predstavlja nepokretno kulturno dobro kao prostorno kulturno-istorijsku celinu starog jezgra Iriga koja je formirana od kraja 18. do 20. veka. U tom periodu grad je doživljavao uspon kao jedan od najvažnijih trgovačkih centara u Vojvodini i najveći centar u Sremu i Slavoniji.
Ekonomski razvoj pratio je razvoj urbane matrice grada sa graditeljskim nasleđem koje predstavlja jedno od bolje sačuvanih starih gradskih jezgara. Gradska arhitektura koncentrisana je u centru, a unutar same celine pored Nikolajevske crkve, građene između 1732. i 1740. godine, valorizovano je četrdesetak pojedinačnih objekata koji zahvataju prostor ulica Maršala Tita (nekadašnji Ribarski trg na kome se nalazila velika iriška pijaca), Stevana Puzića, Lole Ribara, JNA, Nikole Tesle i Zmaj Jovine ulice. Sa stilskim obeležjima različitog porekla oni se izdvajaju mestom i značajem koji imaju u sklopu celine kao sasvim osobena grupacija.
Konfiguracija terena uslovila je spratnost većeg dela ovih objekata. Jedna od njihovih glavnih karakteristika je obrada fasada, izvedena mirnije i elegantnije nego u drugim gradskim celinama u Sremu. Fasade su ornamentisane sa elementima različitih stilova: baroka (bogata ornamentika, biljni motivi), klasicizma (ornamentika biljnih i geometrijskih motiva), eklektike (mešavina stilova) i secesije. Na jednom broju pojedinačnih građevina u jezgru izvođeni su konzervatorski radovi u periodu 1999—2006. godine.[1]
Galerija
[uredi | uredi izvor]Vidi još
[uredi | uredi izvor]Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ „Obnova i uređenje dela Prostorno kulturno-istorijske celine starog gradskog centra u Irigu”. Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture Vojvodine. Arhivirano iz originala 08. 04. 2018. g. Pristupljeno 7. 4. 2018.
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- „Staro jezgro Iriga) — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://www.sanu.ac.rs. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2009072410055859.