Devetorka iz Litl Roka

kriza u Litl Roku
kriza u Litl Roku
Deo Pokreta za građanska prava
Lokacija	Srednja škola Litl Rok u Litl Roku u Arkanzasu
Povod	Rasna segregacija u državnim školama; Braun protiv Odbora za obrazovanje (1954);
Rezultiralo	Kuper protiv Arona (1958)
Strane u civilnom sukobu
Nacionalno udruženje za unaprjeđenje obojenih ljudi (NAACP); Devetorka iz Litl Roka;	Arkanzas Guverner Arkanzasa; ;
Vodeće figure
Dejzi Bejts	Orval Fobes

Devetorka iz Litl Roka (engl. Little Rock Nine) bila je grupa od devet afroameričkih učenika u srednjoj školi Litl Rok 1957. godine. Nakon njihovog upisa u školu uslijedila je kriza u Litl Roku, tokom koje je guverner Arkanzasa Orval Fobes prvobitno spriječio učesnike da uđu u rasno segregiranu školu. Zatim su počeli pohađati nastavu nakon intervencije predsjednika Dvajta D. Ajzenhauera.

Vrhovni sud Sjedinjenih Država je 17. maja 1954. izdao istorijsku presudu u slučaju Braun protiv Odbora za obrazovanje. Vezana za 14. amandman, odluka je proglasila neustavnim sve zakone koji uspostavljaju segregirane škole i pozvala na desegregaciju svih škola širom zemlje.^[1] Nakon odluke, Nacionalno udruženje za unaprjeđenje obojenih ljudi (NAACP) pokušalo je da registruje crne učenike u ranije potpuno bjelačke škole u gradovima širom juga. U Litl Roku u Arkanzasu, školski odbor je pristao da se povinuje presudi Vrhovnog suda. Virdžil Blosom, upravnik škole, predstavio je školskom odboru plan postepene integracije 24. maja 1955, što je odbor jednoglasno odobrio. Plan je trebao biti sproveden tokom jeseni 1957, što bi bio početak školske 1957/1958. godine.

Do 1957, NAACP je upisao devet crnih učenika u prethodno potpunu bjelačku srednju školu Litl Rok, odabrane na osnovu kriterijuma odličnih ocjena i vladanja.^[2] Dobili su naziv „Devetorka iz Litl Roka”, a to su bili Ernest Grin (r. 1941), Elizabet Ekford (r. 1941), Džeferson Tomas (1942—2010), Terens Roberts (r. 1941), Karlota Vols Lanijer (r. 1942), Minidžin Braun (r. 1941), Glorija Rej Karlmark (r. 1942), Telma Maderšed (r. 1940) i Melba Patilo Bils (r. 1941). Ernest Grin je bio prvi Afroamerikanac koji je završio srednju školu Litl Rok.

Kada je integracija počela 4. septembra 1957, Nacionalna garda Arkanzasa je pozvana da „očuva mir”. Prvobitno po naređenju guvernera, trebalo je da spriječe crne učenika u škole zbog tvrdnji da postoji „neposredna opasnost od nemira, nereda i narušavanju mira” po integraciju. Međutim, predsjednik Ajzenhauer je izdao izvršno naređenje br. 10730, kojim je federalizovana Nacionalna garda Arkanzasa i naloženo im je da podrže integraciju 23. septembra iste godine, nakon čega su zaštitili afroameričke studente.^[3]

Vidi još

Crnačka škola

Reference

^
- „BROWN ET AL. v. BOARD OF EDUCATION OF TOPEKA ET AL.”. LII / Legal Information Institute (na jeziku: engleski). Pristupljeno 24. 1. 2022.
- „BROWN et al. v. BOARD OF EDUCATION OF TOPEKA, SHAWNEE COUNTY, KAN., et al. BRIGGS et al. v. ELLIOTT et al. DAVIS et al. v. COUNTY SCHOOL BOARD OF PRINCE EDWARD COUNTY, VA., et al. GEBHART et al. v. BELTON et al.”. LII / Legal Information Institute (na jeziku: engleski).
^ „Little Rock Central High 40th Anniversary - The 1957-58 School Year”. centralhigh57.org (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 17. 12. 2006. g. Pristupljeno 24. 1. 2022.
^ „Executive Order 10730: Desegregation of Central High School (1957)”. www.ourdocuments.gov (na jeziku: engleski). Our Documents. 1957. Pristupljeno 24. 1. 2022.

Dodatna literatura

McMillen, Neil R. (leto 1971). „White Citizens' Council and Resistance to School Desegregation in Arkansas” (PDF). The Arkansas Historical Quarterly. Arkansas Historical Association. 30 (2): 95—122. JSTOR 40038072. doi:10.2307/40038072. CS1 održavanje: Format datuma (veza)

Spoljašnje veze

"Through a Lens, Darkly," by David Margolick. Vanity Fair, September 24, 2007.
The Tiger, Student Paper of Little Rock Central High.
The Legacy of Little Rock on Time.com (a division of Time Magazine)
Guardians of Freedom—50th Anniversary of Operation Arkansas, by United States Army
Letters from U.S. citizens regarding the Little Rock Crisis Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. jul 2017), Dwight D. Eisenhower Presidential Library
Documents regarding the Little Rock Crisis, Dwight D. Eisenhower Presidential Library Arhivirano na sajtu Wayback Machine (27. oktobar 2012)
National Park Service. Little Rock Central High School, National Historic Site.
Encyclopedia of Arkansas History & Culture entry: Little Rock Nine
"From Canterbury to Little Rock: The Struggle for Educational Equality for African Americans", a National Park Service Teaching with Historic Places (TwHP) lesson plan
Letter by segregationist lawyer Amis Guthridge Defending Segregation to Little Rock School Board and Superintendent Blossom, July 10, 1957.
Sandra Hubbard; Dr. Sondra Gordy. „The Lost Year”.

[1] 
„BROWN ET AL. v. BOARD OF EDUCATION OF TOPEKA ET AL.”. LII / Legal Information Institute (na jeziku: engleski). Pristupljeno 24. 1. 2022.

„BROWN et al. v. BOARD OF EDUCATION OF TOPEKA, SHAWNEE COUNTY, KAN., et al. BRIGGS et al. v. ELLIOTT et al. DAVIS et al. v. COUNTY SCHOOL BOARD OF PRINCE EDWARD COUNTY, VA., et al. GEBHART et al. v. BELTON et al.”. LII / Legal Information Institute (na jeziku: engleski).

[2] „BROWN ET AL. v. BOARD OF EDUCATION OF TOPEKA ET AL.”. LII / Legal Information Institute (na jeziku: engleski). Pristupljeno 24. 1. 2022.

[3] „BROWN et al. v. BOARD OF EDUCATION OF TOPEKA, SHAWNEE COUNTY, KAN., et al. BRIGGS et al. v. ELLIOTT et al. DAVIS et al. v. COUNTY SCHOOL BOARD OF PRINCE EDWARD COUNTY, VA., et al. GEBHART et al. v. BELTON et al.”. LII / Legal Information Institute (na jeziku: engleski).

[2] „Little Rock Central High 40th Anniversary - The 1957-58 School Year”. centralhigh57.org (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 17. 12. 2006. g. Pristupljeno 24. 1. 2022.

[3] „Executive Order 10730: Desegregation of Central High School (1957)”. www.ourdocuments.gov (na jeziku: engleski). Our Documents. 1957. Pristupljeno 24. 1. 2022.

[1]

[2]

[3]