Pređi na sadržaj

Dinar Republike Srpske Krajine

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Novčanica iz 1992. godine
Novčanica iz 1993. godine
Novčanice dinara RSK

Dinar Republike Srpske Krajine (često nazivan Krajiški dinar) je bio zvanična novčana jedinica u Republici Srpskoj Krajini od 1991. do 1995. godine.

Istorija Dinara Republike Srpske Krajine[uredi | uredi izvor]

Dinar je bio zvanična novčana jedinica Republike Srpske Krajine, a izdavala ga je Narodna banka Republike Srpske Krajine. Dinar Republike Srpske Krajine je naslijedio dinar SFRJ, koji je do tada bio zvanična novčana jedinica. Prvo su u upotrebi od 1991. bili vrijednosni bonovi, a nakon toga je 1992. štampana prva serija dinarskih novčanica koja je bila vezana za jugoslovenski reformisani dinar SRJ, prema kom je imala kurs od 1:1. Druga serija novčanica je uvedena 1. oktobra 1993. godine (Krajiški oktobarski dinar), zamijenjujući prethodnu u odnosu 1:1.000.000, što je odgovaralo i denominaciji Novog dinara Savezne Republike Jugoslavije. Nakon toga, Republika Srpska Krajina je i dalje koristila dinar Republike Srpske Krajine koji je imao istu vrijednost kao i jugoslovenska valuta (prvo takozvani „dinar iz 1994. godine“ 1. januara 1994, a zatim „novi dinar“ 24. januara 1994) sve do avgusta 1995. godine, kada je došlo do etničkog progona stanovnika Republike Srpske Krajine.

Obadvije serije papirnih novčanica Republike Srpske Krajine, uključujući i vrijednosne bonove, su puštene u opticaj samo kao papirne novčanice. Prva i druga serija su skoro identične dinaru Republike Srpske, sa tim da su se pojedini apoeni razlikovali, kao i grb, odnosno centralni motiv. Vrijednosni bonovi i serije dinarskih novčanica sadrže grb Republike Srpske Krajine, dok serija iz 1993. godine sadrži dodatni motiv Kninske tvrđave.

Odnos valute prema ostalim dinarima[uredi | uredi izvor]

Osim prema jugoslovenskom dinaru, dinar Republike Srpske Krajine je imao jednak odnos i prema dinaru Republike Srpske.

Novčanice[uredi | uredi izvor]

Vrijednosni bonovi 1991.[uredi | uredi izvor]

Grb Republike Srpske Krajine

Vrijednosni bonovi su u Republici Srpskoj Krajini uvedeni 1991. godine. U ovoj seriji su izdate tri različite vrijednosti od 10.000, 20.000 i 50.000 dinara. Na bonovima se na lijevoj strani nalazi grb Republike Srpske Krajine. U gornjem dijelu lica se nalazi natpis „REPUBLIKA SRPSKA KRAJINA“ štampan velikim ćiriličnim slovima, a ispod njega na sredini natpis „VRIJEDNOSNI BON“ koji pokriva centralni motiv. U sredini centralnog motiva se nalazi vrijednost ispisana brojevima, a na dnu slovima prikazana vrijednost štampana ćiriličnim pismom.

Vrijednost[uredi | uredi izvor]

  • 10.000 (deset hiljada dinara P-RA1),
  • 20.000 (dvadeset hiljada dinara P-RA2),
  • 50.000 (pedeset hiljada dinara P-RA3).

Boja[uredi | uredi izvor]

  • 10.000 plava
  • 20.000 crvena
  • 50.000 ljubičasta
Nomin.
vrije. 		Lice Veličina Boja Datum
izd. 		Kat. broj
10.000 Din ? plava 1991. # 1.
20.000 Din ? crvena 1991. # 2.
20.000 Din ? smeđa 1991. # 2.
50.000 Din ? ljubičasta 1991. # 3.

Prva serija 1992.[uredi | uredi izvor]

Prvu seriju dinarskih papirnih novčanica Republike Srpske Krajine je izdala Narodna banka Republike Srpske Krajine, i ove novčanice su iste kao i novčanice prve serije dinara Republike Srpske. Prva serija se sastoji od 16 dinarskih apoena koji su štampani tokom 1992. i 1993. godine. Novčanice su štampane u vrijednosti od 10 do 10.000.000.000 dinara. Motiv na novčanicama je grb Republike Srpske Krajine. Lice (avers) je ispisano ćiriličnim pismom, a poleđina, odnosno naličje (revers) latiničnim pismom. Prvih pet novčanica u vrijednosti od 50 do 1.000 dinara izdatih 1992. godine sadrže natpis „Republika Srpska Krajina“, koji je kasnije na svim novčanicama ove serije zamjenjen natpisom „Narodna banka Republike Srpske Krajine“. Istih pet novčanica sadrže potpis (V. Peurača) Ministra finansija Republike Srpske Krajine koji je kasnije na novčanicama ove serije zamijenjen potpisom (P. Marjanović) guvernera Narodne banke Republike Srpske Krajine Paje Marjanovića. Ispod potpisa se na svim novčanicama nalazi natpis „KNIN“ i godina izdanja. Sve novčanice ove serije sadrže 7 cifara u serijskom broju (npr. 0100001).

Vrijednost[uredi | uredi izvor]

Serija 1992, štampa 1992.[uredi | uredi izvor]

Nominacije od 10, 50, 100, 500, 1.000, 5.000, 10.000 din.

  • 10 (deset dinara P-R1a),
  • 50 (pedeset dinara P-R2a),
  • 100 (sto dinara P-R3a),
  • 500 (petsto dinara P-R4a),
  • 1 000 (hiljadu dinara P-R5a),
  • 5 000 (pet hiljada dinara P-R6a),
  • 10.000 (deset hiljada dinara P-R7a).
Serija 1992, štampa 1993.[uredi | uredi izvor]

Nominacije od pedeset hiljada do deset milijardi din.

  • 50.000 (pedeset hiljada dinara P-R8),
  • 100.000 (sto hiljada dinara P-R9),
  • 1.000.000 (jedan milion dinara P-R10),
  • 5.000.000 (pet miliona dinara P-R11),
  • 10.000.000 (deset miliona dinara P-R12),
  • 20.000.000 (dvadeset miliona dinara P-R13),
  • 50.000.000 (pedeset miliona dinara P-R14),
  • 100.000.000 (sto miliona dinara P-R15),
  • 500.000.000 (petsto miliona dinara P-R16a),
  • 1.000.000.000 (jedna milijarda dinara P-R17a),
  • 5.000.000.000 (pet milijardi dinara P-R18a),
  • 10.000.000.000 (deset milijardi dinara P-R19),
  • 10.000.000.000 (deset milijardi dinara P-R19a).
Nomin.
vrije. 		Lice Naličje Veličina Boja Datum
izd. 		Kat. broj
10 Din 129h56 braon 1992. # 1
50 Din 129h56 maslinasta 1992. # 2
100 Din 129h56 plava 1992. # 3
500 Din 150×70 ? 1992. # 4
1.000 Din 150×70 ? 1992. # 5
5.000 Din 147×70 ? 1992. # 6
10.000 Din 147×70 ? 1992. # 7
50.000 Din 147×70 ? 1993. # 8
100.000 Din 150×70 ? 1993. # 9
1.000.000 Din 147×70 ? 1993. # 10
5.000.000 Din 147×70 ? 1993. # 11
10.000.000 Din 147×70 ? 1993. # 12
20.000.000 Din ? ? 1993. # 13
50.000.000 Din 138×68 ? 1993. # 14
100.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 15
500.000.000 Din ? ? 1993. # 16
1.000.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 17
5.000.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 18
10.000.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 19

Druga serija 1993.[uredi | uredi izvor]

Novčanica iz 1993. godine

Druga serija dinara Republike Srpske je štampana nakon denominacije jugoslovenske dinarske valute 1. oktobra 1993. godine. Novčanice je izdala Narodna banka Republike Srpske Krajine 1993. godine. Motiv na licu je Kninska tvrđava, a na poleđini grb Republike Srpske Krajine. Sve novčanice u ovoj seriji su iste veličine ?. Vodeni žig sa motivom ornamenta je isti na svim novčanicama. Novčanice ove serije ne sadrže zaštitnu nit. Sve novčanice ove serije sadrže serijsku oznaku „A“ i 7 cifara u serijskom broju (npr. A 0100001), i sve sadrže potpis (P. Marjanović) guvernera Narodne banke Republike Srpske Krajine. Ispod potpisa guvernera Narodne banke Republike Srpske Krajine se nalazi i natpis „KNIN“ uz koji je štampana godina izdanja (1993, 1994). Lice (avers) je ispisan ćiriličnim pismom, a poleđina, odnosno naličje (revers) latiničnim pismom.

Vrijednost[uredi | uredi izvor]

Serija 1993, štampa 1993.[uredi | uredi izvor]
  • 5 000 (pet hiljada dinara P-R20a),
  • 50.000 (pedeset hiljada dinara P-R21a),
  • 100.000 (sto hiljada dinara P-R22a),
  • 500.000 (petsto hiljada dinara P-R23a),
  • 5.000.000 (pet miliona dinara P-R24a),
  • 100.000.000 (sto miliona dinara P-R25a),
  • 500.000.000 (pet stotina miliona dinara P-R26),
  • 5.000.000.000 (pet milijardi dinara P-R27),
  • 10.000.000.000 (deset milijardi dinara P-R28),
  • 50.000.000.000 (pedeset milijardi dinara P-R29).
Serija 1993, štampa 1994.[uredi | uredi izvor]
  • 1 000 (hiljada dinara P-R30a),
  • 10.000 (deset hiljada dinara P-R31),
  • 500.000 (petsto hiljada dinara P-R32a),
  • 1.000.000 (milion dinara P-R33a),
  • 10.000.000 (deset miliona dinara P-R34a).
Nomin.
vrije. 		Lice Naličje Veličina Boja Datum
izd. 		Kat. broj
5000 Din 138×66 ? 1993. # 20
50.000 Din 138×66 ? 1993. # 21
100.000 Din 139×66 ? 1993. # 22
500.000 Din 140×65 ? 1993. # 23
5.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 24
100.000.000 Din 138×66 ? 1993. # 25
500.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 26
5.000.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 27
10.000.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 28
50.000.000.000 Din 139×66 ? 1993. # 29
Nomin.
vrije. 		Lice Naličje Veličina Boja Datum
izd. 		Kat. broj
1 000 Din 139×66 ? 1994. # 30
10.000 Din 139×66 ? 1994. # 31
500.000 Din 140×65 ? 1994. # 32
1.000.000 Din 139×66 ? 1994. # 33
10.000.000 Din 139×66 ? 1994. # 34

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Standard Catalog of World Paper Money: Modern Issues 1961 1961-2001, Volume Three, (7th edition), Author: Albert Pick, Editor: Colin R. Bruce et al, Neil Shafer, Krause Publications, (2001) (језик: енглески) ISBN 978-0-87349-237-9

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Динар_Републике_Српске_Крајине&oldid=26867684”