Drugi anglo-avganistanski rat

Drugi Anglo-avganistanski rat
Deo Velika igra
Drugi Anglo-avganistanski rat
Vreme 1878–1880 Mesto Avganistan Uzrok Kolonijalna ekspanzija Britanskog carstva u 19. veku Ishod Britanska pobeda
Sukobljene strane
Britansko carstvo	Avganistanski emirat
Komandanti i vođe
Semjuel Braun, Frederik Roberts, Donald Stjuart	Šer Ali Kan

Drugi Anglo-avganistanski rat vođen je u periodu 1878−1880. godine.

Uzrok i povod za rat

Rat je poveden da bi se slomio ruski uticaj koji je preovladavao u Kabulu. Neposredni povod bilo je uporno odbijanje Avganistanaca, hrabrenih od Rusa, da prime u Kabulu britansko poslanstvo.

Prva faza rata

Bitka kod Pajvara

Tri anglo-indijske kolone krenule su na Avganistan: general Semjuel Braun preko Hajbarskog prevoja, Frederik Roberts preko Kuramskog, a Donald Martin Stjuart preko prevoja Hodžaka. Robert je savladao Avganistance kod prevoja Pajvar 2. decembra 1878. godine. Na to je emir Šer Ali napustio prestonicu i krunu, a njegov sin Jakub Kan je ugovorom u Gandamaku pristao na britansku okupaciju ključnih prevoja i kontrolu avganistanske spoljne politike. Obavezao se i na prijem britanskih poslanika.

Druga faza rata

Ubrzo su Avganistanci napali i pobili celokupno britansko poslanstvo u Kabulu. Roberts je krenuo preko Kuramskog prevoja, tukao Avganistance kod Čarasije 6. oktobra 1879. godine i 10. oktobra ušao u Kabul. Na mesto Jakub Kana, koji je abdicirao, na presto je došao Abdur Rahman. Tek što je proglašen za emira, guverner Herata, Ajub Kan, Jakubov brat, krenuo je na Kandahar i opsegao ga, pošto je prethodno tukao slab otpor Britanaca kod Majvanda. Na to je Roberts došao iz Kabula, deblokirao Kandahar, predao ga Abdur Rahmanu i povukao se u Indiju. Ovim ratom je britanski uticaj u Avganistanu učvršćen na duže vreme.

Vidi još

• Abdur Rahman
• Prvi Anglo-avganistanski rat
• Treći Anglo-avganistanski rat

Izvori

• Vojna enciklopedija, tom 1 (149)