Egzarhat (Ruska pravoslavna crkva)
| Deo serije o hrišćanstvu |
| Hrišćanstvo |
|---|
 |
 Portal Hrišćanstvo |
Egzarhat (rus. экзархат) crkvena je oblast unutar Ruske pravoslavne crkve koja se nalazi pod kanonskom upravom patrijaraškog egzarha i sinoda.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Jedini egzarhat unutar Ruske pravoslavne crkve donedavno je bio Bjeloruski egzarhat (Bjeloruska pravoslavna crkva).[1] Ovaj egzarhat je osnovan 1989, a na njegovom čelu stoji arhijerej sa titulom „mitropolit minski i zaslavski, patrijaraški egzarh sve Bjelorusije“. Danas postoje i tri zagranična egzarhata: Patrijaraški egzarhat zapadne Evrope (Pariz), Patrijaraški egzarhat jugoistočne Azije (Singapur) i Patrijaraški egzarhat Afrike (Kairo).
Postojao je i Ukrajinski egzarhat od 1921. do 1990. godine kada je Ukrajinskoj pravoslavnoj crkvi priznata nezavisnost i samostalnost u upravi. Postala je samoupravna crkva sa pravima široke autonomije pod jurisdikcijom Ruske pravoslavne crkve.
Od 1945. do 1990. postojala su dva zagranična egzarhata u Evropi: Srednjoevropski i Zapadnoevropski. Ukinuti su odlukom Arhijerejskog sabora, a tamošnje eparhije donedavno su bile neposredno potčinjene patrijarhu i Svetom sinodu.
Ustrojstvo[uredi | uredi izvor]
Na čelu egzarhata se nalazi egzarh (rus. экзарх) koji je i eparhijski arhijerej. Bira ga Sveti sinod Ruske pravoslavne crkve, a postavlja se patrijaraškim ukazom. Egzarh je predsjednik sinoda egzarhata.[2]
Osnovni crkvenopravni akt egzarhata je ustav.[3]
Sveti sinod Ruske pravoslavne crkve odlučuje o osnivanju ili ukidanju egzarhata uz naknadnu potvrdu Arhijerejskog sabora. Udruživanje eparhija u egzarhat se vrši po nacionalno-regionalnom principu. Patrijarh i Sveti sinod odlučuju o osnivanju ili ukidanju eparhija unutar egzarhata na predlog njegovog sinoda uz naknadnu potvrdu Arhijerejskog sabora. Sve eparhijske i vikarne arhijereje egzarhata bira i postavlja Sveti sinod na predlog egzarhatskog sinoda.[4]
Najviša sudska vlast za egzarhat su Visoki opštecrkveni sud i Arhijerejski sabor Ruske pravoslavne crkve.[5]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Ustav Russkoй Pravoslavnoй Cerkvi, Glava XIII. Эkzarhatы, Pristupljeno 3. 3. 2019.
- ^ Glava XIII, članovi 5, 9. i 10. Ustava Ruske pravoslavne crkve
- ^ Doslovni prevod je statut (rus. устав — srp. statut)
- ^ Glava XIII, članovi 1, 2, 12. i 13. Ustava Ruske pravoslavne crkve
- ^ Glava XIII, član 4. Ustava Ruske pravoslavne crkve