Emirat Dala
| Emirat Dala إمارة الضالع | |||
|---|---|---|---|
 | |||
 | |||
| Geografija | |||
| Kontinent | Azija | ||
| Regija | Arabijsko poluostrvo | ||
| Društvo | |||
| Službeni jezik | arapski | ||
| Religija | Islam | ||
| Oblik države | Emirat | ||
| Istorija | |||
| Događaji | |||
| — osnivanje | 15. vek | ||
| — ukidanje | 30. novembar 1967. | ||
| Zemlje prethodnice i naslednice | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
| |||
Emirat Dala (arap. سلطنة لحج) je bio službeni naziv za emirat koji je postojao od 15. stoljeća do 1967. godine na jugu Arabijskog poluostrva. Prijestolnica ovog planinskog Emirata na granici sa Sjevernim Jemenom bio je grad Ad Dali. Od 19. veka ovaj emirat je bio pod kontrolom Britanskog Carstva.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Planinskim krajem Dala do kraja 19. stoljeća vladali su imami iz dinastije Zeida iz Sjevernog Jemena. Kako se Britansko Carstvo namjeravalo dobro učvrstiti u važnoj strateškoj luci Adenu, željelo je osigurati i pozadinu te svoje krunske kolonije. Zbog toga je od kraja 19. stoljeća počelo sklapati ugovore o zaštiti s mesnim plemenskim vođama, oni bi dobili vlast u svojoj vazalnoj državi, a zauzvrat su morali ući u britansku kolonijalnu političku tvorevinu Protektorat Aden, koja je Britancima omogućavala kontrolu nad cijelom teritorijom.
Tako je i Emir Dale iz plemenskog roda Amiri sklopio isprva neslužbeni ugovor s Britancima 1886. godine. Emirat Dala bio je jedan od prvih devet članica koji su ušli u Protektorat Aden. Potom je Emirat Dala bio među prvih šest članica koji su 1959. godine osnovali novoosnovanu probritansku Federaciju Arapskih Emirata Juga, koja se 1963. godine pretvorila u Federaciju Južne Arabije.[1] U okviru Emirata Dala postojao je zavisni Šeikat Kutaibi nad kojim su emiri Dale formalno imali vlast, međutim taj neprohodni planinski kraj uvijek je ostajao praktički pod kontrolom plemena Kutaibi.
Planine Radfan na jugu Emirata Dala sredinom 1960-ih postale su poprište žestokih borbi između britanskih snaga i mesnog plemena Kutaibi. Posljednji emir Dale bio je Šafaul ibn Ali Šaif Al Amiri, koji je svrgnut kad je vlast preuzeo Narodni oslobodilački front (NLF) 1967. koji je ukinuo sve britanske paradržave i osnovao Demokratsku Narodnu Republiku Jemen.
Teritorija bivšeg Emirata Dala danas je najvećim dijelom Muhafaze Ad Dali.[2]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Gavin, R.J. (1975). Aden Under British Rule: 1839-1967. London: C. Hurst & Company.
- ^ Paul Dresch (2000). A History of Modern Yemen. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
