Etnički Makedonci u Poljskoj
  | |
| Jezici | |
|---|---|
| Uglavnom makedonski i poljski | |
| Srodne etničke grupe | |
| Makedonci u Poljskoj Makedonci vo Polska |
| Deo serije o Makedoncima |
| Makedonci |
|---|
 |
| Po regiji ili zemlji |
| Makedonija |
| Dijaspora |
|
|
Podgrupe i srodne grupe |
|
|
| Kultura |
|
|
| Religija |
| Ostale teme |
Makedonci (polj. Macedończycy) Poljske čine malu manjinu zemlje prvenstveno koncentrisanu u južnoj i centralnoj Poljskoj. Većina Makedonaca u Poljskoj potiče od dece izbeglica iz Grčkog građanskog rata. Procene govore da je broj makedonskih izbeglica smeštenih u Poljskoj 11.458. Mnogi Makedonci su emigrirali u Poljsku nakon raspada Jugoslavije.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Velika grupa izbeglica od oko 10.000 našla je put do oblasti Donje Šleske u Poljskoj nakon Grčkog građanskog rata. U ovoj grupi su bili i Grci i Makedonci.[1] Procenjuje se da je 1970. godine u Poljskoj bilo oko 5.000 govornika makedonskog jezika.[2]
Izbeglice iz Grčke posle Grčkog građanskog rata pripadale su različitim etničkim grupama, uključujući polovinu, kako se navodi, makedonske nacionalnosti i govore makedonski jezik.[3] Prema Alfredu F. Majeviču i Tomašu Vičerkijeviču:
Poljska administracija je podržala grčke izbeglice u Poljskoj u nasilnoj helenizaciji ličnih imena egejskih Makedonaca, čiji su predstavnici došli u Poljsku zajedno sa Grcima. (...) Poljske vlasti u bliskoj saradnji sa Organizacijom političkih izbeglica iz Grčke nametnule su ograničenja školovanju Makedonaca i uspešno ih sprečile da stvore sopstvenu organizaciju koja bi konačno mogla da bude osnovana i zvanično priznata tek 1989. godine. Postojale su i prepreke u pristupu književnosti na makedonskom jeziku, a makedonska verzija lista Dimokratis na grčkom je prestala da izlazi 1960-ih.[4]
Prema proceni iz 1961-1962, u Poljskoj je bilo oko 5.000 Makedonaca, uglavnom koncentrisanih u zemljama Odre-Nise.[5]
Mnogi Grci su odlučili da se vrate u Grčku nakon što im je Zakon o amnestiji iz 1982. dozvolio povratak, dok je veliki deo Makedonaca na kraju napustio Poljsku i otišao u Socijalističku Republiku Makedoniju. Knjiga pod naslovom „Makedonska deca u Poljskoj“ (mkd. Македонските деца во Полска) objavljen je u Skoplju 1987. godine. Druga knjiga, „Političke izbeglice iz Grčke u Poljskoj 1948–1975“ (polj. Uchodźcy Polityczni z Grecji w Polsce; 1948–1975) je takođe objavljen 1989. „Udruženje Makedonaca u Poljskoj“ (polj. Towarzystwo Macedończyków w Polsce, mkd. Друштво на Македонците во Полска) osnovan je kako bi lobirao kod grčke vlade da dozvoli slobodan povratak dece izbeglica iz građanskog rata u Grčku.
Status manjine
[uredi | uredi izvor]Trenutno je puna zakonska zaštita ograničena na ove nacionalne manjine koje su grupe poljskih državljana, „stare”, „domaće” i neimigrantskog porekla. Ova perspektiva je uslovila da grupe Grka i Makedonaca koje su priznate kao nacionalne manjine od 1950-ih, od početka 1990-ih, država ne tretira kao nacionalne manjine.[6]
Odgovarajući na pitanje Brunona Sinaka, predsednika Kašupsko-pomeranskog udruženja, na sastanku koji je organizovao Savet Evrope 2002. godine, Dobijeslav Rzemijenijevski, šef Odseka za nacionalne manjine u Ministarstvu unutrašnjih poslova i administracije, objasnio je da Grci i Makedonci „nisu klasifikovani kao nacionalne manjine jer ne ispunjavaju uslov tradicionalnog prebivališta na teritoriji Republike Poljske”.[7]
Studije makedonskog jezika održavaju se na Univerzitetu Šleske u Katovicama od 1987/1988.[8]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Bugajski, Janusz (1993). Ethnic Politics in Eastern Europe: A Guide to Nationality Policies, Organizations, and Parties
. Toronto: M.E. Sharpe. str. 359. ISBN 1-56324-282-6.
- ^ in: Harald Haarmann, Soziologie und Politik der Sprachen Europa, Munich, Deutscher Taschenbuch Verlag, wissenschaftliche Reihe 4161, 1975, 436 p.
- ^ Yugoslavs protesting against alleged deportations of Macedonians from Poland to Bulgaria, Yugoslav Special, 1059/1061, Radio Free Europe Evaluation and Analysis Department, 1961-05-30, Arhivirano iz originala 2012-02-26. g., Pristupljeno 2009-04-27
- ^ Majewicz, Alfred F.; Wicherkiewicz, Tomasz (1998). „Minority Rights Abuse in Communist Poland and Inherited Issues”. Acta Slavica Iaponica. Sapporo (Japan): Slavic Research Center. 16.
- ^ THE CONDITION OF NATIONAL MINORITIES IN EASTERN EUROPE IN A SECRET CIA REPORT FROM 1965. 1965. str. 212—213.
- ^ Lodzinski, Slawomir (septembar 1999). „The protection of national minorities in Poland”. Warsaw: Helsinki Foundation for Human Rights. Pristupljeno 16. 1. 2010.
- ^ „Minutes of the meeting with representatives of national and ethnic minorities concerning the Report to the Secretary General of the Council of Europe on the Realisation by the Republic of Poland of the Provisions of the Framework Convention of the Council of Europe for the Protection of National Minorities” (PDF). Warsaw: Council of Europe. 3. 9. 2002. Arhivirano iz originala (PDF) 2013-10-04. g. Pristupljeno 16. 1. 2010.
- ^ S.S. (2022). „University of Silesia: Agreed concrete activities for even greater affirmation and development of Macedonian studies in Poland”. Sloboden Pečat.
| Amerika |  | |
|---|---|---|
| Evropa | ||
| Okeanija | ||