Pređi na sadržaj

Zagor

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Zagor (Trnovo).
Zagor
Premijerno izdanje u bivšoj SFRJ
Informacije iz publikacije
IzdavačSerđo Boneli
TvorciSerđo Boneli
Galijeno Feri
Prvo pojavljivanjeItalija (jun 1961)
SFRJ (1968)
Informacije u priči
Alter egoPatrik Vajlding
Datum rođenjanepoznato
Mesto rođenjaKlir Voter, Darkvud
RoditeljiBeti i Majk Vajlding
Najbolji prijateljČiko
Najveći neprijateljHelingen
Omiljena rečenicaHiljadu mi skalpova!
Hiljadu mu bubnjeva Darkvuda!
Omiljeni krikAAHHJAAAAAK!!!
Oružjekamena sekira (Tomahavk (sekira)), kolt, nož

Zagor je strip-junak autora Serđa Bonelija (scenario) i Galijena Ferija (crtež), koji je nastao 1961. godine u Italiji. Na prostorima bivše SFRJ prvi put se pojavio 1968. godine, u epizodi pod naslovom „Nasilje u Darkvudu“. Puno ime Zagora je Zagor Te-Nej, što na jeziku Algonkin Indijanaca znači „Duh sa sekirom“, što se često koristi i kao njegovo ime u stripu. Pravo ime ovog strip heroja je Patrik Vajlding. Prvobitno, Zagoru je bilo nadenuto ime Ajaks, ali se Boneli predomislio kad je saznao da postoji deterdžent istog imena[1]. Izdavačka kuća „Veseli četvrtak“ izdavač je serijala „Zagor“ za Srbiju.

Radnja[uredi | uredi izvor]

Radnja stripa se odigrava u Darkvudskoj šumi, na prostoru Severne Amerike. Zagor je predstavljen kao lik atletske građe, sa prepoznatljivim kostimom čiji je osnovni deo crvena majica sa žutim krugom u sredini, u kojem je nacrtana slika orla raširenih krila. Njegov verni pomoćnik i saputnik u brojnim avanturama je simpatični debeli Meksikanac Čiko. Tu su još i Tonka, poglavica Mohavka i Zagorov krvni brat, traper Dok Lester, indijanski vrač Mnogooki itd. Jedan od njegovih legendarnih neprijatelja je ludi naučnik po imenu Helingen.

Lik[uredi | uredi izvor]

Serđo Boneli, idejni tvorac Zagora

Zagorovo pravo ime je Patrik Vajlding (engl. Patrick Wilding), a rođen je u kolibi kod Klir Votera (Darkvud). Roditelji su mu se zvali Beti i Majk Vajlding i bili su irskog porekla. Kada je bio dečak, roditelje su mu ubili Indijanci iz plemena Abenaki, koje je predvodio propovednik Solomon Kinski. Zagora je spasao otac bacivši ga u reku, pre nego što je zajedno sa njegovom majkom nastradao u kući koju su zapalili Indijanci. Nakon toga, iz reke ga spašava skitnica Fici, čovek koji je bio bogati trgovac u Bostonu i koji se odrekao takvog načina života da bi došao da živi u divljini. Fici ga je naučio da rukuje kamenom sekirom (tomahavkom). Tokom odrastanja Patrik je tragao za Solomonom Kinskim, da bi mu se osvetio zbog smrti svojih roditelja. Jednog dana je saznao gde se on nalazi i spremio je osvetu. Došao je u selo Indijanaca Abenakija, kojima je Kinski bio neka vrsta poglavice i ubio nekoliko Indijanaca iz zasede. Nakon toga Indijance je uhvatila panika i većina je napustila selo, dok je manji broj ostao uz Kinskog. Nakon toga, Zagor je ušao u selo i ubio ostatak Indijanaca. Potom se borio sa Kinskim i savladao ga. Tada mu je Kinski rekao da je njegov otac bio bivši vojni oficir koji je izvršio zločin nad Indijancima i da je to razlog zašto su ubili njegove roditelje. Patrik nije mogao da veruje. Ali, kada je video članak u novinama i da je njegov otac proglašen krivim za taj zločin, pao je na kolena u očajanju. Tada je Kinski uzeo revolver i nanišanio u Patrika. U tom trenutku se pojavio Fici, pogodio Kinskog sekirom i ubio ga. Ipak, i Kinski je stigao da puca i pogodio Ficija, koji posle nekoliko trenutaka umire na Patrikovim rukama.

Posle tih događaja, Patrik odlazi razočaran, tužan i tada donosi odluku: „Ubuduće ću raditi samo na miru! Pokušaću izmiriti Indijance i belce, uneti više razumevanja za njih. Pomagaću onima koje ocenim pravednima, bez razmišljanja o tome ko kojoj rasi pripada“. Tako je počeo svoj put borbe protiv nepravde. Jednog dana je naišao na grupu Indijanaca koji su napali putujući družinu glumaca. Savladao ih je i ubio njihovog poglavicu. Glumci koje je spasao bili su porodica Salivan, koji će kasnije postati njegovi veliki prijatelji. Tokom upoznavanja sa njima, ispričao im je svoju tužnu priču i oni mu prave crveni kostim sa orlom na grudima, a Patrik daje sebi ime „Duh sa sekirom“ (indijanski naziv Za-gor Te-Nej).

Kasnije, tokom skupa indijanskih poglavica Darkvuda pojavljuje se u plamenom krugu na jednom proplanku. Indijanci, videvši to, pomisliše da je to duh i da ga je Manitu poslao. Tada Zagor govori: „Izbacite strah iz srca, sinovi Manitua! Veliki Duh me nije poslao na zemlju da bih vas kaznio, nego da bih vam pokazao pravi put, kako bih vam ukazao na mudre odluke. Za-gor Te-Nej je moje ime, a ova sekira je moj znak! Ne zaboravite to“. Sve poglavice su prihvatile Zagora za svog zaštitnika, osim jednog koji se zvao Oga-Ito i koji je mrzeo belce. On Zagora izaziva na dvoboj, u kojem ga Zagor pobeđuje i ubija.

Napomena: Ova priča o liku je ispričana u stripovima, Zagor priča (LMS #99) i Gospodar Darkvuda (LMS #100).

Uticaji[uredi | uredi izvor]

Na nastanak Zagora bitno su uticala tri strip-junaka: Fantom, Tarzan i Supermen[2]. Početni model na kome je Boneli izgradio svog junaka je Fantom, koga su 1936. godine stvorili Li Falk i Rej Mur. I Fantom i Zagor su prepoznatljivi po svom kostimu, žive u imaginarnoj šumi u kojoj čuvaju mir, imaju izvanredne atletske sposobnosti i smatraju ih besmrtnima. Fantom je "Duh koji hoda", a Zagor "Duh sa sekirom". Od Supermena, koga su 1938. godine stvorili Džerom Sigel i Džozef Šuster, ogleda se u simbolu koga obojica junaka nose na grudima. Serđo Boneli je dao početnu ideju, a za stilizaciju je zaslužan Galijeno Feri. Od Tarzana (Edgar Rajs Barouz, 1912.) Zagor je preuzeo karakteristično kretanje sa lijane na lijanu i ratni poklič. Sem pomenutih junaka, na Zagora su uticali i Veliki Blek, Kapetan Miki i Mandrak[2]. Zagorov lik urađen je po uzoru na američkog glumca Roberta Tejlora, ali ga Feri vremenom prilagođava svome licu[3].

Zagor u Italiji[uredi | uredi izvor]

Čiko specijal

Prvi broj Zagora izašao je juna 1961. godine u ediciji Kolana Lampo u trakastom (striscia) formatu - jedna strana odgovara jednom kaišu[4]. Nakon početne epizode, Serđo Boneli pravi pauzu od dve godine, tokom kojih Galijeno Feri preuzima i scenarističku ulogu, zajedno sa Đanluiđijem Bonelijem. Po povratku, Serđo je uspeo da Zagora izdigne u sam vrh Bonelijevih stripova s početka šezdesetih godina 20. veka. U julu 1965. godine izlazi prvi broj Zagora u klasičnom "Boneli" formatu (16h21cm), u ediciji Zenit Gigant, i to reprinti od prvog broja[5]. Kolana Lampo je nastavila sa izdavanjem Zagora sve do 1970. godine. Poslednji Zagor u trakastom formatu bio je broj 68[4]. Prelaz na veći format dozvolio je scenaristima da pišu drugačijim ritmom pripovedanja, ne ograničavajući ih brojem strana. Samim tim su i priče postale kvalitetnije. Period od 1972. do 1976. predstavlja tzv. "zlatni period", kada je Zagor postao najprodavaniji Bonelijev junak[6]. Kvalitativni nivo i nivo prodaje ovog perioda više se nikada neće dostići. Zlatni period obuhvata epizode od broja 84 do broja 138.

Zlatni period je prekinut angažovanjem Serđa Bonelija na drugim serijalima. Od 1975. godine Boneli izdaje strip junaka Mister Noa, kome se Nolita u potpunosti posvetio[7]. Sem toga, Nolita menja oca na Teksu, zbog čega u periodu od 1977. do 1980. godine ne piše sve epizode. Novi scenaristi na Zagoru su Decio Kančio, Alfredo Kasteli i Đorđo Pezin. Juna 1979. godine Boneli je izdao prvi specijalni broj edicije "Čiko"[8]. Sledeće godine je napisao svoju poslednju epizodu u redovnoj seriji, koja nosi naslov "Teror šeste planete" (Terrore dal sesto pianeta)[9]. Nakon objavljivanja petog Čikovog specijala (1983. godine), Nolita prestaje pisati scenarije za Zagora[2].

U narednom periodu Zagorove priče pišu Kasteli, Kančio, Pezin i Ticijano Sklavi, da bi Nolitino mesto preuzeo mladi autor Marčelo Tonineli[2]. Tonineli uspeva da privremeno održi Bonelijev nivo prodaje. Međutim, Tonineli ubrzo počinje menjati karakter lika. Ovaj period se poklapa sa periodom krize italijanskog stripa (početak devedesetih godina), u kome prodaja naglo opada[2]. U međuvremenu je pokrenuta edicija Tuto Zagor (1986), u kojoj su ispravljene greške ranijih edicija. Dve godine kasnije izlazi prvi "Zagor specijal"[10]. Tuto Zagor se prodavao bolje od redovne edicije, zbog čega Boneli namerava da ugasi redovnu ediciju. Tonineli predlaže radikalne promene. Serđo nije odobrio Toninelijeve ideje, zbog čega on napušta serijal. Serijal bi se najverovatnije ugasio da se u Boneliju nisu pojavila dva nova scenarista: Mauro Bozeli i Moreno Buratini. Od 1993. godine oni su pokrenuli "renesansu" Zagora, prilagodivši ga savremenoj publici, a istovremeno ne menjajući osnovne karakteristike. Ovaj period se poklapa i sa dolaskom novih crtača u ekipu: Stefano Andreuči, Rafaele dela Monika, Alesandro Kjarola, Mauro Laurenti i Gaetano Kazaro[2]. Rast prodaje dovodi do pojave novih edicija: Almanah (od 1997)[11]i Zagor maksi (od 2000)[12].

Početkom novog milenijuma, Bozeli se angažuje oko Teksa Vilera, a stvara i novog junaka (Dampira), zbog čega je njegov rad na Zagoru sve ređi. Buratini postaje glavni scenarista, a od 2007. godine i glavni urednik u redakciji[2]. Na toj poziciji se nalazi i danas.

Obeležavanje epizoda u Italiji[uredi | uredi izvor]

Zagor je počeo da izlazi 1961. godine u časopisu Zenith u kaiševima. Tek 1965. godine u Zenitu #52 Zagor je počeo da izlazi u današnjem B5 formatu. Razlika od tih 51 broja često stvara zabunu u numeraciji italijanskog regularnog izdanja. Recimo, epizoda Specijalni odred, koja ja u Italiji izašla 3. juna 2021. godine, nosila je #671, ali i Zenith Gigante #722. Prvi broj označava brojanje od kada je Zagor prešao na B5 format, a drugi od kada se Zagor ikada pojavio u tom časopisu 1961. god.[13]

Zagor u Jugoslaviji[uredi | uredi izvor]

Vidi još: Spisak epizoda stripa Zagor

U Jugoslaviji je Zagora izdavao novosadski Dnevnik u dve edicije: Zlatna serija i Lunov Magnus Strip. Prvi broj izašao je 1968. godine kao trinaesti broj Zlatne serije[14]. U Italiji taj broj nosi naslov "Rat" (Guerra; broj 31), a Dnevnik ga je objavio pod naslovom Nasilje u Darkvudu. U početku Zagor izlazi paralelno u obe edicije (Zlatna serija i Lunov Magnus Strip). Od 1971. do 1975. godine izlazi isključivo u Lunovom Magnus Stripu. U ovoj edicije je Dnevnik izdao četrdeset i jednu epizodu[15]. Od 1975. godine Zagor izlazi isključivo u Zlatnoj seriji, sve do 1992. godine tj. do njenog gašenja. Zlatna serija izdala je ukupno 304 Zagora[15]. Sem Zlatne serije i Lunov Magnus Stripa, Zagora je 80-ih godina povremeno izdavao i Strip Zabavnik. Godine 1984. Dnevnik je započeo sa izdavanjem albuma sa sličicama.

Karakteristike Dnevnikovih izdanja jesu cenzura i skraćivanje stripova, retuširanje originalnih tabli, nepoštovanje hronologije i izmena naslova, imena, naslovnih strana i sl. Sem toga, Dnevnikov format je za jedan centimetar kraći od Bonelijevog. Izbijanjem Građanskog rata u Jugoslaviji (1991-1995), Zlatna serija prestaje sa izdavanjem stripova. Poslednji Zagor izašao je u 1101-om broju Zlatne serije[15]. Poslednji brojevi nisu stigli na prostore Slovenije i Hrvatske.

Zagor u Srbiji[uredi | uredi izvor]

Brojne izdavačke kuće su u periodu od 1992. do 2008. godine nastupale sa pokušajima da nastave delatnost Dnevnika. Godine 1995. neuspeh je doživeo prvi pokušaj izdavačke kuće "Beogradska pres agencija", koja je godinu dana ranije započela sa izdavanjem edicije Strip razonoda. Sledeće godine je izdavačka kuća "Horus" započela ozbiljniji pokušaj, nastavljajući tamo gde je Dnevnik stao. Horus je objavio pet redovnih brojeva (originalna numeracija: 342-346), Tuto Zagor (reizdanja prvih brojeva; originalna numeracija 1-3), Specijal (originalna numeracija: 1), Zagor ekstra (184) i Zagor predstavlja (u kojoj je objavljivala epizode Čikove specijalne edicije). Horus je ugašen zbog konkurencije sa hrvatskom izdavačkom kućom "Slobodna Dalmacija"[16].

Godine 2001. izdavačka kuća "Vanini" započela je sa izdavanjem tri Boneli junaka, među kojima je i Zagor. Objavila je ukupno sedam Zagorovih epizoda (originalna numeracija: 411-417). Tri godine kasnije sa izdavanjem je započela kuća "Abaton", koja propada nakon šest objavljenih brojeva (originalna numeracija: 420-425)[17]. Konačno, 2008. godine na scenu stupa izdavačka kuća ,,

Veseli četvrtak". Prvi broj redovne edicije Zagor izašao je 7. februara 2008. godine (originalna numeracija: 469)[18]. Kvalitetom izdanja Veseli četvrtak je uspeo da parira hrvatskom "Ludensu" i najzaslužniji je za "renesansu" stripa u Srbiji. Redovna edicija Veselog četvrtka u Srbiji kasni tri godine u odnosu na italijansku redovnu ediciju, a u odnosu na "Ludensovu" je u prednosti devet brojeva. Već 13. juna 2008. godine Veseli četvrtak započinje sa izdavanjem Zagor specijala (u čemu je dostigao italijansku ediciju)[19], a 3. septembra i sa izdavanjem edicije Zagor Odabrane priče, u kojoj izdaju značajnije priče pre originalnog 469-og broja[20]. Vrhunac je izdavanje kolekcionarskog, tvrdokoričenog izdanja Biblioteke Zagor, u kojem su zastupljene priče od originalnog prvog broja[21]. Veseli četvrtak je započeo i sa izdavanjem Čikovih specijala, ali se edicija ugasila nakon šest brojeva[22].

Zagor u drugim bivšim JU republikama posle 1991. godine[uredi | uredi izvor]

U Hrvatskoj je Zagor počeo ponovo da izlazi nakon raspada Jugoslavije, u izdanju Slobodne Dalmacije. Prva sveska, pod nazivom Lov na vuka, izašla je u oktobru 1994. godine. Slobodna Dalmacija je nastavila tamo gde je Dnevnik stao sa izlaženjem 1991. godine.[23]

Zagorovi autori[uredi | uredi izvor]

Zagorovi crtači

Scenaristi[uredi | uredi izvor]

Scenaristi stripa su bili Đanluiđi Boneli, Mauro Bozeli, Dijego Kajeli, Decio Kančio, Đorđo Kazanova, Alfredo Kasteli, Mauricio Kolombo, Otavio de Angelis, Tito Farači, Stefano Marcorati, Ćezare Melonćeli, Luiđi Minjako, Frančesko Moreti, Dijego Palouči, Đorđo Pelicari, Mirko Perniola, Đorđo Pezin, Stefano Priarone, Renato Kvierolo, Ticijano Sklavi, Aldo Sicilijano, Bepi Vinja, Vitorio Sosi, Antonio Zamberleti, Moreno Buratini, Ade Kapone, Galijeno Feri, Serđo Boneli (pod pseudonimom Gvido Nolita), Alesandro Ruso, Danijele Nikolai, Jakopo Rauh, Marčelo Tonineli i Pjerpaolo Pelo.

Crtači[uredi | uredi izvor]

Crtači stripa su bili Galijeno Feri, Stefano Andreuči, Franko Binjoti, Gaetano i Gaspare Kazaro, Alesandro Kjarola, Franko Deveskovi, Rafaele Dela Monika, Franko Donateli, Mauricio Doti, Frančesko Gamba, Mauro Laurenti, Karlo Marčelo, Mikele Pepe, Marko Toričeli i Masimilijano Peše.

Likovi iz Zagorovog sveta[uredi | uredi izvor]

Zagorovi prijatelji[uredi | uredi izvor]

  • Čiko - Zagorov nerazdvojni pratilac
  • Tonka - poglavica Mohavka i Zagorov krvni brat
  • Fici - Traper sa kojim je Zagor odrastao posle smrti njegovih roditelja
  • Tobija, Romeo i Horacije Salivan - putujući glumci koji su sašili Zagorov prepoznatljivi kostim
  • Sivi Vuk - poglavica Komanča i Zagorov krvni brat
  • Adam Krejn - Teksaški rendžer i Zagorov krvni brat
  • Dok Lester - traper
  • Dranki Dak - pijani poštar
  • Baron Ikarovo Pero - naučnik koji pravi leteće mašine, sa kojima redovno završi razbijen o zemlju
  • Bat Baterton - simpatični, ali nesposobni detektiv
  • Trampi - lutalica i prevarant
  • Diging Bil - šašavi tragač za blagom
  • Fišleg - kapetan broda „Golden bejbi“
  • Ramat - indijski fakir sa neverovatnim moćima
  • Gutrum - vikinški kralj koji voli vino i toplo sunce Floride
  • Going-Going - poslednji primerak svoje vrste, koji jede sve pred sobom (eksere, lopate, čekić itd.)
  • Džimi Gitara - razbojnik-pokajnik, koji putuje po Divljem zapadu sa gitarom u kojoj krije pištolj
  • Manetola - poglavica Seminola sa Floride
  • Endru Kejn - lovac na veštice i čudovišta
  • Peri, pukovnik i lekar u tvrđavi „Fort Pit“, Zagorov verni prijatelj
  • Mnogooki, vrač Mohavka i veliki Zagorov prijatelj
  • Grof od Lapaleta, profesionalni džentlmen i lopov
  • Rohas, traper iz Darkvuda, Zagorov saveznik u nekim avanturama

Zagorovi neprijatelji[uredi | uredi izvor]

Uočljivi znak na Zagorovoj crvenoj majici
  • Helingen - ludi naučnik i najveći Zagorov neprijatelj
  • Kandraks - moćni keltski čarobnjak, sa kojim se Zagor sretao više puta
  • Robert Grej - čovek sa gvozdenim rukama i jedan od retkih neprijatelja koji je Zagora pobedio u dvoboju
  • Car orlova - maskirani čovek koji zapoveda ogromnim orlovima
  • Jednooki Džek - razbojnik sa staklenim okom.
  • Timber Bil - drvoseča-razbojnik
  • Supermajk - genijalni mladić, koji hoće da zameni Zagora kao heroja
  • Baron Rakoši - vampir mađarskog porekla
  • Hegel fon Aksel - „poslednji alhemičar iz Nirnberga”
  • Mortimer - genijalni zločinac
  • Vindigo - indijanski duh zla
  • Skal - razbojnik sa dva mozga, koji čita tuđe misli
  • Olaf Botegoski - Zagorov dvojnik
  • Čovek-munja - dobio je natprirodnu moć da ispaljuje munje iz ruku.

Izvori[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Biografija Zagora na stripovi.com”. 
  2. ^ a b v g d đ e Zagor, 40 godina u Hrvatskoj, specijalno kolekcionarsko izdanje, Ludens, Zagreb, 2007. godina
  3. ^ forum.stripovi.com - Bonellijevi likovi nacrtani po stvarnim osobama
  4. ^ a b Zagor Collana Lampo I Serie (Volume) - Comic Vine
  5. ^ Zagor - Enciklopedija - www.stripovi.com - Prozor u svijet stripa
  6. ^ forum.stripovi.com - pad prodaje stripova u italiji
  7. ^ Mister No - Enciklopedija - www.stripovi.com - Prozor u svijet stripa
  8. ^ „Cico Story - Sergio Bonelli[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  9. ^ „Terrore dal sesto pianeta - Sergio Bonelli[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  10. ^ „Zagor alla riscossa! - Sergio Bonelli[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  11. ^ „Almanacco dell'Avventura 1997 - Sergio Bonelli[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  12. ^ Sergio Bonelli - Maxi Zagor
  13. ^ Uvodnik u ep. Zenit 666, Veseli četvrak, #147
  14. ^ ZAGOR - Zlatna Serija 13
  15. ^ a b v Zagor popis stripova - brojeva epizoda :: Saznanje - Strip magazin
  16. ^ „Darkwood Online prodavnica stripova”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Tekst „ Izdavač ” ignorisan (pomoć)
  17. ^ „Darkwood Online prodavnica stripova | Strip Arhiv[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  18. ^ „Darkwood Online prodavnica stripova”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Tekst „ Strip Arhiv ” ignorisan (pomoć)
  19. ^ „Darkwood Online prodavnica stripova”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Tekst „ Strip Arhiv ” ignorisan (pomoć)
  20. ^ „Darkwood Online prodavnica stripova”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Tekst „ Strip Arhiv ” ignorisan (pomoć)
  21. ^ „Darkwood Online prodavnica stripova”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Tekst „ Strip Arhiv ” ignorisan (pomoć)
  22. ^ „Cico[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 31. 05. 2015. g. Pristupljeno 30. 05. 2015.  Sukob URL—vikiveza (pomoć)
  23. ^ https://www.stripovi.com/recenzije/zagor-zg-sd-01-lov-na-vuka/709/ (29.12.2020)

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Zagor na Vikimedijinoj ostavi.
  • Zagor, Comicbooks Westumulka, Pristupljeno 3. 8. 2013.
  • Zagorpedija, Viki o Zagoru, Pristupljeno 17. 9. 2013.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Загор&oldid=27835394”