Zimske olimpijske igre 1984.
Grad domaćin | Sarajevo, SFRJ | ||
---|---|---|---|
Broj država | 49 | ||
Broj sportista | 1.272 (998 m i 274 ž.) | ||
Broj sportova | 6 | ||
Broj takmičenja | 49 | ||
Otvaranje igara | 8. februar 1984. | ||
Zatvaranje igara | 19. februar 1984. | ||
XIV Zimske olimpijske igre su održane 1984. godine u Sarajevu, tadašnjoj Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji. Ostali gradovi kandidati za Olimpijske igre su bili Saporo, Japan i Falun / Geteborg, Švedska.
Ovo su bile prve zimske i druge zaredom igre generalno održane u istočnoj Evropi, na govornom području slovenskih jezika i u socijalističkoj zemlji, kao i prve i za sada jedine Olimpijske igre održane u državi iz Pokreta nesvrstanih i u većinski muslimanskom gradu. Takođe, ovo je bilo prvi put da se Olimpijske igre organizuju na Balkanskom poluostrvu nakon prvih u modernom dobu u Atini.
Nadmetanje za domaćinstvo
[uredi | uredi izvor]Nadmetanje za domaćinstvo Zimskih olimpijskih igara 1984. | |||||
---|---|---|---|---|---|
Grad | Država | Prvi krug | Drugi krug | ||
Sarajevo | Jugoslavija | 31 | 39 | ||
Saporo | Japan | 33 | 36 | ||
Geteborg | Švedska | 10 | - |
Sarajevo je organizaciju zimskih olimpijskih igara dobilo 19. maja 1978. u konkurenciji s japanskim Saporom i zajedničkom kandidaturom švedskih gradova Falun i Geteborg.[2] MOK se pri tome delimično vodio političkim razlozima - kao nesvrstana zemlja, tadašnja Jugoslavija je davala manje prilike za hladnoratovske bojkote - ali glavni je motiv ipak bila želja da se Igre, kao simbol svjetskog mira i bratstva među ljudima - održe u gradu koji je dotada obično bio vezivan za izbijanje Prvog svjetskog rata.
Za vlasti Jugoslavije sarajevske Olimpijske igre su bile sjajna prilika da državu svetu predstave u najboljem mogućem svetlu, i u tom nastojanju ih nije omela ni velika ekonomska kriza koja je SFRJ bila pogodila početkom 1980-ih. U Igre su utrošena velika sredstva, te sagrađen veliki broj impozantnih građevina i ostale infrastrukture. U tome su vlasti imale podršku Sarajlija, a već pre samog održavanja su Igre dovele do povećanja interesa za zimske sportove, dotada gotovo nepoznate u tom delu Jugoslavije.
Borilišta
[uredi | uredi izvor]Borilišta u gradu
[uredi | uredi izvor]- Stadion Koševo - ceremonija otvaranja
- Ledena dvorana Zetra - umetničko klizanje, hokej na ledu, ceremonija zatvaranja
- Klizalište Zetra - brzo klizanje
- Skenderija - hokej na ledu
Borilišta na planinama
[uredi | uredi izvor]- Bjelašnica - muško alpsko skijanje
- Jahorina - žensko alpsko skijanje
- Igman, Veliko Polje - skijaško trčanje, nordijska kombinacija, biatlon
- Trebević - bob, sankanje
-
Stadion Koševo
-
Jahorina
-
Staza za bob na Trebeviću
Detalji sa Olimpijskih igara
[uredi | uredi izvor]XIV Zimske olimpijske igre su otvorene 8. februara 1984. na sarajevskom stadionu Koševo. Olimpijsku baklju do najvišeg postolja donela Sanda Dubravčić.
Kratak pregled
[uredi | uredi izvor]- Ovo su prve i za sada jedine Zimske olimpijske igre u komunističkoj državi.
- Organizacija 14. ZOI koštala je 142,6 miliona dolara, a polovina prihoda bila je ostvarena od prodaje prava na TV prenos.
- Ukupno je prodato 250.000 ulaznica, a samo u inostranstvu 200.000, dok su TV prenos sarajevske „bele olimpijade“ pratile dve milijarde ljudi.
- Učestvovalo je 1.272 sportista iz 49 zemalja, a sa Igara je izveštavalo više od 4.500 novinara.
- Trka na 20 km je dodata u žensko takmičenje u nordijskom skijanju.
- Skijaš Jure Franko je osvojio prvu medalju za Jugoslaviju na ZOI u istoriji - srebrnu medalju u veleslalomu.
- Marja-Lisa Hamalainen je osvojila sve tri pojedinačne trke u skijaškom trčanju.
- Gaetan Buše (Kanada) i Karin Enke (Istočna Nemačka) su osvojili po dva zlata u brzom klizanju, dok je ženski tim Istočne Nemačke osvojio 9 od 12 mogućih medalja u tom sportu.
- Biatlonac Erik Kvalfos iz Norveške je osvojio po jedno zlato, srebro i bronzu.
- Blizanci Fil i Stiv Mare iz SAD su osvojili prvo i drugo mjesto u slalomu.
- Džejn Torvil i Kristofer Din, plesni klizački par iz Velike Britanije, su svojim nastupom osvojili maksimalne ocene za umetnički utisak.
- Nakon 14. ZOI Sarajevu je, uz prelepe olimpijske objekte, ostalo 2.850 novoizgrađenih komfornih stanova, više lepih hotela i mnogo toga drugog, a bilo je otvoreno i 9.500 novih radnih mesta.
- Izložba o olimpijskom Sarajevu obišla je 1640 gradova bivše Jugoslavije i sveta.
Maskota
[uredi | uredi izvor]Čitaoci jugoslovenskih novina su zamoljeni da odaberu maskotu Zimskih olimpijskih igara 1984. među 6 finalista. Pobednik je bio Vučko, mali vuk, kojeg je dizajnirao slovenački dizajner i crtač Jože Trobec. Vučko je simbolizovao želju ljudi da se sprijatelje sa životinjama. Prema MOK-u, Vučko je pomogao da se promene predrasude o vuku kao zastrašujućoj i krvožednoj životinji.[3]
Ostali finalisti su bili veverica, jagnje, divokoza, bodljikavo prase i grudva snega.
Spisak sportova
[uredi | uredi izvor]Medalje
[uredi | uredi izvor]Izgled medalje: na prednjoj strani je zvanični amblem, stilizovana snežna pahulja koju je dizajnirao Miroslav Antonič iznad koje se nalaze Olimpijski krugovi. Po obodu kruga je ispisan tekst XIV Zimske Olimpijske Igre - Sarajevo 1984. Na zadnjoj strani je stilizovana glava atletičara krunisanog lovorovim vencem.[4] Ukupno je napravljeno 285 medalja u kovnici Majdanpek, a 222 su dodeljene.[4]
Međunarodni olimpijski komitet ne priznaje opšte bodovanje po državama; tabele s medaljama imaju informativnu svrhu. Tabela po državama se zasniva na broju osvojenih medalja, sa zlatnim koje imaju prednost u odnosu na srebrne i bronzane. Pobeda tima računa se kao jedna medalja.[5]
Tabela medalja osvojenih na Zimskim olimpijskim igrama u Sarajevu 1984. godine:
Zimske olimpijske igre 1984. | |||||
---|---|---|---|---|---|
Mesto | Država | Ukupno | |||
1 | Istočna Nemačka | 9 | 9 | 6 | 24 |
2 | Sovjetski Savez | 6 | 10 | 9 | 25 |
3 | Sjedinjene Države | 4 | 4 | 0 | 8 |
4 | Finska | 4 | 3 | 6 | 13 |
5 | Švedska | 4 | 2 | 2 | 8 |
6 | Norveška | 3 | 2 | 4 | 9 |
7 | Švajcarska | 2 | 2 | 1 | 5 |
8 | Kanada | 2 | 1 | 1 | 4 |
Zapadna Nemačka | 2 | 1 | 1 | 4 | |
10 | Italija | 2 | 0 | 0 | 2 |
11 | Ujedinjeno Kraljevstvo | 1 | 0 | 0 | 1 |
12 | Čehoslovačka | 0 | 2 | 4 | 6 |
13 | Francuska | 0 | 1 | 2 | 3 |
14 | Japan | 0 | 1 | 0 | 1 |
SFR Jugoslavija | 0 | 1 | 0 | 1 | |
16 | Lihtenštajn | 0 | 0 | 2 | 2 |
17 | Austrija | 0 | 0 | 1 | 1 |
39 | 39 | 39 | 117 |
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Sarajevo 1984 XIV Olympic Winter Games, odeljak Olympic Collection EMBLEM
- ^ KO JE DOVEO OLIMPIJADU U SARAJEVO !? Zimske olimpijske igre 1984 (na jeziku: engleski), Pristupljeno 2022-11-10
- ^ Official website of the Olympic Movement
- ^ a b Sarajevo 1984 XIV Olympic Winter Games, odeljak Olympic Collection MEDAL
- ^ Sarajevo 1984 XIV Olympic Winter Games, odeljak OLYMPIC RESULTS
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor]- IOC sajt Zimskih olimpijskih igara u Sarajevu 1984. godine
- „Official Report from the Organizing Committee”. Arhivirano iz originala 04. 02. 2012. g.
- Lepo je bilo u Sarajevu 1984. („Politika“, 13. februar 2016)
- Zimske olimpijske igre u Sarajevu: Vučko, Jurek-burek i raja (B92, 8. februar 2019)
- SARAJEVO '84 the best Olympic Winter Games ever - Documentary
- Zimske olimpijske igre Sarajevo 1984.
- Kako je raja iz Sarajeva golim rukama stvorila Olimpijske igre(Index, 08.02.9021.)