Зора Зулуа
| Zora Zulua | |
|---|---|
| Izvorni naslov | Zulu Dawn |
| Žanr | istorijska drama |
| Režija | Daglas Hikoks |
| Scenario | Siril Enfild |
| Glavne uloge | Bert Lankaster Piter O'Tul Bob Hoskins |
| Godina | 1979. |
| Trajanje | 121 minuta |
| Zemlja | SAD |
| Jezik | engleski |
| IMDb veza | |
Zora Zulua (engl. Zulu Dawn), američka istorijska drama snimljena 1979. godine, sa Piterom O'Tulom i Bertom Lankasterom u glavnim ulogama.[1][2]
Tema
[uredi | uredi izvor]Zasnovan na istorijskim događajima, ovaj film opisuje Anglo-Zulu rat i bitku kod Isandluane (1879) iz britanske perspektive. Tematski, film predstavlja uvod u raniji film Zulu iz 1964. godine.
Sadržaj
[uredi | uredi izvor]
Januara 1879, britanski guverner Južne Afrike (kolonija Natal) odlučuje da isprovocira rat sa susednom kraljevinom Zulu, kako bi uništio poslednju nezavisnu afričku državu u susedstvu britanskih kolonija, uprkos naporima britanskih misionara i Zulu kralja Kečvaja da očuvaju mir. Sa tim ciljem, kralju Kečvaju je uručen ultimatum da u roku od 30 dana razoruža svoju vojsku i prihvati britansku vlast. Kečvajo odbija ove uslove, ali obećava da neće napasti britanske kolonije. U odgovor, britanska vojska pod komandom lord Čelmsforda upada u zemlju Zulua i kreće na prestonicu, Ulundi.
Britanska vojska je oštro podeljena na dve klaseː nadmene aristokratske oficire, pune samopouzdanja pošto je vojska Zulua većinom naoružana samo kopljima, i proste vojnike iz najnižih slojeva društva, podvrgnute surovoj disciplini. Između njih se nalaze podoficiri, unapređeni između običnih vojnika, koji nemilosrdno tlače podređene vojnike, ali se zato ropski ulaguju oficirima i slepo slušaju njihova naređenja. Britanskim jedinicama pridružena je masa slabo naoružanih Afrikanaca u britanskoj službiː većina ima samo koplja i štitove, a tek svaki deseti ima pušku sa samo 5 metaka. Afričke vojnike britanski oficiri tretiraju sa otvorenim rasizmomː u jednoj sceni, nakon što se jedan od afričkih vojnika utopio u reci, narednik Blumfild kuka što je upropašćeno 5 dragocenih metaka, dok prisutni pukovnik mirno kaže da se crnački vojnici ionako ne broje. Jedina dobro naoružana i uniformisana crnačka jedinica su Sikali konjanici, afrički hrišćani pod komandom potpukovnika Durnforda, koji jedini pokazuje otvorene simpatije prema Afrikancima. Za to vreme, vojska Zulua, sastavljena uglavnom od kopljanika sa vrlo malo starih pušaka, kreće se u susret napadaču. Zapovednik Zulua upućuje trojicu mladih ratnika da se predaju Britancima i kažu im da je impi (vojska Zulua) daleko na istoku, kod prestonice. Ovo lukavstvo uspeva. Nakon što se britanska vojska ulogori kod planine Isandluana, lord Čelmsford odlazi sa glavninom vojske na Ulundi, dok ostatak vojske pod komandom potpukovnika Pulina i Durnforda ostaje da čuva logor.
Za to vreme, glavnina Zulua se neopaženo privukla britanskom logoru i sakrila se u skrivenoj dolini, svega nekoliko kilometara od Isandluane. Britanska konjička izvidnica ih slučajno otkriva, i Zului kreću na juriš, dok im Britanci izlaze u susret, umesto da se utvrde u logoru, kako im savetuju lokalni burski kolonisti, iskusni u borbi sa Zuluima. Potpukovnik Durnford sa konjicom kreće u napad, ali je ubrzo potisnut masom Zulu ratnika koji jurišaju neustrašivo. Ispred logora, britanska pešadija naoružana modernim puškama i topovima uspeva da zadrži napad, ali im postepeno nestaje municije. Nedostatku municije doprinosi i birokratska organizacija britanske vojske, pošto narednik Blumfild odbija da podeli municiju afričkim vojnicima i zahteva da svi čekaju na red dok oko njega besni bitka. Ostavši bez metaka, u borbi prsa u prsa malobrojni Britanci su lako pregaženi. Potpukovnik Durnford sa preživelim ljudima pokušava da odbrani logor, ali gine u borbi, dok potpukovnik Pulin gine u svom šatoru, nakon što je napisao pismo svojoj ženi. Dvojica mladih oficira pokušavaju da spasu pukovsku zastavu, ali obojica ginu, dok zastava pada u reku. Kasno uveče, lord Čelmsford se vraća u uništeni logor i u šoku posmatra pokolj svoje vojske od strane neprijatelja koga je sve vreme potcenjivao.[3][4][5][6][7]
Uloge
[uredi | uredi izvor]- Piter O'Tul - Lord Čelmsford, general britanske kolonijalne vojske u Južnoj Africi.
- Bert Lankaster - potpukovnik Entoni Durnford, britanski kolonijalni oficir i zapovednik Natalskog domorodačkog kontingenta.
- Denholm Eliot - potpukovnik Henri Pulin, zapovednik britanskog logora kod Isandluane.
- Bob Hoskins - narednik Vilijams, surovi i neustrašivi podoficir britanske pešadije.
- Piter Von - intendantski narednik Blumfild, oličenje birokratske sitničavosti, rasizma i klasne podeljenosti u britanskoj vojsci.
- Najdžel Devenport - pukovnik Džordž Hamilton Braun, jedan od zapovednika Natalskog domorodačkog kontingenta.
Kritike
[uredi | uredi izvor]Na sajtu Roten Tomejtos, 50 posto kritičara dalo je ovom filmu pozitivnu ocenu.[2]
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ Hickox, Douglas (1979-12-14), Zulu Dawn, Burt Lancaster, Peter O'Toole, Simon Ward, Zulu Dawn NV, Lamitas, Samarkand, Pristupljeno 2024-09-14
- ^ a b „Zulu Dawn | Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-09-14.
- ^ „For God’s Sake Come Back: The Legacy of Zulu Dawn”. Penn Moviegoer (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-09-14.
- ^ History, Military (2020-10-14). „War on Film: Zulu Dawn | The Past”. the-past.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-09-14.
- ^ „REVIEW: "ZULU DAWN" (1979) STARRING BURT LANCASTER AND PETER O'TOOLE BLU-RAY/DVD TWIN PACK - Cinema Retro”. cinemaretro.com. Pristupljeno 2024-09-14.
- ^ Zulu Dawn (1979) (na jeziku: engleski), Pristupljeno 2024-09-14
- ^ „Zulu Dawn”. Empire (na jeziku: engleski). 2006-03-08. Pristupljeno 2024-09-14.