Karl Ernst Riter

Karl Ernst Riter
Lični podaci
Datum rođenja	(1792-02-17)17. februar 1792.
Mesto rođenja	Estonija, Ruska Imperija
Datum smrti	16. novembar 1876.(1876-11-16) (84 god.)
Mesto smrti	Dorpat, Ruska Imperija
Obrazovanje	Univerzitet u Tartuu
Naučni rad
Polje	Biologija, embriologija, geologija, meteorologija, geografija
Institucija	Ruska akademija nauka Rusko geografsko društvo

Karl Ernst Riter (Karl Ernst Riter fon Ber) (rus. Карл Эрнст фон Бэр), (1792, Estonija — 1876, Dorpat) bio je prirodnjak, biolog, geolog, meteorolog, geograf i jedan od osnivača embriologije.

Biografija

Rođen je 17. februara 1792. godine u Estoniji u baltičkonemačkoj plemićkoj porodici. Detinjstvo je proveo u Lasila Manoru, Estoniji. Njegovi preci uglavnom su bili doseljenici iz Vestfalija.

Obrazovanje

Školovao se za viteza u Sabornoj školi u Revalu (Talin) i „Imperial Univerzitetu“ u Dorpatu (Tartu), od kojih je u svakoj stekao kvalitetno obrazovanje.

Tokom školovanja, 1812. godine, bio je poslat u Rigu kako bi pomogao gradu nakon opsade Napoleonove vojske. Tokom boravka u Rigi, pokušao je da pomogne bolesnima i ranjenima, i tada shvatio da je njegovo dotadašnje obrazovanje predstavljalo loš izbor. Nakon što je diplomirao, obavestio je svog oca da želi u inostranstvo kako bi se posvetio obrazovanju koje je predtavljalo njegov životni poziv.

Nakon odlaska iz Tartua, nastavio je školovanje u Berlinu, Beču i Vircburgu, gde ga je Dolinger (nem. Ignaz von Döllinger) uveo u novu oblast embriologije.

Karijera

Kuća u kojoj je Karl odrastao

Godine 1817. postao je profesor na Univerzitetu „Konigcberg“ (nem. Albertus-Universität Königsberg). Redovni profesor zoologije postao je 1821. godine a potom i anatomije 1826. godine.

Kratko je predavao i u Sankt Peterburgu, tokom 1829. godine, ali se ubrzo vratio u Konicberg.

U Sankt Peterburg ponovo je otišao 1834. godine, kada se pridružio ruskoj Akademiji nauka. U periodu od 1834—1846. godine, bio je posvećen zoologiji a zatim je radio na uporednim istraživanjima anatomije i fiziologije (1846-62).

Njegova interesovanja bila su: anatomija, ihtiologija, etnografija, antropologija i geografija. u Rusiji se pridružio velikim terenskim istraživanjima, uključujući i istraživanje ostrva Nova Zemlja.

Poslednje godine života (1867-76) proveo je u Dorpatu, gde je postao jedan od vodećih kritičara Čarlsa Darvina.

Doprinosi

Embriologija

naučni rad

Studirao je rani razvoj životinja. Otkrio je blastulu fazu razvoja i notohord.

Zajedno sa Hajnc Kristijanom Panderom (Heinz Christian Pander) i na osnovu rada Kaspar Friedriha Volfa (Caspar Friedrich Wolff) , opisao je svoju teoriju klica, sloja razvoja, (Ektoderm, Mezoderm i endoderm). Kao princip različitih vrsta, stvorio je temelj komparativne embriologije u knjizi „Preko evolucione istorije životinja“ (1828).

Završio je istraživanje evoluciju jajne ćelije na kome je radio Edgar Alen, američki anatom i filozof. Istraživanje je završio i objavio 1827. godine, na Akademiji nauka u Sankt Peterburgu.

Formulisao je ono što je postalo poznato kao zakoni embriologiji:

• Opšte karakteristike grupe kojoj pripada embrion razvoja pred posebnim karakteristikama
• Opšti strukturni odnosi se na isti način formiraju pre najviše specifične pojave
• Oblik datom embrionu ne konvertuje se na drugim određenim oblicima, ali se odvaja se od njih
• Embrioni viših životinja nikada ne liče na odrasle životinje, kao što su manje razvijene, već je to samo njen embrion

Evolucija

Iz studija komparativne embriologiji, verovao je u transmutaciju vrsta ali je kasnije odbacio teoriju prirodne selekcije koju je predložio Čarls Darvin. Tvorac je ranog filogenetskog stabla u kome je otkrio ontogene i filogeniju embriona kičmenjaka.

Verovao je teoriju teleološke snage u prirodi koja se odnosila na oblik evolucije ortogeneze.

Geološka i geograska istraživanja

Bista u Tom Hilu

Termin „Baerova teorija“ primjenjuje se na nepotvrđenom ideji da se na severnoj hemisferi, erozija javlja uglavnom na desnoj obali reke, dok se južnoj hemisferi javlja sa leve strane. U svojoj temeljnoj teoriji, koja nikada nije formulisana, erozija reka zavisi od smera toka (na severnoj hemisferi, reka teče od juga ka severu, prema teoriji, razjeda njenu desnu obalu, a dok je u istoj hemisferi, teče od severa ka jugu narušava levu stranu, zbog Koriolisovog efekta.

Istražvao je ostrvo Novu Zemlju 1837. godine i prikupljao biološke uzorake.

Bio jedan od osnivača ruskog geografskog društva.

Proučavao je biološko vreme - percepciju vremena u različitih organizama.

Nagrade i priznanja

• Izabran je za počasnog, stranog, Američke akademije nauka i umetnosti 1849. godine
• Član Kraljevske švedske akademije nauka, 1850. godine
• Predsednik Estonijske matice prirodnih nauka u periodu 1869—1876. godine
• Suosnivač i prvi predsednik ruskog Entomološkog društva
• Član akademije nauka i umetnosti Kraljevine Holandije

Nasleđe

Njegove biste nalaze se na Tom Hilu u Tartu, Lasila u Estoniji i na Zoološkom muzeju u Sankt Petersburgu u Rusiji.

Pre nego što je Estonija krunu konverzovala u evro, novčanica od 2 krune nosila je njegov portret.

„Ber ostrvo“ nosi njegovo ime zbog velikih doprinosa u istraživanju meteorologije (1830- 1840) u Arktiku.