Kaštel Juranović
| Kaštel Juranović | |
|---|---|
06.jpg) Pogled na glavni ulaz u kaštel | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Bački Monoštor |
| Opština | Sombor |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | dvorac ; kaštel |
| Vreme nastanka | 1823 |
| Tip kulturnog dobra | upućen predlog za proglašavanje i utvrđivanje statusa spomenika kulture |
| Vlasnik | Privatno vlasništvo |
Kaštel Juranović, poznat i kao kaštel Vamošer, nalazi se na putu Bački Monoštor – Sombor, sagrađen 1823. godine.[1][2] Kaštel teritorijalno pripada opštini Sombor, centru Zapadnobačkog okruga.
Lokacija
[uredi | uredi izvor]U široj okolini Sombora postojalo je nekoliko kaštela bogatih porodica, koji su prestavljali arhitektonski raskošne građevine. Jedan od njih je kaštel Juranović podignut je uz samu obalu Velikog bačkog kanala, na putu između Sombora i Monoštora.
Istorija
[uredi | uredi izvor]Kaštel je sagradio somborski plemić Anton Krušper mlađi početkom 19. veka, 1823. godine. Imućna somborska porodica Semza u drugoj polovini 19. veka je postala novi vlasnik kaštela.
U drugoj polovini 19. veka kaštel je postao vlasništvo imućne somborske porodice Semze. Godine 1893. Semze su kaštel prodale Nandoru Vamošeru iz bogate monoštorske jevrejske porodice.
Vamošer je kaštel obnovio i uredio. U okviru same građevine postojala je i jevrejska kapelica. U samom kaštelu je postojalo deset soba, a ispod kaštela se nalazio prostran podrum.[1] Vamošer je uredio i okolno imanje. U njegovoj blizini posadio je i park sa visećom baštom.[2]
Pred Drugi svetski rat naslednici Nandora Vamošera prodali su kaštel Georgu Juranoviću, industrijalcu iz sela Prigrevice kraj Apatina, po kome i danas nosi naziv. Posle Drugog svetskog rata kaštel je nacionalizovan.[1]
Kaštel danas
[uredi | uredi izvor]Danas je ovo zdanje u funkciji privatnog stambenog objekta i nije otvoren za posetioce.
Za kaštel je upućen predlog za proglašavanje i utvrđivanje statusa spomenika kulture.[2]
Zanimljivost
[uredi | uredi izvor]Početkom 19. veka kada je kaštel građen, ovde je pronađen građevinski materijal još iz rimskog vremena.
Posle Prvog svetskog rata u kaštelu i njegovoj okolini su snimani kadrovi igranih filmova Prve jugoslovenske fabrike filmova, koju je 1923. godine u Somboru pokrenuo kinematograf Ernest Bošnjak.[1]
Galerija
[uredi | uredi izvor]-
Kaštel Juranović (Vamošer) -
Kaštel Juranović (Vamošer) -
Kaštel Juranović (Vamošer) -
Kaštel Juranović (Vamošer) -
Kaštel Juranović (Vamošer) -
Kaštel Juranović (Vamošer)
01.jpg)
07.jpg)
,_Ba%C4%8Dki_Mono%C5%A1tor_18.jpg)
,_Ba%C4%8Dki_Mono%C5%A1tor_12.jpg)
,_Ba%C4%8Dki_Mono%C5%A1tor_03.jpg)
,_Ba%C4%8Dki_Mono%C5%A1tor_06.jpg)
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v g Stepanović, Milan. „Kašteli kraj Sombora”. Ravnoplov. Pristupljeno 1. 11. 2020.
- ^ a b v „Kaštel Vamošer”. Dvorci - info. Pristupljeno 1. 11. 2020.
