Kilva
Kilva Kilwa Kisiwani | |
---|---|
Svetska baština Uneska | |
Zvanično ime | Ruševine Kilva Kisivani i Songo Mnara |
Mesto | Kilwa District, Tanzanija |
Koordinate | 8° 58′ 54″ J; 39° 31′ 02″ I / 8.98173° J; 39.51722° I |
Kriterijum | kulturna: iii |
Referenca | 144. |
Upis | 1981. (5. sednica) |
Ugroženost | 2004 |
Veb-sajt | http://whc.unesco.org/en/list/144 |
Kilva ili Kilva Kisivani (svah. Kilwa Kisiwani - Велика Килва) je geografski pojam koji se odnosi na tri lokaliteta u Tanzaniji - na grad Kilva Masoko, na ostrvo Kilva Kisivani koje se nalazi 1,5 kilometar udaljeno od ovog grada i naselje Kilva Kivinje koje se nalazi 20 kilometara severno od grada Kilva Masoko. Sva tri lokaliteta se nalaze na obali Indijskog okeana u Kilva distriktu koji je jedan od šest distrikta regiona Lindi.
Kilva Masoko
[uredi | uredi izvor]Kilva Masoko je lučki gradić na obali Indijskog okeana koji je po popisu iz 2002. godine imao 12.324 stanovnika. Reč masoko na svahili jeziku se odnosi na pijacu. Značajna aktivnost u naselju je ribolov.
Kilva Kisivani
[uredi | uredi izvor]Kilva Kisivani je ostrvo koje se nalazi nasuprot grada Kilva Masoko. Na svahili jeziku reč kisiwani znači ostrvo. Danas na ostrvu živi oko 500 stanovnika, a na njemu se nalaze ostaci utvrđenja iz vremena nekadašnjeg sultanata koji su upisani na listu Svetske baštine 1981. godine, a zbog ugroženosti prirodnim faktorima (erozija i plavljenje) i na listu ugroženih mesta Svetske baštine 2004. godine.
Kilva Kivinje
[uredi | uredi izvor]Grad Kilva Kivinje je osnovan u 17. veku nakon uništenja velikog dela naselja na ostrvu Kilva. Prema popisu iz 2002. godine u naselju živi 13.374 stanovnika. Kivinje je reč na svahili jeziku koja se odnosi na vrstu drveta (tamaris).
Istorija
[uredi | uredi izvor]Kao prvi stanovnici Kilve spominju se Mtakata, Mranga i Mčinga sa kraljem Mrimba. Sultanat Kilva je osnovao u 11. veku persijski princ Ali-ibn-al-Hasan iz Širaza.[1] Visok nivo razvoja sultanata zabeležio je 1331. godine putopisac Ibn Batuta navodeći gostoprimstvo tadašnjeg sultana Hasana-ibn-Sulejmana. Iz istog perioda datiraju i palata Husuni Kubva i proširenje Velike džamije.
Portugalski moreplovac Pedro Alvares Kabral je 26. jula 1500. godine uplovio u luku Kilva, ali nije uspeo da se nagodi sa sultanom oko plaćanja poreza portugalskom kralju, što je tri godine kasnije u svojoj drugoj ekspediciji za Indiju postigao Vasko da Gama. Portugalci u to vreme opisuju grad kao utvrđeno naselje sa oko 12 hiljada stanovnika, uskih ulica sa visokim kućama koje imaju terase i unutrašnje vrtove i lukom u kojoj se nalazio veći broj brodova. Portugalci su grad prvi put razorili 1505. godine, a Kilva je potom plaćala porez portugalskom kralju do 1512. godine kada je osvajaju Arapi.
Grad se ponovo razvija, do omanskog osvajanja 1874. godine. Tokom 19. veka Kilva je napuštena i zapuštena. Sredinom 20. veka počinju arheološka istraživanja na ostrvu da bi lokalitet bio stavljen 1981. godine na listu Svetske baštine.
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ James Hastings, Encyclopedia of Religion and Ethics Part 24, (Kessinger Publishing: 2003), pp. 847