Kičevski partizanski odred

Kičevski partizanski odred „Kozjak“
Jugoslovenska partizanska zastava
Postojanje	25. april - 21. maj 1943.
Deo	Narodnooslobodilački partizanskih odreda Jugoslavije

Kičevski narodnooslobodilački partizanski odred „Kozjak“ (nazivan i 2. odred Prve operativne zone) bio je partizanska jedinica u sastavu Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije tokom Drugog svetskog rata u Jugoslaviji.

Istorijat

Formiran 25. aprila 1943. godine na planini Bistra od oko 40 boraca bivšeg Kruševskog odreda Pitu Guli iz kičevskog kraja i Debaraca. Nosio je naziv NOP Kozjak. Odred se na planini Lopušnik 21. maja 1943. nakratko spojio sa Kičevsko-mavrovskim partizanskim odredom U julu i avgustu 1943. dejstvovao je na području Kičeva i Debaraca, napadajući italijanske karabinjerske stanice i manja uporišta, železničke stanice i saobraćaj na komunikaciji Kičevo—Struga,vršio diverzije na telefonsko-telegrafskim linijama; noću 1/2. avgusta, na dan 40-godišnjice Ilindenskog ustanka, izvršio je iznenadni upad u Kruševo, u kojem je vodio kraću, ali oštru borbu sa nadmoćnijim bugarskim jedinicama, pa se potom povukao. Odred je sprečio da bugarski okupator održi pripremljenu manifestaciju povodom Ilindenskog ustanka za svoje velikobugarske ciljeve. Posle kapltulacije Italije učestvovao je u borbama za oslobođenje Kičeva 11. septembra, a zatim je 12. septembra kod sela Bigor Dolenaca, na albansko-bugarskoj demarkacionoj liniji, odbio napad oko 200 bugarskih vojnika koji su nameravali da zauzmu Kičevo. Delatnost ovog odreda bila je najvećim delom patroliranje, a pojedini pripadnici odreda su obavljali kurirske poslove ili su pratili partijske rukovodioce i vojskovođe. Odred je osudio bugarske kvislinge, gradonačelnike Ivančišta i Malkoec, na smrt. Iz delatnosti ovog odreda poznato je da je uspeo da razoruža osam italijanskih graničara na putu Kladnik-Karbunica. Odred je ušao u sastav Kičevkog (drugog) bataljona 23. septembra 1943.