Klasifikacija lekovitih mineralnih voda
Klasifikacija lekovitih mineralnih voda je postupak kojim se prema određenim propisanim kriterijumima a na osnovu sastava i namene, voda razvrstava u četiri klase ili grupe.[1]
Opšte informacije
[uredi | uredi izvor]U prirodi je prisutan veliki broj lekovitih mineralnih voda, koje zahvaljujući svojim fizičko-hemijskim svojstvima imaju široku primenu u balneologiji, ali i u svakodnevnoj upotrebi.[2][3]
Lekovite mineralne vode koje se koriste za kupanje u njima (hidroterapija) ili piće, razvrstavaju se na osnovu više kriterijuma, kao što su opšta mineralizacija, jonski i gasni sastav, sadržaj terapeutski aktivnih komponenti, radioaktivnost, kiselost, odnosno alkalnost, i temperatura, razvrstavaju se na više načina.[1]
Klasifikacija na osnovu hidrogeološke strukture
[uredi | uredi izvor]Na osnovu hidrogeološke strukture - tipa akvifera (izdana), npr. na teritoriji Srbije izdvojene su četiri grupe mineralnih i termalnih voda:[4]
- Mineralne i termalne vode vulkanogenih masiva
- Mineralne i termalne vode karstnih područja
- Mineralne i termalne vode oblasti metamorfiti
- Mineralne i termalne vode hidrogeoloških basena.
Klasifikacije prema anjonsko-katjonskom sastavu i sadržaju komponentni
[uredi | uredi izvor]| Klasa | Količina minerala | Karakteristike |
|---|---|---|
| I. Vode povišene mineralizacije | 1 - 5 g/l | Kad se piju deluju na čovečiji organizam slično kao „obične“ malo mineralizovane vode. |
| II. Vode srednje mineralizacije | 5 - 15 g/l | Po svojoj osmotskoj koncentraciji slične su koncentraciji plazme u krvi. Najpogodnije su za primenu u balneologiji (piju kao lek). |
| III. Vode visoke mineralizacije | 15 - 35 g/l | Najčešće služe za lečenje kupanjem. Pojedini tipovi voda se piju, kao što su hloridno-hidrokarbonatne i hidrokarbonatne vode natrijumske grupe. |
| IV. Rasolne vode | 35 - 150 g/l | U prirodnom obliku koriste se isključivo za kupanje. Izuzetno se u balneologiji mogu koristi za piće uz prethodno razblaživanje malo mineralizovanim ili vodama povišene mineralizacije. |
| Grupa | Elemeti | Karakteristike |
|---|---|---|
| Prva grupa elemanta | Fe, Co, As, J, Br i eventualno B. | Grupu čine elementi sa izraženim farmakološkim dejstvom. |
| Druga grupa elemanta | J, Fe, Cu, Mo, Zn, Co, Mn, a moguće i Ni i Ba. | Elemeti iz ove grupe imaju tačno utvrđeni uticaj na hormonalne i fermentalne procese u organizmu. |
| Treća grupa elemanta | As, Pb, Se, Hg, V, F. | Ovu grupu čine elementi toksični za organizam |
| Četvrta grupa elemanta | Ti, Zr, Ir, Cs, Ge i mnogi drugi. | Elemeti iz ove grupe otkriveni su u tkivu i tkivnim tečnostima čoveka. Njihova biološka uloga još nije utvrđena. Kada su gasovi u pitanju kao balneološki korisni smatraju se CO2, H2S i Rn. |
Izvori
[uredi | uredi izvor]- ^ a b Balderer, Werner; Porowski, Adam; Idris, Hussein (17. 3. 2014). Thermal and Mineral Waters: Origin, Properties and Applications. James W. LaMoreaux. Springer Science & Business Media. str. 71. ISBN 978-3-642-28824-1.
- ^ Stuyfzand P J (1986) A new hydrochemical classification of watertypes, with Dutch examples of application. H2O (19) 1986 number 23 (in Dutch)
- ^ dr Aleksandar Dimić Mesto balneoterapije u lečenju reumatskih bolesti [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. novembar 2014), Pristupljeno 08/2010.
- ^ Protić D., Mineralne i termalne vode Srbije, Posebna izdanja, knjiga 17, Beograd, (1995).
- ^ Veselin Dragišić, Osnovi hidrografije, Rudarsko-geološki fakultet, Beograd
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Balderer, Werner; Porowski, Adam; Idris, Hussein (17. 3. 2014). Thermal and Mineral Waters: Origin, Properties and Applications. James W. LaMoreaux. Springer Science & Business Media. str. 71. ISBN 978-3-642-28824-1.
- Selinus, Olle; Alloway, B. J. (2005). Essentials of medical geology: impacts of the natural environment on public health. Academic Press. str. 446. ISBN 978-0-12-636341-8.
- Fricke M (1993) Natural mineral water, curative-medical waters and their protection. Environmental Geology 22 (1993): 153-161
- Grünhut, L (1911) Z. Balneologie 4: 433-470, zit.n. Quentin (1962)
- Hem J D (1970) Study and Interpretation of the Chemical Characteristics of Natural Water. Second Edition –Geological Survey Water Supply Paper 1473 –United States Government Printing Office. Washington
- Stuyfzand P J (1986) A new hydrochemical classification of watertypes, with Dutch examples of application. H2O (19) 1986 number 23 (in Dutch)
Spoljašnje veze
[uredi | uredi izvor] | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
