Korisnik:Džimi/pesak
| Fransis Pegamegabov | |
|---|---|
 Fransis Pegamegabov posle završetka Prvog svetskog rata | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 9. mart 1891. |
| Mesto rođenja | Peri Saund, Ontario |
| Datum smrti | 5. avgust 1952. (61 god.) |
| Mesto smrti | Peri Saund, Ontario |
| Vojna karijera | |
| Služba |  Canada1914–1919[1] |
| Rod | Kanadske ekspedicione jedinice |
| Čin | Zastavnik |
| Učešće u ratovima | Prvi svetski rat |
| Kasniji rad |
|
| Odlikovanja | |
Fransis Pegamegabov (eng.Francis Pegahmagabow;9.mart 1891. – 5.avgust 1952.) je bio kanadski vojnik prvih nacija, političar i aktivista za domorodačka prava. Primio je odlikovanje kanadske vojske za hrabrost u Prvom svetskom ratu Vojnu medalju (eng.Military Medal) sa dva bedža koji su se dodeljivali kada bi neko ponovo zaslužio ovu medalju. Zaslužan za ubijanje 378 i zarobljivanje još 300 nemačkih vojnika, pamti se kao najefikasniji snajperista Prvog svetskog rata ali i kao izvrstan vojni izviđač.[2] U kasnijem periodu života bio je odbornik (eng.councillor) za Vasoukskinške prve nacije (eng.Wasauksing First Nation), aktivista i vođa u nekoliko organizacija Prve nacije.
Rani život[uredi | uredi izvor]
Fransis Pegamegabov rođen je 9. marta 1891. godine,[3] u današnjem rezervatu Šavanaga prvih nacija u selu Nobel u Ontariu.[4] Na odžibve jeziku zvao se Binasvi („Vetar koji duva”).[5] Roditelji su mu bili pripadnici Prvih nacija živeli su na severnoj obali Džordžijskog zaliva jezera Hjuron.[3] Njegov otac Majkl je nakon smrti svojih roditelja odgajan od strane Noe Nabimanikoda, iznenada umire u aprilu 1891. godine od ozbiljne bolesti. Majka Meri Kontin se vraća u svoje rodno mesto „Henvi Inlet prvih nacija” posle oboljevanja od iste bolesti. Fransisa odgaja Nabimanikod u Šavanzi, gde je naučio tradicionalne veštine lova i pecanja. Bio je pripadnik katoličke veroispovesti i Anišinabe duhovnik.[4] U januaru 1912. godine primio je novčanu pomoć za sobu od advokada Valtera Lokvud Hajta. Tog leta radio je u odeljenju za more i ribolov na Velikim jezerima kao vatrogasac.[4]
Vojna karijera[uredi | uredi izvor]
Nakon izbijanja Prvog svetskog rata, Pegamegabov se prijavljuje kao volonter da služi u Kanadskim ekspedicionim jedinicama (eng.Canadian Expeditionary Force) u avustu 1914. godine[6], uprkos tadašnjoj diskriminaciji Kanadske vlade[4] i namernom odbijanju pripadnika manjina primljen je u 23. Kanadski puk „Severni pioniri”. Početkom oktobra 1914. godine poslat u Evropu sa Prvim kanadskim pešadijskim bataljonom Prve kanadske divizije (prvog odseka kanadske vojske poslatog u Evropu).[7] Saborci su mu dali nadimak Pegi.[4]
U aprilu 1915. godine Pegamegabov se borio u Drugoj bici za Ipr u kojoj su Nemački vojnici prvi put koristili gasoviti hlor, tokom ove bitke počeo je da stiče svoju reputaciju izvrsnog snajperiste i vojnog izviđača.[1] Posle bitke unapređen je u razvodnika (eng.lance corporal).[4] Njegov bataljon je učestvovao i u bici na Somi 1916. godine u kojoj je ranjen u levu nogu. Odlikovan je Vojnom medaljom za prenošenje poruka između linija u toku ove dve bitke. Oporavio se i sa Prvim kanadskim bataljonom ušao u Belgiju.[1]
Tokom 6. i 7. novembra 1917. godine dodeljen mu je bedž na vojnu medalju, za njegove postupke u Drugoj bici kod Pašendala (eng.Second Battle of Passchendaele). Njegov bataljon je bio zadužen da napadne Pašendal.[1] Do ovog trenutka već je bio unapređen u desetara (eng.corporal). U bici je imao veliku ulogu kao veza sa jedinicama na krilu Prvog bataljona. Kada su se vojnici koji su trebali da pomognu bataljonu izgubili Pegamegabov ih je odveo do njihovih položaja.[1]
U bici na Škarpu (eng.Battle of the Scarpe]) 30. avgusta 1918. godine braneći se od nemačkih napada na rov „Oriks”, uvidevši da njegova četa ostaje bez municije i da neprijatelj pokušava da ih opkoli, Pegamegabov je pod jakom mitraljeskom paljbom istrčao u „ničiju zemlju” da skuplja municiju.[1] Zahvaljujući municiji koju je doneo njegov puk je uspeo da odbrani svoj položaj od jakih kontra napada neprijatelja. Za ovaj podvig dodeljen mu je još jedan bedž na Vojnoj medalji čime je postao jedan od 39 Kanađanina koji su dobili ovao priznanje.[1][8]
Rat se završio u novembru 1918. godine a početkom 1919. godine Pegamegabov se vraća u Kanadu.[1] Reputaciju izvrsnog strelca stekao je koristeći pušku „Ros”.[9] Pripisano mu je 378 ubistava a zarobio je preko 300 nemačkih vojnika.[2] Iz rata je izašao sa činom zastavnika (eng. sergeant-major).[5] Odlikovan je Zvezdom 1914-15, Britanskom ratnom medaljom i Medaljom pobednika.[4]
Tokom Drugog svetskog rata Pegamegabov je bio stražar fabrike municije blizu sela Nobel u Ontariju i bio je zastavnik u lokalnoj vojsci.[10]
Politička karijera[uredi | uredi izvor]
Nakon povratka u Kanadu nastavio je da služi u vojsci kao privremeni član „Severnih pionira” (današnji Angolkunški puk).[1] kao i deda i otac odabran je za poglavicu Peri ostrvškog plemena u februaru 1921. godine. Jednom prilikom je, svojim pismom u kome je pozivao da određeni pojedinci i ljudi mešanih rasa budu izbačeni iz rezervata, doveo do raskola u plemenu.[2] Ponovo je izabran za poglavicu 1924. godine i služio je dok nije bio svrgnut zbog borbe za vlast unutar plemena u aprilu 1925. godine. Pre nego što je bio svrgnut dao je ostavku.[2] Bio je odbornik Vasoukskinške prve nacije od 1933. do 1936. godine. Kanadsko odelenje za indijanske afere je 1933. godine zabranilo poglavicama Prvih nacija da sarađuju sa tim odelenjem. Odredili su da svaka saradnja počevši od proleća 1933. godine bude obavljana preko Indijanskog agenta. Ovo je dalo veliku moć tadašnjem agentu Džonu Daliju, sa kojim se Pegamegabov nije slagao.[2] Pripadnici Prvih nacija koji su služili u ratu su bili prilično aktivni kao politički aktivisti. Putovali su svetom i odbijali da se sklone sa strane odjednom moćnom agentu, smatrajući da su zasluživši poštovanje svojih saboraca u rovovima dokazali da nisu ništa ispod ovog novog moćnog agenta. Istoričar Pol Vilijams ih je nazvao „Vojnim poglavicama”, i istekao nekoliko njih, među njima i Pegamegabova kao veoma aktivnog. Ovo je izazvalo velika neslaganja sa agentom Dalijem i dovelo do smenjivanja Pegamegabova sa položaja poglavice. Dali i ostali agenti koji su stupili u kontakt sa Pegamegabovom su bili veoma frustrirani njegovim, kako ih je on nazivao, pokušajima da oslobodi svoj narod „ropstva pod belcima”. Indijanski agenti proglasili su ga „mentalnim slučajem” i nastojali su da sklone na stranu njega i sve njegove pristalice. [2]
Takođe se konstantno borio sa ostalim poglavicama za ostrva u Džordžijskom zalivu koje je regionalna vlada pripojila svojoj teritoriji, ali neuspešno.[2]
Postao je glavni poglavica Samostalne starosedelačke vlade i ranih organizacija Prvih nacija 1943. godine.[10]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z Veterans Affairs, Canada. „"Native Soldiers – Foreign Battlefields – A Peaceful Man"”.
- ^ a b v g d đ e Brownlie, Robin (2003). A Fatherly Eye: Indian Agents, Government Power, and Aboriginal Resistance in Ontario, 1918–1939. University of Toronto Press. str. 204. ISBN 978-0-19-541784-5.
- ^ a b Hayes, Adrian (2003). Pegahmagabow: Legendary Warrior, Forgotten Hero (2003 izd.). Fox Meadow Creations. ISBN 978-0-9681452-8-9.
- ^ a b v g d đ e Koennecke, Franz M. „"Francis Pegahmagabow"”.
- ^ a b Powers, Lucas. „"WW I hero Francis Pegahmagabow given Aboriginal Day honour"”. CBC News. Pristupljeno 28. 3. 2020.
- ^ Schmalz, Peter S. (1991). The Ojibwa of Southern Ontario. University of Toronto Press. str. 334. ISBN 978-0-8020-6778-4.
- ^ Hayes, Adrian (2005). Parry Sound: Gateway to Northern Ontario. Dundurn Press Ltd. str. 253. ISBN 978-1-896219-91-2.
- ^ Bethune, Brian. „"Windigo in the First World War"”.
- ^ Pegler, Martin (2006). Out of Nowhere: A History of the Military Sniper (2006 izd.). Osprey Publishing. str. 139. ISBN 978-1-84603-140-3.
- ^ a b Mackey, Doug. „"Legendary Soldier – Native Leader"”. Community Voices. Pristupljeno 28. 3. 2020.