Korisnik:Ivana2704/pesak
Gimnastika je sport u kojem se takmičilo na svim Letnjim olimpijskim igrama od prvih modernih Olimpijskih igara 1896. u Atini. Temelji današnjeg programa sportske gimanstike na Igrama su postavljeni 1924. u Parizu kada su organizovana prva takmičenja u individualnoj i ekipnoj muškoj konkurenciji. Od 1928. u Amsterdamu i žene nastupaju u sportskoj gimnastici na Igrama, ali je tek 1960. godine u Rimu program utvrđen na današnjih 6 disciplina.[1]
Ovim sportom su od 1952. godine dominirali sportisti iz bivšeg Sovjetskog saveza, sve do 2008. u Pekingu kada su se kineski sportisti najviše puta popeli na pobedničko postolje.
Takmičenje se održava u sportskoj gimnastici, ritmičkoj gimnastici i trambulini
Sportska gimnastika[uredi | uredi izvor]
_pictogram_2.svg)
Na prvom gimnastičkom takmičenju na Olimpijskim igrama u Atini 1896. godine učestvovalo je 18 gimnastičara iz 5 zemalja. Proizvoljne vežbe izvođene su na 6 sprava: vratilu, paralelnom razboju, konju sa hvataljkama, karikama, preskoku i penjanju uz konopac.[2]
Promene su postepeno vršene na svakom narednom takmičenju na Olimpijskim igrama: u broju sprava, broju gimnastičara u timu, kao i u kvalitetu izvođenja vežbi. Savremeni gimnastički program postavljen je na OI u Helsinkiju 1952. godine.[2]
U sportskoj gimnastici, muškarci i žene takmiče se posebno. Muškarci se takmiče na 6 sprava: parteru, konju sa hvataljkama, karikama, preskoku, paralelnom razboju i vratilu. Žene se takmiče na 4 sprava: preskoku, dvovisinskom razboju, gredi i parteru. Muškarci i žene se takmiče i za pojedinačne i ekipne titule.[3]
Sve do Atinskih igara 2004. godine, sistem bodovanja za sportsku gimnastiku koristio je „maksimum 10 bodova“. Na Igrama u Montrealu 1976, Nađa Komaneči iz Rumunije postala je prva takmičarka koja je ikada zaradila „savršen rezultat“ od 10. Njen veliki uspeh na ovim Igrama u Montrealu, kada je imala 14 godina, najavio je eru mladih šampionki, treniranih za gimnastičarke od najranijeg detinjstva. Kasnije je, kako bi se sprečilo pomeranje te granice u još mlađe kategorije, uvedeno pravilo da takmičari na olimpijskim igrama ne mogu biti mlađi od 16 godina.[1]
Godine 2005. ukinuta je ocena „savršenih 10“ kao maksimalni rezultat u korist novog otvorenog sistema, dizajniranog da omogući veću razliku između performansi sportista.[3] Uvedene su dve vrste rezultata: ocena „D“ (težina) u oceni izvedenih tehnika i „E“ (izvršenje) ocena koja ocenjuje umetnost i performanse. Ovi rezultati se kombinuju u sistemu gde sada nema maksimuma.[2]
Sada je sistem bodovanja uklonio gornju granicu poteškoća sa veštinama, sportisti moraju da odluče koju od najsmelijih tehnika koju će uključiti u svoju rutinu i kako da kombinuju pokrete različitog stepena teškoće u koherentan, angažovan i pobednički nastup.
Takmičenje u umetničkoj gimnastici započinje kvalifikacijskim krugovima da bi se utvrdilo ko će preći u timsko, pojedinačno takmičenje i pojedinačna finala. Bodovi koje svaki sportista osvoji za jedan nastup u svakom događaju odlučuju da li će nastaviti sa takmičenjem.
U ekipnom višestrukom takmičenju svaki sportista iz četvoročlanog tima nastupa, a medalje se dodeljuju prema ukupnom rezultatu. U pojedinačnom takmičenju jedan sportista se takmiči u svakoj disciplini (šest za muškarce, četiri za žene), a ukupan rezultat određuje njihov položaj. U pojedinačnim disciplinama, sportisti se takmiče jedni protiv drugih kako bi postigli najveći rezultat. Rezultati iz kvalifikacionih kola se ne uzimaju u obzir, samo oni postignuti u nadmetanjima za medalje.[3]
Ritmička gimnastika[uredi | uredi izvor]
.png)
Svetska gimnastička federacija je priznala ritmičku gimnastiku kao izdvojenu disciplinu 1963. godine, a godinu dana kasnije je organizovano i prvo međunarodno takmičenje u Budimpešti. Na igrama 1984. godine u Los Anđelesu ovaj sport postao je stalni član porodice Olimpijskih sportova.
Do Barselone 1992. godine na programu su bila isključivo individualna takmičenja, a ekipna su na program uvrštena 1996. u Atlanti.
Ritmička gimnastika je isključivo ženski sport i ima pet disciplina: čunjevi, lopta, traka, obruč i višeboj.[1]
Ritmičke gimnastičarke ocenjuju se na osnovu umeća izvođenja performansi uz muziku. Jedinstvenost sporta leži u kombinaciji muzičke interpretacije, uz rizik da se rekvizit baci nekoliko metara u vazduh i izgubi se iz vida tokom izvođenja skokova, okreta ili akrobatskih rutina, a zatim bude uspešno uhvaćen. Ritmičke gimnastičarke su sportistkinje koji poseduju izuzetnu snagu, brzinu, veštinu i fleksibilnost, ali i umetnički sklad.
Nastupi se održavaju na prostirci veličine 13 sa 13 metara, u različitim formatima za pojedinačna i grupna takmičenja. Gimnastičarke koje učestvuju u pojedinačnim takmičenjima nastupaju četiri puta, koristeći svaki rekvizit jednom. Svaki nastup mora trajati u intervalu od 75 do 90 sekundi. U grupnom takmičenju, ekipa od pet gimnastičarkinastupa dva puta koristeći više rekvizita istovremeno. Svaki nastup mora trajati između 2 minuta 15 sekundi i 2 minuta 30 sekundi. Prelazak ili ispod tog vremena dovodi do odbitka od 0,05 poena za svaku sekundu.[3]
Muzika koja se puštala tokom nastupa takođe igra značajnu ulogu u uspostavljanju raspoloženja i stila. Muzika sa vokalom dozvoljena je za jedan nastup po grupi i za dva nastupa po pojedincu.
Trambulina[uredi | uredi izvor]
Prve moderne trambuline su napravili gimnastičari Džordž Nisen i Lari Grisvold oko 1934. godine na Univezitetu u Ajovi. Bili su inspirisani cirkuskim akrobatama i njihovim padovima na sigurnosnu mrežu. U početku su korišćene za savladavanje akrobatskih veština, kao priprema astronauta za let u svemir, za pripreme skakača u vodu, gimnastičara ili skijaša slobodnim stilom. Postala je popularna zbog mogućnosti za zabavu koje pruža i ubrzo postala poseban sport.[1][3]
.png)
Svoj olimpijski debi je imala na Igrama u Sidneju 2000. godine, a takmičili su se, u odvojenim konkurencijama, i muškarci i žene.
Gimnastičari na trambolini izvode seriju kratkih rutina koje sadrže mnoštvo okreta, odskoka i borbenih udaraca. Precizna tehnika i savršena kontrola tela su od vitalnog značaja za uspeh, a sudije daju ocene za nivo složenosti pokreta, izvršenje i vreme leta.[3]
Olimpijske kvalifikacije zasnivaju se na rezultatima postignutim na Svetskom prvenstvu u godini koja je prethodila olimpijskim igrama. U kvalifikacijama učestvuje 16 muškaraca i 16 žena koji u kvalifikacijskoj rundi izvode dve rutine, jednu obaveznu i jednu po sopstvenom izboru. Svaka rutina se sastoji od deset veština. U obaveznoj rutini, sportisti izvode osam veština koje se procenjuju samo na osnovu tehnike izvođenja i dve veštine koje je gimnastičar odabrao, a koje se ocenjuju i po izvođenju i po težini.[3]
Osam takmičara koji su postigli najviše poena napreduju do finala. Rezultati iz kvalifikacionog kruga ne prenose se u finale koje se sastoji samo od samostalno odabrane rutine označene težinom, izvršenjem i vremenom provedenim u vazduhu. Postoje tri osnovna položaja u vazduhu za skokove, a izvođači dodaju rotacije i uvijanja kako bi zaradili veći rezultat u kategoriji težine.
- ^ a b v g „Gimnastika - Olimpijski komitet Srbije”. www.oks.org.rs. Pristupljeno 2019-12-20.
- ^ a b v „Ženska sportska gimnastika – Gimnastički savez Srbije” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2019-12-20.
- ^ a b v g d đ e „Olympic Sports : Gymnastics｜The Tokyo Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games”. The Tokyo Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2019-12-20.