Kulak
Kulak (rus. кулак) izraz je usvojen za vrijeme sovjetski komunističkih vlasti koji označava dobrostojećeg seljaka (koji se često nije lično bavio fizičkim radom i zbog toga je, po mišljenju komunista ili komunističke države, imao nečist, nezarađen prihod, što je uticalo na negativnu konotaciju ovog izraza), a u užem smislu označava seljaka koji se bavio prekupom, lihvarnjem itd, dok u širem smislu označava imućnog seljaka, naročito onog koji su koristili poljoprivredne radnike kao radničku snagu.[1][2]
Poslije Oktobarske revolucije 1917, kada su se bogati seljaci usprotivili rekvizicijskoj prehrambenoj politici sovjetske države, boljševici su sve napredne seljake svrstali u klasu „kulaka-eksploatatora”, klasne neprijatelje i protivnike sovjetske države. Značenje izraza mijenjalo se u zavisnosti od kursa SKP(b), u stvari ili približavanje kulaka klasi serednjaka, postavljajući kulake kao zaseban postkapitalistički tranzicioni fenomen — klase zemljoradnika, ili ograničavajući je na zasebnu kategoriju seoske elite, klasu eksploatatora, koja široko koristi unajmljenu radnu snagu.
Procjena kulaka u zakonodavnom okviru sovjetske države bila je dvosmislena, a različita terminologija koja je usvojena na plenumima CK SKP(b) i koju su koristili pojedini lideri Ruske SFSR bila je različita. Karakteristična je dvosmislenost u odnosu sovjetske vlade prema ruskim kulacima: prvobitno kurs ka raskulačivanju, zatim otopljenje — „kurs prema kulacima” i najteži kurs ka likvidaciji kulaka kao klase, gdje „kulak” konačno postaje klasni neprijatelj i protivnik sovjetske vlasti.
Izraz kulak je prihvaćen i proširen u svim zemljama istočne Evrope u kojima je komunizam uspostavljen nakon kraja Drugog svetskog rata. Na sličan način su izraz koristili prema neposlušnim seljacima, sprovoeći mere oduzimanja pokretnih i nepokretnih stvari, hapšenja i likvidacija. U FNR Jugoslaviji progon kulaka se odvijao pod parolom obaveznog otkupa, gde su oređivane ogromne kvote za predaju poljoprivrenih proizvoda, a sve koji nisu uspevali da ispune zadate obaveze, hapšeni su, prebijani i masovno kažnjavani teškim zatvorskim kaznama[3].
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ „KULAKI • Bolьšaя rossiйskaя эnciklopediя - эlektronnaя versiя”. bigenc.ru (na jeziku: ruski). Arhivirano iz originala 21. 01. 2021. g. Pristupljeno 15. 1. 2021.
- ^ „KULAK”. Slovari, эnciklopedii i spravočniki - besplatno Onlaйn - Slovar.cc (na jeziku: ruski). Pristupljeno 15. 1. 2021.
- ^ „ROBIJAŠNICE PUNE UZORNIH SELjAKA: Greška koju je Tito priznao, vođena pogrešna politka prema selu”. NOVOSTI (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-12-12.
