Kučeviški manastir
Kučeviški manastir je pravoslavni manastirski kompleks iz 14. veka, u podnožju Skopske Crne Gore.
Manastir je smešten u blizini sela Kučevište, na visoravni u dolini Kučeviške reke.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Manastirska crkva je posvećena svetim arhangelima Mihailu i Gavrilu. Izgrađena je u 14. veku, po uzoru na crkve Svete Gore. Vreme izgradnje crkve i osnivanja manastira je između Maričke bitke (1371) i Kosovske bitke (1389). Freskopisana je 1591. godine, kada je postavljen i ikonostas. Od ikonostasa je sačuvan samo krst.[1]
Manastir se nalazi pokraj reke Kučeviške, severozapadno od istoimenog sela. Zadužbina je srpskog župana Uroša II oko polovine 12 veka. Mada novija istraživanja su dovela ovu tvrdnju u pitanje jer je istoričar B. Todić u svom radu "Kada su sagrađeni Sveti Arhanđeli kod Kučevišta" postavio teoriju da su sagrađeni polovinom 16. veka u vreme arhiepiskopa ohridskog Prohora[2]. Crkva je od tesanog kamena i nešto starodrevno pečene cigle. Na sredini hrama je "trulo" (kube) nekad pokriveno olovom. Kasnije je ostala samo ćeramida na crkvenom krovu (1899). Imala je 1899. godine dva zvona: manje i veće. Jevanđelje optočeno crvenom kadifom je crkvi priložio oko 1890. godine arhimandrit Firmilijan. Oko crkve sa tri strane su monaške kelije, a na severo-istočnoj strani je čardak podignut. "Sve je to od slabog materijala i neopravljeno" (1899). Posed manastirski čine i tri vodenice, kao i čifluk (salaš) sa kućom na kraju sela Kučevište. Manastir ima oraće zemlje na hiljadu šinika (100 tovara), koju delom obrađuju i seljaci davajući mu treći deo. Tu je i 500 motika manastirskog vinograda i prostrana šuma, slabo sačuvana. Na livadama manastirskim gde pase besplatno i seoska marva, drži manastir 79 svojih grla stoke. Manastir je izdržavao - hranio manastirske momke, službenike i puke siromahe među kojima i duševne bolesnike i bogalje - njih 20. Manastir je u celini sa skromnim prihodima, a u mnogo čemu pa i najosnovnijem oskudeva. Nastojatelj je 1899. godine stari jeromonah German, koji sam živi u jednoj prostoriji čardaka.[3]
Manastir tokom 19. veka doživljava svoj preporod, kada postaje bogoslovski centar sa bogatom bibliotekom i vrednim arhivom. Tokom Balkanskih ratova 1912. godine manastir je ostao bez monaštva.
Godine 1926. boravio je u Beogradu i imao prijem kod kralja Aleksandra, jeromonah Sergije Jokić. Jokić je bio starešina manastira Sv. arhanđela Mihajla, ali i "dugogodišnji četnik i nacionalni radnik na Jugu".[4]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Manastir Sv. Arhangel[[Kategorija:Botovski naslovi]]”. Arhivirano iz originala 02. 04. 2015. g. Pristupljeno 27. 03. 2015. Sukob URL—vikiveza (pomoć)
- ^ B. Todić, Kada su sagrađeni Sveti arhanđeli kod Kučevišta?, Patrimonium. MK 6/11 (2013) 173–184.
- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1899. godine
- ^ "Politika", Beograd 1926. godine
