Leskovački bioskopi između dva svetska rata

Prvi stalni bioskopi u Leskovcu otvoreni su nakon Balkanskih ratova, prvi u sali hotela Kruna i u vlasništvu firme Pate-Frer, a drugi u vlasništvu firme Gomon, dok je za vreme okupacije u Prvom svetskom ratu radio i bioskop u hotelu Solun.^[1] Inače, prva bioskopska projekcija u Leskovcu datira iz 1905. godine, ali je bila putujuća.^[2]

Leskovački bioskopi u međuratnom periodu

Bioskop u hotelu Kruna obnovio je rad nakon rata i objavio prvi filmski oglas u Leskovcu, za film Gvozdena ruka. Kasnije su otvorena još dva bioskopa: gimnazijski i komercijalni Slavuj, danju kafana sa bilijarom, noću bioskop, osnovan od strane Dušana Stankovića koji je čak uspeo da dovede Itu Rinu.^[3] Osim njih sredinom dvadesetih godina 20. veka postojala su još tri kafanska bioskopa u gradu : Makedonija, Kruna i Štesel. Tridesetih godina opstali su samo Kruna koja je kasnije ušla u sastav hotela Kostić i Slavuj, zahvaljujući atraktivnijem repertoaru i marketinškim akcijama za privlačenje publike.

Sredinom maja 1931. godine prikazani su prvi ton-filmovi i to: Ljubavna parada u hotelu Kostić i Tango ljubavi u Slavuju.

Godine 1936. otvoren je još jedan bioskop pod nazivom Korzo. Sva tri bioskopa su prikazivala ostvarenja američke, nemačke, italijanske i francuske produkcije.^[1]

Uticaj filmske kulture međuratnog perioda na društvo u Leskovcu

Bez obzira što je publika preferirala ljubavne priče i komedije, bioskopi u Leskovcu su ostvarivali značajnu prosvetnu i kulturnu ulogu, utičući na upliv evropskih društvenih vrednosti, promenu estetike kod stanovništva, ali i na opštu emancipaciju žena. Zahvaljujući ton-filmu, bioskopi su bili u prilici da se znatno modernizuju, što je takođe doprinelo jačanju filmske kulture, bez obzira na tip filsmke publike.

Film je imao i značajnu psihološku i socijalnu funkciju, posebno tridesetih godina kad su posledice svetske ekonomske krize potresle privredu Kraljevine Jugoslavije, utičući traumatično na tržište radne snage. Osim lake zabave, pružao je mogućnost bežanja od sumorne realnosti u svet mašte, koji je svakako bio privlačniji. Pojava ton-filma izazvala je pravu revoluciju i dala pun zamah masovnoj kulturi da u potpunosti pokrije prostor van metropola, čak i u relativno patrijarhalnim sredinama kakva je bila leskovačka.^[1]

Reference

^ ^a ^b ^v Rakić, Zoran (2019). Tradicija i modernizacija : Leskovac i novi krajevi (1878-1941). Leskovac: Grafičar N°5. str. 337—339. ISBN 978-86-88975-06-3.
^ Dimitrijević, Nebojša (2015). Leskovac 101. Leskovac: Paprika Ripablik. str. 34. ISBN 978-86-919265-0-2.
^ Dimitrijević, Sava (2012). Bubnjara iz Slavujev bioskop. Leskovac: ThinkTank Town. str. 7. ISBN 978-86-88455-07-7.

[:0-1] v Rakić, Zoran (2019). Tradicija i modernizacija : Leskovac i novi krajevi (1878-1941). Leskovac: Grafičar N°5. str. 337—339. ISBN 978-86-88975-06-3.

[2] Dimitrijević, Nebojša (2015). Leskovac 101. Leskovac: Paprika Ripablik. str. 34. ISBN 978-86-919265-0-2.

[3] Dimitrijević, Sava (2012). Bubnjara iz Slavujev bioskop. Leskovac: ThinkTank Town. str. 7. ISBN 978-86-88455-07-7.

[1]

[2]

[3]