Pređi na sadržaj

Lođ

Koordinate: 51° 46′ 37″ S; 19° 27′ 17″ I / 51.776844° S; 19.454722° I / 51.776844; 19.454722
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Lođ
polj. Łódź
Piotrkovska ulica
Železnička stanica Lođ Fabrična
Palata Poznanski, Muzej Lođa
Crkva Silaska Svetog Duha
Księży Młyn
Bela Fabrika
Centar Manufaktura
Zastava
Zastava
Grb
Grb
Administrativni podaci
Država Poljska
Vojvodstvo Vojvodstvo lođsko
Stanovništvo
Stanovništvo‍
 — 2016.698.688
 — gustina2.382,57 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate51° 46′ 37″ S; 19° 27′ 17″ I / 51.776844° S; 19.454722° I / 51.776844; 19.454722
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina162–278 m
Površina293,25 km2
Lođ na karti Poljske
Lođ
Lođ
Lođ na karti Poljske
Poštanski broj90-001 - 94-413
Pozivni broj(+48) 42
Registarska oznakaEL
Veb-sajt
http://www.lodz.pl/

Lođ (polj. Łódź, izgovor: /'wuʨ/, O ovoj zvučnoj datoteci slušaj (pomoć·info)) je po veličini treći grad Poljske i glavni grad istoimenog vojvodstva. Nalazi se u centralnom delu zemlje, oko 120 km jugozapadno od Varšave. Predstavlja poljski centar tekstilne, elektronske kao i industrije igračaka. Broj stanovnika Lođa stalno opada zbog dugogodišnje privredne krize u regionu, iako posjeduje univerzitet i filmsku akademiju i predstavlja jako kulturno središte Poljske. Godine 2016. imao je 698.688 stanovnika.[1]

Poljska je od 1999. godine podeljena na 16 oblasti koje se nazivaju vojvodstva (polj. województwa).

Istorija

[uredi | uredi izvor]

Lođ je osnovan u 15. veku. Vladislav II Jagelo dodelio mu je status grada 1423. Nakon Druge deobe Poljske 1793. ušao je u sastav Prusije. Tokom 1806. ušao je u sastav Napoleonovoga Varšavskoga vojvodstva. Od 1815. u sastavu je Kongresne Poljske, koja je bila u personalnoj uniji sa Ruskom Imperijom. Razvoju Lođa veliki doprinos dalo je 1850. ukidanje carinskih barijera sa Ruskom Imperijom.[2] Grad je brzo postao drugi grad po veličini u Kongresnoj Poljskoj. Najintenzivniji period industrijskoga razvoja desio se 1870–1890. Većina industrijalaca bila je jevrejskog porekla.[3] Jevreji su 1897. činili 31% stanovništva Lođa. Lođ je postao i centar jakoga socijalističkoga pokreta, tako da je štrajk 1892. paralizirao većinu industrijskih pogona. Bio je poprište rusko-nemačkih borbi 1914. Nakon Prvoga svetskoga rata usledio je period stagnacije zbog Carinskog rata sa Nemačkom, Velike depresije i Oktobarske revolucije, koja je Lođ lišila velikoga istočnoga tržišta. U gradu je tokom 1931 bilo 52% Poljaka, 33% Jevreja i 14% Nemaca.[4]

Nacistička Nemačka je okupirala grad na početku Drugog svetskog rata. Za vreme rata grad je bio pripojen Nemačkoj. U njemu su nacisti obrazovali Lođski geto za Jevreje. Danas je važna raskrsnica puteva.[5]

Demografija

[uredi | uredi izvor]
Demografija
1946.1995.2000.2005.2010.2012.
496.929823.215793.217767.628737.098718.960

Tržište rada u Lođu

[uredi | uredi izvor]

Tržište rada u Poljskoj nije samo podložno sezonskim promenama, već je i teritorijalno raznoliko. Jedan od indikatora koji pokazuje da se šanse za pronalaženje posla veoma razlikuju u različitim delovima zemlje je stopa nezaposlenosti. Ovaj indikator uzima u obzir samo one nezaposlene koji su se prijavili birou za zapošljavanje, tako da ne odražava u potpunosti razmere nezaposlenosti - mnogi ljudi traže posao sami, bez prijave na birou za zapošljavanje. Međutim, stopa nezaposlenosti je jedan od indikatora koji nam omogućavaju da procenimo stanje na lokalnom tržištu rada i da li je pravac preduzetih inicijativa – npr. profesionalna aktivacija stanovnika – ispravan.[6]

Međutim, postoje i jasne razlike unutar loškog regiona. Najniži nivo nezaposlenosti zabeležen je, na primer, u okrugu Rava - 2,9%, a najviši u okrugu Kutno - 7,9%. Poređenja radi, vredi dodati da je u julu 2024. stopa nezaposlenosti izračunata za Poljsku iznosila 5,0%.

Poslove u Lođu stvaraju, između ostalog, brojni industrijski pogoni i uslužna preduzeća.

U julu 2024. godine u Lođu (podregija veličine okruga) poslovalo je čak 105.180 subjekata nacionalne privrede (izvor: REGON), uključujući čak 24 sa najmanje hiljadu ljudi i još 85 sa osobljem od 250-999 zaposlenih. . Skoro svaka deseta od svih poslovnih jedinica u Lođu je industrijski pogon, a svaka peta - trgovačko preduzeće ili servis za popravku vozila. Postoje i brojni subjekti koji obavljaju stručnu, naučnu i tehničku delatnost, kao i građevinska preduzeća.[1]

Partnerski gradovi

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ „Lođ”. Pristupljeno 29. 1. 2021. 
  2. ^ „Lodz city authorities decide to sell airport”. Pristupljeno 29. 1. 2021. 
  3. ^ „Łódź: A City Built on Peaceful Co-Existence”. Pristupljeno 29. 1. 2021. 
  4. ^ „City of Lodz”. Pristupljeno 29. 1. 2021. 
  5. ^ „Łódź”. Pristupljeno 29. 1. 2021. 
  6. ^ „Rynek pracy: Łódź – charakterystyka”. Portal Praca.pl (na jeziku: poljski). Pristupljeno 2024-10-08. 

Spoljašnje veze

[uredi | uredi izvor]
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Лођ&oldid=28514164”