Lucije Tarkvinije Kolatin
Lucije Tarkvinije Kolatin (lat. Lucius Tarquinius Collatinus) je bio jedan od prva dva konzula Rimske republike 509. godine prije n. e. Bio je suprug Lukrecije, čije silovanje je bilo povod za pad monarhije. Kolatin je bio jedan od četvorice glavnih vođa revolucije, u kojoj je srušena monarhija i uspostavljena republika. Tokom svoga mandata na dužnosti konzula bio je popustljiv na zahtjeve monarhista, a kada ga je narod omrznuo napustio je Rim.
Detinjstvo i mladost
[uredi | uredi izvor]Kolatinov djed Arun je bio brat petog rimskog kralja Lucija Tarkvinija Priska. Prisk je tokom rata sa Sabinjanima osvojio Kolatiju, koju je na upravu predao svom nećaku Erigiju.[1] Erigije je bio Arunov sin i Kolatinov otac. Lucije je tu živio i tako dobio ime Kolatin. Oženio se Lukrecijom, ćerkom patricija Spurija Lukrecija Tricipitina.
Silovanje Lukrecije
[uredi | uredi izvor]Prema Livijevoj verziji oficiri na ratištu, a među njima je bio Kolatin i kraljevi sinovi, komentarisali su svoje žene i hvalili se njihovim vrlinama.[2] Došlo je do rasprave o tome čija žena je čestitija, pa su odlučili da to riješe iznenadnom posjetom. Supruge kraljevih sinova su zatekli na zabavama, a Lukreciju su zatekli kako vrijedno radi.[2] Kraljevog sina Seksta Tarkvinija je prilikom te posjete obuzela strast za Lukrecijom, pa je nakon nekoliko dana otišao u Kolatiju bez Kolatinovoga znanja.[3] Lukrecija ga je lijepo dočekala i ugostila i ne sluteći njegove namjere.[4] Tokom noći Sekst Tarkvinije je silovao Lukreciju, a ona je sljedećega dana zvala Kolatina i svog oca da dođu sa povjerljivim prijateljima. Ispričala im je šta se desilo i zatražila da se obavežu da će je osvetiti i nakon toga se ubila.[4]
Revolucija
[uredi | uredi izvor]Lucije Junije Brut se sa Lukrecijinim okrvavljenim bodežom zakleo da će srušiti Tarkvinija Ohologa, a nakon toga zakleli su se Lucije Tarkvinije Kolatin, Publije Valerije Publikola i Spurije Lukrecije Tricipitin.[5] Lukrecijino tijelo su izložili na forumu, a onda su se sastali sa senatorima, koji su se složili da sruše monarhiju. Iskoristili su priliku dok je kralj Tarkvinije Oholi bio na ratištu. Sazvali su kurijsku skupštinu, koja je izglasala da se kralj protjera iz Rima. Na centurijatskoj skupštini izabrali su 509. godine prije n. e. dva konzula, a to su bili Lucije Junije Brut i Lucije Tarkvinije Kolatin. To je predstavljalo početak Rimske republike.
Više verzija Kolatinove sudbine
[uredi | uredi izvor]Prema Titu Liviju, Lucije Junije Brut je istjerao Kolatina prije velike zavjere.[6] Lucije je nosio isto prezime kao i omrznuti kraljevi, pa je to bio razlog da Brut i patriciji traže od njega da se povuče. Kolatin se povukao iz Rima na svoje imanje u Lavijumu, a umesto njega za konzula je izabran Poplikola.[6] Prema Plutarhu i Dioniziju, Kolatin je napustio Rim nakon velike zavjere zbog popustljivog i sumnjivog ponašanja.
Kolatinova popustljivost
[uredi | uredi izvor]Tarkvinije Oholi se sklonio u Tarkviniju u Etruriji. Etrurci su nakon toga tražili od Rima da primi natrag svoga kralja samo da se obrati narodu i da se tek onda odluči o njemu, a kada Brut to nije prihvatio onda su tražili da se kralju i njegovim ljudima vrati oduzeti novac.[7] Lucije je bio za to da se kralju vrati njegova imovina da se ne bi reklo da im je cilj bio opljačkati kralja, a sa druge strane ako ne vrate imovinu onda kralju daju izgovor za rat.[8] Brut je bio protiv vraćanja imovine, a Senat je bio podjeljen po tome pitanju, pa je tek kurijska skupština tijesnom većinom odlučila da se kralju vrati imovina.[9] Kraljevi izaslanici su dobili priliku da ostanu u gradu pod izgovorom vraćanja novca. Oni su za to vrijeme potkupili dvije patricijske porodice, Vitelije i Akvilije, koji su imali pet senatora.[7] Viteliji su bili povezani sa Brutom, koji se oženio njihovom sestrom. Akviliji su bili sinovi Kolatinove sestre. Pridobili su dva Brutova sina.[7] Zaverenici su se sastali kod Akvilijevih, a plan im je bio da ubiju konzule.
Kolatin se suprostavlja kažnjavanju svojih rođaka
[uredi | uredi izvor]Publije Valerije Publikola je konzulima otkrio veliku zavjeru. Lucije Junije Brut je dao da se pogube njegova dva sina zbog učešća u zaveri. Prema Plutarhu, nakon toga otišao je prepuštajući dalji postupak Luciju Tarkviniju Kolatinu. Prema Dioniziju Kolatin, nakon toga je od Bruta tražio da se poštede njegovi rođaci navodeći da su još premladi.[10] Kada nije mogao da nagovori Bruta da ih pusti onda ga je molio da ih ne kazni smrtnom kaznom, a kada nije ni to uspio onda je rekao da će ih on kao konzul osloboditi. Brut je onda sazvao skupštinu i obavjestio o Kolatinovim namjerama i tražio da im narod presudi, ali Kolatin se i dalje suprostavljao tražeći način da zaštiti svoje nećake.[11] Kada je narod izglasao kažnjavanje nećaka, Kolatin je odlučio da napusti Rim.
Po Plutarhu Brut je nakon kažnjavanja svojih sinova otišao i prepustio Kolatinu dalje kažnjavanje.[12] Kolatin je nakon toga oklevao i udovoljavao je okrivljenima, ali Poplikola mu se suprostavljao, pa je pozvao Bruta da se vrati. Kada se Brut vratio dao je da narod glasanjem presudi zaverenicima.[12] Kolatin je zbog toga i zbog sumnji postao omrznut kod naroda, pa je napustio Rim.
Reference
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]| Normativna kontrola: Ljudi |
|---|
