Manastir Reškovica

Manastir Reškovica
Osnovni podaci
Jurisdikcija	Braničevska eparhija
Osnivanje	14. vek
Osnivač	Lazar Hrebeljanović
Mesto	Ždrelo (Petrovac)
Država	Srbija

Manastir Reškovica je srpski pravoslavni manastir koji se nalazi nedaleko od mesta Ždrelo, kod Petrovca na Mlavi. Pripada Braničevskoj eparhiji Srpske pravoslavne crkve.

Manastir ima ima tri hrama u izgradnji, postavljenih na sprat jedan iznad drugog, a posvećenih Svetim Apostolima, Svetoj Ekatarini i Svetoj Trojici. Na putu prema Gornjaku, pre ulaska u Gornjačku klisuru, još izdaleka se vidi nedavno obnovljeni manastir Svetih apostola Petra i Pavla, sada posvećen Svetoj Trojici.

Istorija

Manastir se nalazi u selu Ždrelu. Samo par kilometara dalje, po valovitom i šumovitom terenu, automobilom ili pešice, dolazi se u malu kotlinu, okruženu brdima. Na mestu, nepogrešivo izabranom po zahtevima onog vremena za srpski pravoslavni manastir, sa rečicom Oreškovicom što izvire nedaleko odatle, okružen strmim i šumovitim padinama brda, nalaze se ostaci nekada čuvenog manastira Oreškovice.

Prema narodnom predanju, a i nekim istorijskim potvrdama, sagradio ga je knez Lazar. Manastir je bio posvećen svetoj Trojici, pa se u starim zapisima pominje kao svetotrojički ili troicki. Lekovit izvor kraj manastira po predanju je sazidao knez Lazar. Taj izvor se nalazio na sedamdesetak metara severno od stare manastirske crkve. Ceo manastir bio je ograđen zaštitnim zidom čiji se temelji još uvek ponegde naziru. Od same crkve ostalo je veoma malo, zapravo delovi zida ne viši od jednog metra. Vidi se da je bila dosta malih dimenzija, zbog čega neki sumnjaju da je to bila carska zadužbina, iako je poznato da Lazareve crkve nisu bile grandiozne građevine, već male i skromne bogomolje, što odlikuje i njega kao čoveka i teško vreme u kojem je živeo.

Posle teških vremena u kojima je manastir bio od 1467. godine, kada je privremeno napuštan do 1528. godine, crkva je obnovljena, najverovatnije na starim temeljima. Manastir je bio značajan duhovni centar u vreme kada je iz duhovnosti izvirala ukupna naša kultura. U njemu su, od kraja 16. pa do kraja 17. veka, prepisivane svete knjige. Zahvaljujući svom geografskom položaju, manastir se odlikovao teškom pristupačnošću. Za doba kada silnike nisu mogli zaustaviti ni najjači odbrambeni zidovi, ova činjenica je bila velika prednost. U Oreškovici je prepisano mnogo knjiga,ali je do današnjih dana sačuvan mali broj. Ostale su nestale u turskim paljevinama i pljačkama ili u begu od turskog zuluma. Manastir su Turci 1688. godine opljačkali, spalili i srušili.

Obnova

Obnavljanje manastira započeto je 1991. godine. Međutim, to nije uobičajeno obnavljanje na temeljima postradalog manastira – ovde su temelji srednjovekovnog manastira Reškovice ostavljeni po strani, a gradi se na dvadesetak metara severno od njih nova crkva, sa tri nivoa, od kojih su dva dela pod zemljom (najniži je posvećen Saboru Svetih Apostola, srednji Svetoj Katarini Sinajskoj, a gornji Svetoj Trojici).

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Spoljašnje veze

• Jerusalim skriven u srcu Homolja („Večernje novosti”, 16. decembar 2016)
• Manastir Reškovica na sajtu Svetih Manastira i Crkava www.manastiri-crkve.com